“Zenginliğin mutluluk olmadığını anladığımız zaman” diye başladım sözlerime Büyükada Çelik Gülersoy Kültür ve Sanat Merkezi’nde Yavaşlamanın Erdemi ve Slow Food üzerine yaptığım konuşma sırasında…
Adalar Belediyesi ve Adalar Sanat İnisiyatifi’nin organizasyonunda Mahmut Nüvit’in moderatörlüğünde konuştuk, sohbet ettik Adalı dostlarla…
Onlara dediklerim özetle şöyleydi:
Mutluluk yerine zenginliği ve zenginliğe bağlı olan gücü koyduğu için, çoğunluğun zengin olmadığı ve olamayacağı bir dünyada, umutsuz, amacına ulaşamamış, aç gözlü bir insanlık yaşıyor…
Popülarite (popüler kültür) kendisini görsellik üzerinden servis eder. Tüketim, seyretme üzerinden gerçekleşen bir şeydir…. Henri Lechat Yunan heykeltıraşını şöyle tanımlar: “Tanrı heykelleri vücuda getirmeye davet edilir edilmez, hedefi insana benzeyen, fakat insandan üstün olan ilahlar göstermek ve bu suretle çok seçkin, çok asil ve daha güzel bir insanlığı tahakkuk ettirmek olacaktı.”
Modern çağ insana, insanın da tüketim malzemesi olabileceğini ve modası geçtiğinde yeni bir arayışa geçmesi gerektiğini tüm çirkinliğiyle dayatıyor. Daha iyisi var, daha iyiyi bul ve daha iyisine layık olmak için kendi fiziğini, özünü ve hatta inançlarını değiştir!
Tanrılarını heykelde tanımlamak amacıyla yola çıkan Yunanlı heykeltıraş, karşılaştığı sportmenlerin vücutlarını aşamıyor, yani insan vücudu dışında bir güzellik düşünemiyordu. Yunan heykelciliğinin başlıca konusu tanrılarla sportmen insan vücudunun karışımı olan ideal insandı.
Şimdi ne oldu? Aşırı tüketim obezleştiriyor, bu yüzden herkes estetik merkezlerinde hatta Instagram filtreleri bile bu yüzden, spor salonları bunun için. İnsanlar akıllarını fikirlerini bilgilerini gösteremedikleri için (çünkü yok!) dış görünümünü daha da tapılacak hale getirmek için uğraşıyor. Bu arada iyi haber mi bilemem ama, Milliyet’te okudum: Sonunda oluyor: Instagram 'estetikli yüz' filtrelerini kaldırıyor- muş. Suni güzellikler ve doğal çirkinlikler evreni internet, suni güzellikleri yıllarca besledikten sonra, artık onu terk etmeye başlıyor gibi. Instagram, artık hikaye filtreleri içinde 'estetik cerrahi' efektli olanları engellemeye başlıyormuş.
Peki biz ne yapıyoruz bu durumlara karşı. Pek de bir şey yapamıyoruz: Çevrendeki insanların zayıflıklarını, iradesizliklerini, düşüncesizliklerini, ilkesizliklerini, doyumsuzluklarını görmekten ya da topyekûn insanlığın düştüğü büyük yanılgıları fark etmekten kaynaklandığını bildiğin ve midene vuran o hafif bulantı ile yaşıyoruz.
“Yavaş-La” kitabımızı Doğan Kuban Hocamızın sözleri ile bitirmiştim.
BU söyleşiyi de aynı şekilde tamamladım: İnsan güvenli yaşamak için zengin olmak istiyor. Hayal edilen şey sadece para. Herkes tıbbın getirdiği yaşamı uzatma olanaklarına sahip olmak istiyor. Çağdaş yaşamın insanı korkutan temel sorunu sağlık. Hastalık türleri de, insan ve ilaç üzerindeki araştırmalar da arttıkça artıyor.Günümüzde dünya ekonomisinin en büyük bölümü insanların sağlık sorunlarıyla ilgili olanlardır. Bunu açlık izliyor. 8.5 milyar dünyalı arasında karnı doymayan bir milyar insan yaşıyor. Bu açların sayısı gökdelenler, alışveriş merkezleri, otomobiller, telefonlar arttıkça azalmıyor, artıyor. Seçim, referendum, partiler, üniversiteler, köprüler, asfalt yollar, gösteriş, camiler, saraylar insanların aç kalmasına engel olmuyor. Dünyada da böyle. New York gökdelenleriyle ünlü, ama Amerika’da çöp tenekesinden yiyecek arayan insanlar yaşıyor.
Yavaşlamak için samimiyet şart!