Gazeteciliğin olmazsa olmaz kurallarından biri de dünyanın neyi takip ettiğini izlemek…
Meslekteki ustalarımız 80’li, 90’lı yıllarda dünyanın her yerinden çok zor koşullarda gazeteler getirirler ve gelişme ve değişimleri takip ederek bu yenilikleri bizim gazetelere, dergilere nasıl uygulayabileceklerini düşünürler, tartışırlardı. Şimdilerde gazete okuyanların sayısı çok azaldı, internet medyasında güvenilir Egedesonsöz gibi kanal pek az olduğu için kimsenin bu türden değişimi izlediğini falan zannetmiyorum.
Yazılı basın bitti bitiyor. TVHaberkanallarının hali ortada. Youtube iyisine denk gelirseniz en iyi mecra sanki, ciddi adamları izlerseniz X-Twitter doğru bir sıcak haber deposu.
Yorum için ise tabii ki yazıya ihtiyaç devam ediyor. Sözler uçuyor yazı kalıyor. Doğru yorumcuların kıymeti artıyor, artacak.
Bu nedenlerle doğru bilgiye ulaşmak için değerli bulduğunuz evrensel ündeki kurumların haber bültenlerine abone olmak en iyisi. Geçenlerde NASA aboneliğinden söz etmiştim. Harika bilgi akışı var.
Bugün de sağlık dünyasından değerli bilgiler aktaran Lancet kanalından gelen önemli bulduğum bir gelişmeyi anlatmak istiyorum. İngiltere merkezli tüketici ve duyusal araştırma ajansı MMR Research; insanların sağlık önceliklerinin neler olduğunu belirlemek amacıyla Fransa, Almanya ve Hollanda'daki 1657 tüketici ile bir anket yapmış: Dünyada en çok okunan haberler “Yaşam tarzı ve beyin sağlığı” üzerine olanlarmış.
Öyleyse bu yazımızın ötekilerden daha çok okunabileceğini umalım ve devam edelim: The Lancet'te 2020'de yayınlanan etkili bir rapora göre demans vakalarının yüzde 40'ı 12 değiştirilebilir risk faktörüne atfedilebiliyor. Bunlar arasında yüksek tansiyon, obezite, fiziksel hareketsizlik, diyabet, sigara kullanımı, aşırı alkol tüketimi ve seyrek sosyal temas önlerde yer alıyor.
Bu, olumlu yaşam tarzı alışkanlıklarını benimseyerek demansı ve alzheimerı ötelemek mümkün mü?
Bu gelişmeler ister istemez “bilişsel sağlık çağı başladı” diye yorumlanıyor.
2021 yılında İngiltere’de yapılan benzeri bir çalışmada da yeni çalışmaya benzer bir biçimde insanların sırasıyla en çok kalp sağlığı, beyin sağlığı ve bağışıklık sağlığının sürekli olarak ilk üç sırada yer aldığını göstermiş.
Avrupa’nın bazı ülkelerinde ise durum farklı. İnsanlar refah içinde daha uzun ve daha sağlıklı yaşamak istiyorlar.En büyük korkuları Alzheimer ve Parkinson… Mesela Hollandalı tüketiciler için beyin sağlığı en üst sırada yer alıyor ve bu durum tüm ülkelerde Z Kuşağı tarafından da yansıtılıyor.
Gıda Hattı’nda yer alan haberde ise MMR Research firmasından Andrew Wardlaw, “Bu, önemli bir işaret. Nereye bakarsak, beyin sağlığı ya bir ya da ikinci sırada yer alıyor. Beş yıl kadar önce böyle bir durum söz konusu değildi. Bilişsel sağlık çağı gerçekten de başladı. Bu veriler işlevsel inovasyon için bir odak noktası olmalı” demiş.
Türkiye’den de Prof. Dr. Barış Öztürk bakın ne diyor:
Bütünsel sağlık ve gelişmiş hafıza, sağlıklı bir ruh hali ile birlikte, azalmış anksiyete ve depresyon gibi sağlıklı beyin fonksiyonları bileşenlerini içermektedir. Bu amaçla, tüketicilerin fonksiyonel besinlere olan ilgisi her geçen gün daha çok artış göstermektedir. Fonksiyonel besinler alanı hem doğal besinler hem de zenginleştirilmiş fonksiyonel besinler başlıkları altında ürün çeşitliliğini her geçen gün arttırmaya devam ediyor. Gerçek şu ki, fonksiyonel besinlerin birçok fonksiyonu sunulduğunun aksine bilimsel kanıtlara dayanmıyor.
Buna rağmen, yetkili kurum ve kuruluşlardan onay almamış çok sayıdaki ticari ürünlerin internet satışı ve aktar tavsiyesi ile fonksiyonel besin ve ürün satışları hızla artış gösteriyor.
İnsan beslenmesi ve hastalıklarda beslenme konusunda ileri düzeyde eğitim almış meslek mensubu diyetisyenler, bu konuda söz söyleme hakkına sahip tek yetkili meslek mensuplarıdır.
Yasaların sunduğu bu yetkiye rağmen, hiçbir konuda eğitimi olmayan bireylerden başlayarak kendi alanında bilgi sahibi birçok meslek mensubu tıbbi beslenme tedavisi konusunda konuşurken ve bilgi yayarken suçluluk duygusuna dahi kapılmıyorlar.
Akıl sağlığımız her şeyden önemli. Bir de her kafadan başka bir ses çıkmasa…