Başkanlık/Cumhurbaşkanlığı sistemine yönelik Anayasa paketi için AK Parti-MHP koalisyonundan beklenen sayıda fire olmadığına ve de TBMM’de gerçekleşen Kılıçdaroğlu-Bahçeli görüşmesinden de sonuç çıkmadığına göre referandum sathına girildiğini söyleyebiliriz.
Hatta sosyal medyaya baktığımızda ikinci tur oylamayı da beklemeden referandum sandığının kurulduğunu ‘evetçilerle hayırcıların’ amansız bir mücadeleye başladığını görüyoruz.
Tabi ki tartışmalar ‘sen-ben’ düzeyinin ötesine geçmiyor.
Hayırcılar ağırlıklı olarak yeni sistemin ülkeyi otoriter bir rejime sürükleyeceğini, diktatör yaratacağını iddia ederken evetçiler yanıt olarak tek partili yıllara gönderme yapıyor.
Tabi ki TBMM çatısı altındaki tartışmaların uzantıları bunlar…
Hayırcılar bir sonraki adımın değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif dahi edilemez “İlk 4 madde” olduğunu, meselenin sistem değil rejim meselesi olduğunu ortaya koyarken bazı AK Partili vekillerin TBMM kürsüsünden yaptığı açıklamaları da tezlerine destek olarak ortaya koyuyorlar.
Ve ‘Hayır’ cephesinin sosyal medyayı daha etkin kullandığını söyleyebiliriz. Bu noktada kendisini ‘Hayır cephesinde’ hissedenlerin kullandığı hatta önemli bir kesimin de profil fotoğrafı olarak tercih ettiği bir logo dikkat çekiyor.
Kırmızısı bir kare üzerine beyaz yazılmış ‘HAYIR’ yazısı…
Milli takım ve bayrağımızın renkleri!
Kimilerine göre de CHP kırmızısı…
Bazı farklı uygulamaları olsa da ağırlıklı olarak ‘kırmızı’nın tercih edildiği bir kampanya başlamış görünüyor. En azından sosyal medya üzerinden…
Kampanya süreçlerinde her detayın önemi büyüktür. Ama tercih edilen renkler yürütülen kampanyanın en önemli detaylarındandır. İnsanları belirli konuda ikna etmek, yönlendirmek bir algı yaratmak ve de yaratılmış algıyı doğru yönetmek için kuşkusuz renklerin gücünden faydalanılır.
Sosyal medyayı tararken bir süredir dikkatimi çeken kırmızı hayır logosu üzerine ‘bir bilenden’ önemli not okuma fırsatım oldu bugün.
Bir çoğumuzun merhum Başkan Ahmet Piriştina’nın tanıtım ekibinden tanıdığımız Başkan Aziz Kocaoğlu döneminde seçim kampanyası ve kurumsal tanıtım adına yaptıklarıyla da dikkat çeken İzenerji Eski Genel Müdürü Ali Sabuktay…
Halen resmi olarak da Başkan Kocaoğlu’nun danışmanı…
Dahası İzmir ve İzmir seçmeni üzerine uzun yıllar kafa yormuş bir adam Sabuktay…
Haliyle onun da rengi kırmızı…
Ama kırmızı ve kırmızının kullanımına ilişkin son derece yerinde bir tespiti var. Hatta metni okuyunca bazılarınız erken bir uyarı olarak da not edebilir bunu.
İşte uzun yıllar direndiği sosyal medya ortamının çiçeği burnunda kullanıcısı Ali Sabuktay’ın Facebook hesabından yaptığı o paylaşım:
BİZİM ADIMIZ KIRMIZI (MI?)
Kırmızı zemin üstüne dişi yazıyla oluşturulmuş afili bir hayır logosu sosyal medyada hızla yaygınlaştı. estetiği hoşuma giden kırmızı logo, ilk bakışta işlevsel olarak da kapsayıcı. Solcuların büyük bölümü kırmızı sever, CHP’nin parti renkleri zaten kırmızı-beyaz, aleviler için iyi, ulusal hassasiyeti yüksek kesimlere bayrak rengi… HDP seçmenine her renk gider, 7 Haziran’da mor bile kullanmışlardı. Hayır cephesinde yer alacağı düşünülen hemen herkesi içeren bir renk kırmızı. Fakat hesap ortada; MHP’nin seküler seçmenini firesiz katsak bile, bu blok taş çatlasa % 43 eder referandumda.
