Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nin büyük salonunda enerjini böylesine yükseldiği anlar her zaman olmaz. 15 yaşındaki piyanist kızımız yoğun alkışlarla yeniden geldikleri sahnede şöyle diyor.“Bu konser benim için çok değerli. Çünkü ben İzmirliyim ve bana bu fırsatı veren Fatma Olten başta olmak üzere Olten Sanat Ailesine çok teşekkür ediyorum” Salon alkıştan yıkılıyor…
Adı İlyunBürkev 4 yaşından beri piyano çalıyor, o konuşurken sevgiyle dinleyen Fatma Olten’e bakıyorum. “Galiba mutluluğun resmi bu olmalı” diyorum.Yazının başlığını bilerek “Cumhuriyetin iki genç yıldızı Olten Filarmoni’de parladı” diye açtım. O yıldızlar İlyunBürkev ile Tolga Atalay Ün… Dün geceki konserin şefi de aynı zamanda klavsenist ve piyanistlerinden Tolga Atalay Ün 1995 doğumlu. Yani sadece 28 yaşında…
Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutladığımız günlerin öncesi ve sonrasında bir seri yazı yazmış ve ülkede yaşanan kültür devrimini anlatmıştım. Şimdi yineleyeyim: Cumhuriyetin gerçekleştirmek istediği en önemli değişimlerin başında müzik devrimi gelmektedir. Atatürk bu devrimi gerçekleştirmek için de batının önemli müzik kurumlarının benzerlerini Türkiye’de de kurdurarak, müzik sanatında ve müzik eğitiminde ilerlemenin önünü açacak girişimlerin öncülüğünü yapmıştır. Müzik devriminin adımları atılırken sahne sanatları ve operaya da özel bir önem verilmiştir, konservatuarlar açılmış, yetenekli Türk gençlerine dünyada tanınma fırsatı verilecek yasalar çıkarılmıştır. Atatürk’ten sonra ikinci cumhurbaşkanımız İsmet İnönü de klasik müziği çok önemsemiştir.
İşte bakın Tolga Atalay Ün de Atatürk tarafından kurulan bir okulda almıştır temel eğitimini. Ün ortaokul ve lise eğitimi boyunca HacettepeÜniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı'ndaYrd.Doç. Sibel Özgün ile piyano çalışarak liseyi'Okul Birinciliği' ile tamamlamıştır. Lisans,Yüksek Lisans ve Artist Diploma eğitimleriniLondra Kraliyet Müzik Koleji'nde (TheRoyalCollege of Music, London) 'Şeref Dereceleri' ilebitiren Ün’ün başarısı yeteneklerinin hocaları tarafından keşfi kadar kendisini bu işe adayarak çalışmasında yatar. Ün’ün arkadaşları ile gönüllü olarak kurduğu HititFilarmoni Orkestrası ileverdikleri ilk konser,Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kuruluşyıldönümü kutlamalarındagerçekleşmiş veorkestra için kendi yazdığı eseri de yönetmiştir.Ün’ün 28 yaşında evrensel başarılara imza atması bence bir cumhuriyet başarısıdır.
15yaşındakiİlyunBürkev’e bakalım şimdi: İlyun henüz öğrenci… 4 yaşındabaşladığı piyano eğitimine Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuarı’nda Prof. Burcu Aktas? Urgun’un ardından, devlet sanatçısı piyanist Gülsin Onay ve Salzburg Mozarteum Üniversitesi’nde Prof. Pavel Gililov ile devam ediyor.“Dahi” olarak kabul edenler de var. Dünya çapında en iyi müzik ve drama okullarından biri kabul edilen, Salzburg Mozarteum Üniversitesi“yüksek öncesi bölümü” sınavındaki başarısı ile kabul alan ilk Türk öğrenci olduğunda TRT2’de görmüştüm ilk kez ve şöyle diyordu: “Atatürk'ün bize armağan ettiği muhteşem bayramda, özellikle bu zamanlarda biz cumhuriyet gençleri, cumhuriyet çocukları olarak tüm dallarda ülkemizi en güzel yerlere getirmek için var gücümüzle çalışıyoruz, çalışmaya da devam edeceğiz.”
Verdiği konserler katıldığı yarışmalar ve aldığı ödüller bu sayfaya sığmaz. Nazar değecek diye korkarım ama İlyun’un dün gece giydiği bayrak kırmızısı tuvaleti gibi kendisinden biz de dünya da daha çok söz edecek.
İlyun’la birlikte ikinci piyanoya geçen sanatçıdan da söz etmeliyim: Jinnge Yan… Çinli piyano virtüözü… Beethoven-Haus Bonn, tarihte Beethoven'ın 32 Piyano Sonatının tamamını yorumlayıp kaydeden ilk Çinli piyanist oldu. Jingge Yan, 2015 yılında Bonn şehri tarafından ilk “Beethoven Elçisi” unvanını aldı ve o zamandan bu yana gençlere yönelik müzik eğitimi ve Avrupa ile Çin arasındaki sanatsal iletişim konusunda kendini adamış lider bir müzisyen. Ve ne güzel ki Cumhuriyetimizin gururu olarak alkışladığımız Tolga Atalay Ün ve İlyunBürkev ile neşeli bir konsere imza attı. Çinli kardeşimize de teşekkürler…
Biraz da konser notu paylaşayım:Mozart'ın iki perdelik “ezoterik” operası Sihirli Flüt’ün uvertürü ile başladı konser. Sihirli Flüt Operası 1791’de Viyana’daki ilk seslendirilişinden bu yana dünyada çok seviliyor. Bir yazıda Viyana Sihir Tiyatrosu’nu ve bu operayı anlatırım.
İki genç piyanistimizin başarı ile icra ettiği Mozart'ın İki Piyano ve Orkestra Konçertosu'nu ne zaman tamamladığı bilinmiyor, ancak tarihçi Alan Tyson tarafından yapılan araştırma, birinci ve üçüncü bölümlerin kendisinin ve babasının el yazısıyla yazıldığını gösteriyor. Müzik tarihçileri notaların yazıldığı tarihe çok dikkatli bakarlar. Kullanılan kağıtlar 1779'da bestelendiğini gösteriyormuş. Mozart'ın bunu kız kardeşi Maria Anna (“Nannerl”) ile oynamak için yazdığı, kız kardeşi ile ikili olarak evde sık sık denedikleri söyleniyor. İlk kez Mozart bu eseri öğrencisi Josepha Barbara Auernhammer ile özel bir konserde sahnede sunmuş… Konçertoyu izlerken yanımdaki arkadaşıma “ne güzel konuşuyorlar” dedim, gerçekten de müzikal fikir alışverişinde bulunan iki piyano arasındaki diyalogla alışılagelmiş solo piyano konçertolarından çok farklıydı. Ayrıca orkestra, Mozart'ın diğer piyano konçertolarına göre daha sessiz olduğundan müziğin büyük bir kısmı solistlere bırakılmış ve bu da bizim için büyük keyif oldu.Bir müzik tarihçisinin dediği gibi bu eserde Mozart tamamen eğleniyor ve fikirlerinin özgürce akmasına izin veriyor, “iki şakacı piyaniste” yol açıyor.
İkinci Bölümdeki Johannes Brahms senfonisi de daha önce yazdığım gibi 10 yaşındaki orkestramızın artık büyüdüğünü ortaya koyuyordu.Yine çok teşekkürler Olten Sanat!