Geçtiğimiz ayın başlarında, 8 Nisan 2016 günü, sağlığımız açısından olduğu kadar tağşiş(*) ve hileli iddialarıyla gündemden düşmeyen zeytinyağının Egedeki izlerini süren, onu barışın ve iyiliğin simgesi olduğunu vurgulayan bir belgesel, Ölümsüz Z(eytin) adıyla İzmir Sanat’ta gösterildi.
Yapımcısı Nilgün Yanık Emiroğlu ve yönetmeni Ramazan Emiroğlu olan belgeselin çekimleri, 2015-2016 yıllarında, İzmir, Ayvalık, Yırca, Madrid ve Sevilla’da yapılmış. Belgeselde, Egeli üreticilerin, zeytin ağacına, meyvesine ve zeytinyağına olan duygusal, tarihsel, kültürel ve ekonomik bağı destansı bir hava içinde işlenmiş.
Belgeselin anlatıcısı aktör Macit Sonkan. Besteleri Yaşar Üniversitesi tarafından Mehmet Can Özer’e sipariş edilmiş.
Bu belgeselin bize anımsattığı önemli konulardan biri, emperyalizmin hangi kılıklarla ülkemize girdiği. Kimileri yardım maskesi, kimileri de bizim öz kaynaklarımızı küçümseterek giriyor.
Bu bağlamda belgeselde “Zeytinyağlı yiyemem aman, basmada fistan giyemem aman…” türküsünün içyüzünü Gödence Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Çağatay Özcan Kokulu anlatıyor.
Zeytinyağını kötüleme için TRT’ye “Zeytinyağlı yiyemem aman,…” diye bir türkü sipariş edilmiş. Üstelik bu türküye,Türkiye’nin sanayileşmesinde öncü rol oynayan dokuma fabrikalarımızın basması da...”basmada fistan giyemem aman…”diye eklenmiş.
Zeytinyağı ısıtılırsa kanser yapar gibi yalanlar uydurulmuş ve basın aracılığı ile yaydırılmış. Yüz binlerce zeytin ağacı sökülerek büyük bir kıyım yapılmış. Margarinin fiyatları düşürülmüş ve kitleler zeytinyağından soğutularak mısır özü yağına ve margarine alıştırılmış.
Belgeselde Kokulu’nun yanında Köstem Zeytinyağı Müzesinin kurucusu Levent Köstem, Kristal yağlarının sahibi Noel Micaleff, Bademler Kooperatifi Başkanı Mehmet Sever, Hakime Hanım Çiftliği’nin sahibi Emine Yücekök, Urla Hasat Çiftliği’nin sahibi Sibel Yazgan, Ayerya Rüzgarlı Vadi Çiftliği’nin sahibi Pelin Omuroğlu Balcıoğlu, Beğendik Abi lokantasının sahibi Handan Kaygusuzer, Bornova Zeytincilik Enstitüsü Müdürü Ünal Kaya, HAUS makinelerinin sahibi Özden Gözlüklü aydınlatıcı konuşmalar yapmışlar.
Ölümsüz Z(eytin) Belgeseli, 14 Nisan’da Ayvalık Slow Olive’de, 27 Nisan’da İzmir Olivtech Fuarında da gösterildi. Belgeselin, Karaburun’da temmuz ayının başında yapılacak Ütopya Günleri’nde de gösterime girmesi bekleniyor.
Belgesinin yapımcısı Nilgün Yanık Emiroğlu ve yönetmeni Ramazan Emiroğlu’nu, margarin dünyasına karşı göstermiş oldukları cesaretten dolayı da kutluyorum.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(*)Tağşiş: Karıştırma(Bu yazıdaki anlamı). Tüketicinin ayırdına varamayacağı şekilde zeytinyağının içine daha değersiz madde karıştırılarak pazarlama, satma, daha doğrusu kakalama yöntemi.. Zeytinyağına yapılan tağşişte, natürel zeytinyağına kendi cinsinden olmayan bitkisel kökenli tohum ya da meyve yağları katılıyor. Bunlar arasında; tohum yağları (kolza [kanola], ayçiçek, soya, pamuk, mısır, yerfıstığı, hardal, susam, haşhaş vs),bitkisel rafine karışım yağlar, fındık yağı ve avokado yağı sayılabilir. Diğer yandan ikinci ekstraksiyon ve rafine pirina yağlarının [ayrıca rafine fındık yağının]natürel zeytinyağlarına belirli oranlarda katılması bugün sadece ülkemizde değil, tüm dünyada, zeytinyağı sektörünün en önemli hile problemlerinden birisi olarak gündemdedir.