Evet ama yetmez!
Bizim; “gene dene, gene yenil. Daha iyi yenil” e değil, kazanmaya ihtiyacımız var artık. OHAL koşullarında yaratılacak bir mucizeye ihtiyacımız var. Bunun da matematiği belli. Hayır diyen Saadet Partisi’nin seçmeni, AKP içinde ‘acaba’ diyenler, AKP ile geçişliliği olan MHP’liler, HDP’nin ak dediğine kara diyecek olanlar vs’nin oyları... Hayır’ımızın muhafazakârlık toplamı üzerinden tanımlanabilecek bu kesimi kapsayacak genişlikte olması lazım. Renk niteliktir. Kırmızı belli bir yelpazeyi nitelemektedir. Bütün hayatları boyunca kırmızıya vebalı muamelesiyle yaklaşan insanları, bizle beraber davranmaya ikna etmenin yolu, kendimizi dayatmak olamaz.
Ayrıca referandum iki değerli bir seçim… Evet ya da hayır... Her ikisinin de ayrı renkte bir pusulası var. ÖZAL’dan beri referandumlarda evet beyaz, hayır kahverengiyle temsil ediliyor. Rahmetli, kurnazlığını göstererek malum maddenin rengini Hayır’a vermişti. 2010’da da renk değişmedi. Büyük olasılıkla bu referandumda da bizi kahverengi bekliyor olacak. Siyasal iletişim açısından mantıklı olan, oy pusulasının rengine göre logoyu oluşturarak bilişsel ve duygusal şartlandırma yapmak...
Bütün bunlardan sonra şunu da söylemeliyim: sosyal medyadaki kırmızı akınına karşı değilim. Çünkü, hayırcıların çok moralsiz olduğunu görüyorum. Kırmızı, hiç olmazsa ilk planda bizi bir araya getirebilir, inanç tazelememizi sağlar. Yeter ki orada takılıp kalmayalım.
*
Bir bilenin kaleminden kampanyanın renk seçimi üzerine önemli bir teşhis, tespit ve de öneri.
Sizde farklı öneriler getirebilirsiniz. Yahut kırmızı-beyaz logonun AK Parti-MHP çizgisindeki milliyetçi seçmeni etkileyeceğini düşünerek savunabilirsiniz.
Şahsi kanaatim kırmızının seçim süreçlerinde daha çok CHP’yi çağrıştırdığıdır. AK Parti’nin geçen 15 yılda mavi, sarı hatta kahverengi tonlarını kullandığı seçimlerde CHP hep kurumsal rengiyle sahne aldı. Ve hepsinde yenildi.
Sabuktay’a bu açıdan hak veriyorum. Kırmızı belirli bir kesimi ilk etapta kucaklayabilir, harekete geçirebilir ama sonuçta son 15 yılda mağlup tarafın rengi olarak tescillenmiştir. Yani dünyada üzerine en fazla yatırım yapılan, düşünülen, kullanılan bir renk de olsa kırmızı siyasi açıdan şanssız, talihsiz bir dönem yaşamıştır Türkiye’de.
Sabuktay’ın kampanyayı sandıktaki oyun olası rengine yani kahverengi üzerine bina edelim önerisine Türkiye’nin heterojen yapısına gönderme yapacak başta bazı renklerin de düşünülebileceğini ilave ediyorum. Ve “sonuçta parlamenter sistemi çoğulculuk, cumhurbaşkanlığı sistemini de tek adamcılık olarak tanımlayanlara tek bir renkle kampanya yürütmek yakışmaz” diyorum.
*
Gördüğünüz gibi TBMM’deki ikinci turu beklemeden kampanya sürecine dair kafa yormaya başladık.
Umarım gerek hayır cephesi gerekse evetçiler için oldukça renkli, düzeyli bir kampanya dönemi yaşanır. Sonuçta kim hangi rengi kullanırsa kullansın Türkiye bir gökkuşağı ülkesidir.
Her rengin ayrı bir güzelliği vardır.