Cumhuriyetimizin 100. Yılı kutlamalarında sivil toplum örgütleri kendiliğinden inisiyatif alıyor ve harika işler yapıyorlar. İzmirliliğe ve sivilliğe yakışan budur.
Türk Kadınlar Birliği İzmir Şubesi tarafından AASSM’de açılan “Haremden Meclise Türk Kadının Bağımsızlık Serüveni İzmir’in Aydınlığından Bir Bakış İle Fotoğraf Sergisini” İzmir Şube Başkanı Sevtap Şirin ve Olten Sanat İcra Kurulu Başkanı Fatma Olten ile birlikte gezdik. Sergi fotoğraflarının koleksiyonunun sahibi Mert Rüstem kardeşimiz de bizimle beraberdi.
Sevtap Şirin dostumuz serginin amacını şöyle açıkladı: “Türk Kadınlar Birliği İzmir Şubesi; Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’e borçlu olduğumuz Cumhuriyetimizin yüzüncü yılında dünyanın en güzel gökyüzünün altındaki bir ülkenin ve o ülkenin ilkleri ile meşhur çok renkli, çok sesli bir kenti olan İzmir’den yola çıkarak haremden özgürlüğe uzanan kadının bağımsızlık yürüyüşünün nasıl doğduğunu anlatan bir sergi ve bir katalog kitap hazırlamıştır. Bu yolla; Türk kadınının dünyanın pek çok ülkesinden önce elde ettiği hakları, Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin deneyimlerini paylaşarak bir bellek yaratmak hedeflemiştir.”
Başkan Şirin’in sözlerinden devam edelim:
21. yüzyıl, ülkemizde ve dünyanın pek çok ülkesinde toplumsal değerlerin çöküntüye uğradığı, kapitalizm rüzgârının sertleştiği, küreselleşen dünyamızın iklim krizi, pandemi, savaşlar ile insan mutluluğu ve umudu adına zor bir dönemeç olarak karşımıza çıktığı bir yüzyıl olarak anılacaktır. Huzur ve güven duygusunu yitiren ve yalnızlaşan insanın tüketim çılgınlığı ile mutluluk arayışı, doğasından kopuk yaşamın doğması gibi birbirini tetikleyen nedenler ile dünya dengeleri sarsılmıştır. Sarsılan dengeler en çok kadınların hayatında onulmaz yaralar açmıştır. Hayatı ile bu bedelleri ödeyen çok sayıda kadın; ülkemizin sürüklendiği karanlığın en acı göstergesidir.
Artık tüm dünyanın insani bir duyarlılığa sahip olmasını önceliklemek her zamankinden daha elzemdir. Dünya 2015 yılından beri 2030 yılını hedefleyerek eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele, yoksulluğu sona erdirmek ve iklim değişikliğini düzeltmek için on yedi küresel amaç belirlemiş ve üzerinde uzlaşmıştır.
Yaşanabilir bir dünya adına ortak değerleri anımsamak farklı coğrafyalardaki başarılı dünya deneyimlerinin tanıtılması ve paylaşılması günümüz ve geleceğimiz için toplumsal bir borç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu çalışma ile bir ülkenin emperyalizme karşı açtığı bir savaşı nasıl zafere dönüştürdüğünü, ardından gelen devrimlerle olanaksız koşullarda bir halkın kendine yetebilecek ekonomik düzeni nasıl sağladığını, gerçek bir bağımsızlığın kadının ve erkeğin el ele vererek nasıl gerçekleştirdiğini gösteren, İzmir’in kozmopolit yapısında kendince zenginleşen kültürel bir deneyimi anımsatmak istenmiştir.
***
Sergi fotoğrafları, geçtiğimiz yüzyılın başından ortalarına tarihlenen, odağında kadını gösteren güçlü bir belgesel değere sahip fotoğraf koleksiyoneri Mert Rüstem’e ait binlerce fotoğraf arasından seçilmiş.
Genç Türkiye Cumhuriyeti döneminin İzmir’inde kadının hakları, statüsü ve toplumsal değerini en çarpıcı biçimde aktaran binlerce fotoğraf, ulusal ve yerel tarih bilgileri ile gerçekleştirilen araştırmalarla sunulmuş. İzmir’in İşgali ve kurtuluşu, İzmir Kadınlar Kongresi, İktisat Kongresi, Atatürk Devrimleri ve ekonomik kalkınma modeli, İzmir Fuarı tarih başlıkları altında İzmir’in yüz akı ve Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin toplumsal, kültürel hayatında iz bırakmış Halide Edip Adıvar, Bedia Muvahhit, Semiha Sumer, Keriman Halis, Benal Nevzat Arıman, Latife Hanım, Ayşe Mayda ile pek çok kadın, İzmir’in kendi kültüründen süzülen özellikleri sergileyen temalarla aktarılmış.
Temaların güzelliğine bakar mısınız: Ekili Toprak, Biçili Hayat; Anadolu’nun Kibeleleri Üretken Kadınlar; Çalışan Kadınlar, Bir Örnek Giyinmek Eşitlikmiş; Ne Gelenekten Ne Yenilikten Vazgeçemeyen Kadınlar; Kadınlar Biraz Rita Hayworth, Biraz Sophia Loren; Bir Halk Okulu Arşıulusal İzmir Fuarı.
Sergi Kasım ayından itibaren Ankara ve İstanbul’da açılacak. Sergi aynı zamanda yayıncı ve eğitim Danışmanı Nermin Karakurt’un desteği ile Avrupa’nın birçok şehrinde sergilenecektir. Serginin geliri Türk Kadınlar Birliği İzmir Şubesi’nin kadınlara yönelik eğitim merkezi ve kreş oluşumunda değerlendirilecek.
Bu sergiyi kaçırmayın ve ülkemizle, şehrimizle övünün… Ben öyle yaptım