GÜNCEL EGE YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ POLİTİKA SPOR RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Nedim ATİLLA
YAZARLAR
13 Şubat 2024 Salı

İliç’ten İzmir’e…

En son yazacağımı peşin peşin yazayım:

Yerel seçim yaklaşıyor. Adaylar sokaklarda geziyor.

Tüm adaylar İzmir ve çevresindeki siyanürlü madenler için ne düşündüklerini açıklasınlar!

***

13 Şubat 2024 Salı günü Erzincan’da Çöpler Altın Madeni’nde dünyanın en büyük ekolojik facialarından biri yaşandı. Siyanürlü solüsyon ve toprak etrafa saçıldı. Enerji Bakanlığı olaya ilişkin “Kayma sonucunda ilk tespitlere göre 9 maden çalışanına ulaşılamamaktadır” açıklamasında bulundu. Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu yaptığı açıklamada siyanür iddialarına dair “Şu anda bir sızma söz konusu değil” dedi. Çevre ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise “Toprak kayması sırasında akan malzemenin Fırat Nehri’ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi’nin Fırat Nehri’ne ulaştığı menfezin kapaklarını kapattırdık” açıklaması yaparak Aydoğdu’nun ‘sızma yok’ açıklamasını çürüttü.

***

Türkiye İşçi Partisi Kent ve Ekoloji Bürosu 30 Kasım 2022’de şöyle bir açıklama yapmıştı:

Bugün (30 Kasım 2022), Anagold firmasına ait Erzincan İliç’teki Çöpler Altın Madeni’nin 3 kat daha  kapasite artışına verilen ‘ÇED Olumlu Kararı’nın iptal davası görüldü. Tekrar bilirkişi incelemesi talebine yanıt verilmemesi üzerine reddi hakim talep edilmiştir.

Erzincan İliç’te, Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş tarafından işletilen Çöpler Altın Madeni işletmesinde, 21 Haziran 2022 gecesi liç sahasında siyanür sızıntısı yaşanmıştır. Sızıntıya ilişkin şirket yöneticileri ile gereken idari önlemleri almayan, denetim yapmayan ve olaya yol açan izin ve ruhsatları veren kamu görevlilerinin tespit edilmesi, yapılacak soruşturma sonucunda tespit edilenler hakkında ilgili mevzuatlardaki en ağır cezaların uygulanması ve TCK madde 60 gereğince şüpheli şirkete verilen tüm izinlerin iptaline karar verilmesi için haklarında kamu davası açılması talebiyle, Erzincan Cumhuriyet Savcılığı’na yaptığımız Temmuz 2022 tarihli suç duyurumuza 31 Ekim 2022 tarihinde takipsizlik kararı verilmiştir.

Olaydan aylar sonra verilen takipsizlik kararında, 21 Haziran 2022 tarihinde yaşanan siyanür sızıntısı iddiasının tespiti için 23-24 Haziran 2022 tarihlerinde Bakanlık ekiplerince denetim yapıldığı söylenmektedir. Bu denetime göre 20 metreküp “siyanür içerikli solüsyonun” liç sahası dışına aktığı kabul edilmiştir. İncelemeler sonucunda şirkete ‘Çevre Kanunu’na aykırılıktan 16,4 milyon TL ve prosedür uygunsuzlukları nedeniyle 132 bin TL para cezası uygulandığını, tesisin ise gerekli tedbirler tamamlanıncaya kadar faaliyetlerinin durdurulduğu belirtilmiş ise de söz konusu cezaların caydırıcılığı ve şirketin faaliyetlerine yeniden başladığı bilinmektedir.

Ayrıca mahkemeye sunulan bilirkişi görüşlerinde, madenin keşif esnasında işletilmediği ve bazı hususların bu nedenle gözlemlenemediği, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından cevher işleme lotuna ait siyanür çözeltisi taşıyan boru hattının bulunduğu liç sahasında meydana gelebilecek olası riskler karşısında doğabilecek tüm tehlikeleri önlemek adına gerekli tedbirlerin alınmadığı, tehlikeli durumları göz ardı ettikleri ve yeterince önlem almadıkları için kusurlu olduğu, ziraat mühendisi saptaması açısından liç havuzunun hemen altında bulunan Sabırlı Deresi’ne doğru siyanür sızıntısının aktığı ancak yağış mevsimi olmadığı için derenin kuru olduğu, tesisin Fırat nehrinin üst kotunda ve nehre yakın olması sebebi ile ileride öngörülemeyen kazalar nedeniyle canlılar açısından risk barındırdığı tespit edilmiştir.

İliç’te, Şebinkarahisar’da, Ayvalık Karaayıt’ta, son olarak Kastamonu Hanönü’nde madenlerin depolama alanlarında yaşanan çökmeler ve ekolojik yıkım görüntüleri, İliç’te yaşananın münferit bir olay olmadığını göstermektedir.

***

Sonra olanlar malum.

Dünya bu sabahtan beri İliç merkezli bir felaket yaşıyor… Olayın nereye gideceğini bilemiyoruz.

Egede Sonsöz’de Diren Çelik arkadaşımızın haberi: “Sendikadan İzmir’deki altın madenleri için açıklama: Risk var!”

Erzincan’ın İliç ilçesinde, altın madeninde yaşanan göçük sonrası Ege Bölgesi’nde bulunan maden alanlarıyla ilgili risk ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu, “Yığıntıların ve havuzların olduğu; kimyasal kullanarak, madenin ayrıştırılmış toprakların tepeleştirildiği, dağlaştırıldığı her yerde, depremle, yağmurla birlikte göçük oluşması söz konusu. Sadece Ege Bölgesi de değil. Toprakların dağa dönüştürüldüğü her yerde bu risk vardır” dedi

Vahim tablo derinleşecek
Aksu, ülkedeki tüm maden havuzlarında aynı riskin yaşanabileceğini vurgulayarak, “Türkiye’de altın madeni göçüklerinde yaşanan ya da yaşanabilecek göçükler sonrası kimyasal birikintisinden dolayı kurtarma faaliyeti neredeyse imkânsız. Bu duruma müdahale edecek AFAD’da da bir müdahale ekipmanı yok, işyerlerindeki acil durum yönetmeliğine göre oluşturulmuş birimler de ekipman, teçhizat gibi şeylere sahip değil. Ülkede böyle bir kapasite yok. Bu yüzden bu felakette de göreceğiz ki arama kurtarma faaliyeti uzun sürecek. İşçiler de mühendisler de böyle söylüyor. Bu vahim tablo derinleşecek” dedi.

***

Yerel seçim yaklaşıyor. Adaylar sokaklarda geziyor.

Tüm adaylar İzmir ve çevresindeki siyanürlü madenler için ne düşündüklerini açıklasınlar!