İzmir’in sosyal hayatını güçlendiren…
Hatta…
Bugünkü “Facebook Dönemi”nden daha etkin kılan…
Bir zamanların…
Kışlık ve Yazlık Sinemalarıydı…
O film sarayları dillere destandı…
Bu özellik “Genç Cumhuriyet” döneminde “yıldız”laştı!
Bakın…
“Sosyetik” demiyorum; “Keyifli Sosyal Kent” diyorum…
Sonra…
Türkiye’nin dörtbir yanından acayip göç aldı bu kadim kent…
Eğlence anlayışı farklılaştı…
Gece yaşantısını sevenler “kimlik” değiştirdi…
Tam…
“Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” derken…
Alışık olmadığımız bir gelişmeye tanık olduk…
***
Tunç Soyer, koltuğa oturur oturmaz…
Alsancak’taki Tarihi Elektrik Fabrikası’nı almak istedi…
İhaleyi kazandı…
Ankara yan çizdi…
Talep hala sıcak, karşı taraf ise hala soğuk!
Oysa…
İzmir’de ayağa kaldırılacak, buram buram san’at kokan…
Öyle çekici mekanlar vardı ki…
***
Fazla düşünmeye gerek yoktu…
Söz vermişti, Başkan Soyer kentin sırtlarında yaşayan hemşehrilerine…
“Zeki Müren sizi de görecek…”
Ne zaman?
Pek yakında…
***
Tunç Soyer, iki ay önce İzmir’in göbeğinde…
Yıllardır kapalı duran…
Basmane’deki Yıldız Sineması’nda’ndan hemşehrilerine seslendi:
“Cumhuriyet’in ilk dönemlerinde İzmir’de iz bırakan ancak son yıllarda kaderlerine terk edilen Yıldız Sineması ile Bıçakçı Han’ı satın aldık; restore edeceğiz… Her iki tarihi yapı, şehrimizin kültür sanat yaşamına ayrı bir heyecan getirecek ve bulunduğu yeri, yani tarihi semtimiz Basmane bölgesini ayağa kaldıracak bir kaldıraç işlevi görecek…”
***
Başkan Soyer, kentin merkezinde…
Her iki tarihi yapıyı satın alarak…
Aslında…
Basmane Garı’nın güneyinde…
Agora, Hatuniye Meydanı, Altınpark ve Aziz Vukolos Kilisesi arasında…
Bir kültür rotası çiziyordu…
***
Neden Yıldız Sineması?
Yaşı 60’ı bulan İzmirliler iyi hatırlar…
Çünkü hepimizin…
O sinemada bir “macerası” olmuştur; Allah’ın emri…
***
Basmane’de, Gaziler Caddesi üzerinde…
Yeri muhteşem…
İzmir’in kalbi atıyor o mekanın sağında, solunda…
Kent gözlemcisi, araştırmacı yazar Orhan Beşikçi’ye göre…
Çorakkapı Camii sırasındaki Yıldız Sineması’nın bulunduğu yerde…
Eskiden yazlık Güneş Sineması varmış…
İzmir’in tanınmış Kazmirci Ailesi…
67 yıl önce o yazlık sinemayı almış, kapalı hale getirmiş…
Şaşırmayın sakın…
O tarihte sinemaya açılır/kapanır çatı yapılıyor…
Yaz aylarında Yıldız’da film seyredenlerin üstünde…
Adeta sinemanın adı gibi “yıldızlardan bir örtü” oluşuyor…
Her şeyi İzmir’in unutulmaz mimarlarından…
Merhum Erdoğan Tözge milim milim hesaplamıştı…
Düşünün artık…
O tarihte “Yıldız”, sadece sinema değil bir kültür merkezi olmuştu…
Nitekim…
Yıldız Sineması, 22 Mart 1957’de…
Unutulmaz bir Zeki Müren konseri ile kapılarını açtı…
***
Yıldız Sineması’nın…
O tarihte – kimilerine şaka gibi gelecek – bin 800 koltuğu vardı…
Yarım asır önce o devasa salonda…
Fransız Moulin Rouge Revüsü gösteri yaptı…
Kemal Dirim’in sahneye koyduğu “Ar Opereti” alkışlandı…
Dünyaca ünlü sihirbaz Abra Kadabra, Yıldız’da nefesleri kesti…
Milli Güreş Takımı, İsveçli rakiplerine o salonda el ense çekti…
İstanbul Şehir Tiyatrosu geldi, oturacak yer kalmadı…
Unutulmaz gişe patlatan Hint filmi “Avare”yi…
İzmirliler ilk kez “Yıldız”da seyretti…
***
Sonrası hüzünlü…
Sinemalar AVM’lerin içine girdi; sanat alış veriş’le kucaklaştı…
Yıldız Sineması ise…
Önce halı saha, bilardo salonu ve otopark olarak kullanıldı…
Daha sonra seramit atölyeleri gelip, yerleşti…
Finalde ise…
Acıklı biçimde kaderine terk edildi…
Bugün ise, artık emin ellerde…
***
Yıldız Sineması’nın restorasyonu iki yıl sürecek…
Ancaaak…
Bu arada ne oldu, tahmin bile edemezsiniz…
Uzun yıllar yerli ve yabancı filmleri ilk kez İzmirliler’e sunan…
San’at Mabedi Yıldız Sineması’ndan…
Hazine(!) çıktı…
Zamanında gişe rekorları kıran…
Rulo rulo yerli ve yabancı filmler bulundu…
Koleksiyonerlerin peşinden koşacağı…
Son derece nadide film afişleri çıktı…
İnanmayacaksınız…
Koçan halinde sinema biletleri güneş yüzü gördü…
Bunların tamamı tasnif ediliyor…
Sinema’nın üst katı müze olacak; orada değerlenecek…
***
İzmir Kısa Film Festivali’ni…
22’inci yaşına hazırlayan dostum Yusuf Saygı’ya sordum…
“Ya bundan sonrası?”
İki kelime ile cevap verdi:
“Şahane olacak…”
Neden şahane olacak?
Çünkü, İzmir’in bundan böyle bir “Kültür Sanat Mutfağı” olacak…
Yapımcılar gelecek…
Yönetmenler gelecek…
Filmler, belgeseller çekilecek…
Güzel değil mi?
***
Bitiriyoruz…
Neyle?
Şaşırtan bir tesadüfle…
Tunç Soyer, seçimden önce Kadifekale’deki…
Üçüncü Cemre Buluşması’ndan seslenirken…
Şöyle demişti, İzmir’in sırtlarında yaşayan hemşehrilerine:
“Zeki Müren de sizi görecek…”
Rastlantıya bakın ki…
63 yıl önce Sanat Güneşi…
Yıldız Sineması’nın açılışını şarkılarıyla renklendirirken…
Sırtlardaki İzmirliler…
Zaten O’nu doya doya görmüştü…
***
İzmir Büyükşehir Belediyesi…
Bir zamanlar İzmir’in en uğrak adresleri olan…
Yıldız Sineması ile Bıçakçı Han’ı…
Kentte kazandırmak için 26 milyona satın aldı…
Acaba, diyorum…
Tarihi Elektrik Fabrikası’nı İzmir’e vermeyenler…
“Yıldız Sineması” ve “Bıçakçı Han” hamlesindenden sonra…
Azıcık da olsa “burukluk” duymuşlar mıdır?
Nokta…
Sonsöz: “Sen uzattığın eli tutmayan ele mi dargınsın, yoksa onu tutmayacak birine uzattığın için kendine mi kızgınsın? / Hz. Mevlana…”