Bakın ne yazmışım yıllar önce yayımlanan Ağaçtan İnsana Zeytin Anıtları kitabımda:
Ayvalık’ta zeytinyağı ile merak ettiğiniz bir soru varsa buna hemen en hızlı, en doğru ve en kolay cevap verebilecek bir insan varsa o da Ahmet Sucu’dur. Uzun yıllar Ayvalık Ziraat Odası’nın başkanlığını yapan Sucu Ailesi’nin şimdiki yöneticisidir Ahmet Sucu, fabrikanın başında durur. Babası Halil Amca tam bir zeytinyağı tutkunu olarak Ayvalık’taki ana mağazanın içinde gelenlere zeytinyağının bütün güzelliklerini anlatır.
Zeytinyağında bütün Akdeniz’de kaliteli üretimin sırrı olan “aile işletmesi”geleneği, Sucu Ailesinin işletmesi olan Özgün için de geçerlidir… Aile soy-ağacığın yüzyıla yaklaşan üretim geçmişinin, 4 temel kilometre taşı var. Bu taşların birincisi, Sucu ailesi fertlerinin 1922'de mübadeleyle Midilli'den Ayvalık'a yerleşmesi… Kendilerine soyadı yasasıyla sonradan “Sucu” adını kazandıran namları, evlere “eşek sırtında” su ticareti yapmalarından gelir.
***
Bu kitap için Ahmet Sucu ile yaptığımız görüşmede “Devletin, mübadil vatandaşlara usul olduğu üzere en meyilli arazilerde tahsis ettiği zeytinliklerin bizi bugün bile beslemesinden, o tarihe mevcut en ileri teknikle hasat edildiğini ve işlendiğini anlıyoruz. Bugün yönetimde olan Sucu ailesinin 3. kuşağı; Cumhuriyet'imizin bu en zor ilk yıllarında, modern üretimi bilmiş ve gerçekleştirmiş ahfadını saygıyla anmayı görev biliyor” demişti.
İkinci kilometre taşı ya da kader ânı, 1955'de yaşanır. Ayvalık'a şebeke suyuna bağlanınca, Sucu ailesinin su ticareti yapma şansı kalmaz… Geride kalan tortu, ticaretin en önemli yanı olan güvenilirlikleri olur. Daha da anlamlısı, üretimde tek işe odaklanmanın yaşamsal gereği anlaşılır. O günden bugüne Sucu ailesinin fertleri, bildikleri tek üretim konusu zeytin ve zeytinyağının dışına hiç çıkmazlar... Aile şirketi olmanın erdemini burada da görürler.
1990 yılında Sucu ailesinin yüksek eğitim almış 3. kuşağı, üretimle ticareti birlikte yaşatan bir yapılanmanın içine girer. Ticari faaliyetlerin Özgün Zeytincilik adıyla yürütülmesi kararı, 3. kırılma noktası olacaktır. Yaratılan güvenle, beslenen satış hacmindeki artış, 2005'de stratejik bir karar aldırır! Zeytin işletme ve zeytinyağı sıkma da mevcut atölyeden çıkılır, fabrika üretimine geçilir. Ancak bu, bir yığın üretimi kararı değil sadece kaliteye ölçek artışı katmaktadır.
***
Kısa bir süre önce Özgün Zeytinciliğin 30. Yılını kutlamıştık ne güzeldi. Ayvalık ve zeytine gönül veren dostlarla kucaklaşmıştık.Kenan Mortan ağabeyimizle sohbetimizde “Kaç tane Ahmet Sucu kaldı ki şu zeytin dünyasında” diye konuşmuştuk. Ayvalık’a gelen herkes oradaydı. Ee gelen var gelemeyen var!
Ahmet Sucu tam bir gönül ve vefa insanıydı. Her Cumhuriyet Bayramında ilçedeki tüm direklerde onun kutlama afişlerini görürdük.
Zeytinciliğin olmaz ise olmazları kahyaları tek tek tanıtan bir seri ile anmıştı. Ne vefaydı. Şunca yıldır zeytinyağı kültürü ile ilgilenirim, zeytinin hafızasına bu kadar değerli bir katkı görmemiştim.
Ahmet Sucu zeytinyağının sadece yağ olmadığı felsefesi ile insan sağlığının süreğenliğine katkıda bulunacak üretimi yapmayı ve Ayvalık zeytinyağını dünyaya tanıtmak temel amacından hiç sapmadı. Dün (25 Ağustos) ta onu kaybettik. Son görüşmemizin üzerinden birkaç hafta sonra kaybetmek gerçekten çok dokundu.
Beraber yapacak çok işimiz vardı. Unutulmayacaktır.