MetroPoll’ün 17 Aralık araştırmasını görmüşsünüzdür. Hepi topu 15 soruda ‘Yolsuzluk operasyonunun’ sokakta nasıl karşılık bulduğunu sorgulamışlar.
Ve ilginç sonuçlara ulaşmışlar.
Baştan söyleyeyim. İzmir’de İntegral’in Ocak ayı başında gerçekleştirdiği araştırmayla inanılmaz örtüşüyor sonuçlar. Soruları siyasal açıdan analiz ettiğinizde operasyonun AK Parti’de inanılmaz bir kırılmaya yol açtığını görüyorsunuz.
MetroPoll soruyor:
17 Aralık’ta yolsuzluk operasyonuyla başlayan olay hangisine uygundur?
‘Hükümete karşı bir darbe girişimidir’ diyenlerin oranı yüzde 24.
‘Yolsuzluk operasyonudur’ diyenler yüzde 42.
17 Aralık’taki operasyonun haklı, doğru olduğunu düşünüyor musunuz?
Yüzde 60 evet, yüzde 26 hayır.
Bazı bakan ve yakınlarının yolsuzluk, rüşvet olaylarına katıldığına inanıyor musunuz?
Yüzde 70 evet, yüzde 16,8 hayır.
Hükümetin yolsuzluk iddialarının üzerini kapatmaya çalıştığına inanıyor musunuz?
Yüzde 59,7 evet, yüzde 29,7 hayır.
Yolsuzluk operasyonundan sonra hükümet emniyete baskı yaptı mı?
Yüzde 61.6: Evet, yüzde 27.0: Hayır.
Yolsuzluk operasyonlarının engellendiğini düşünüyor musunuz?
Yüzde 57.9: Evet, düşünüyorum. Yüzde 31.7: Hayır, düşünmüyorum.
Yolsuzluk iddiaları konusunda basının toplumu özgürce bilgilendirdiğini düşünüyor musunuz?
Yüzde 25.0: Evet, düşünüyorum. Yüzde 63.8: Hayır, düşünmüyorum.
Yolsuzluk soruşturmaları sonrasında hükümetin HSYK Yasası’nda değişiklik yapmasını doğru buluyor musunuz?
Yüzde 30.9: Evet, doğru buluyorum. Yüzde 52.0: Hayır, doğru bulmuyorum.
Hükümet ile Gülen Cemaati arasında yaşanan gerginlik ve çekişmede hangi tarafın haklı olduğunu düşünüyorsunuz?
Yüzde 45.1: İkisi de haksız. Yüzde 28.5: Hükümetin haklı olduğunu düşünüyorum.
Yüzde 6.3: Gülen Cemaati haklı.
Devlet içinde Gülen Cemaati’nin paralel bir devlet yapılanması oluşturduğuna inanıyor musunuz?
Yüzde 57.3: Evet, düşünüyorum. Yüzde 22.9: Hayır, düşünmüyorum.
Yargının bağımsız olduğunu düşünüyor musunuz?
Yüzde 64.8: Hayır, düşünmüyorum. Yüzde 24.7: Evet, düşünüyorum.
Türkiye’de yolsuzluk ve rüşvetin yaygın olduğunu düşünüyor musunuz?
Yüzde 78.9: Evet, düşünüyorum. Yüzde 13.5: Hayır, düşünmüyorum.
Yolsuzluk ve rüşvetin son bir yılda arttığını düşünüyor musunuz?
Yüzde 63.9: Evet, düşünüyorum. Yüzde 25.8: Hayır, düşünmüyorum.
Devletin ihalelerinin ve harcamalarının yeterince denetlendiği kanısında mısınız?
Yüzde 65.4: Hayır. Yüzde 21.9: Evet.
Hükümet yolsuzluğa göz yumarsa onu desteklemeye devam eder misiniz?
Yüzde 90.9: Hayır, etmem. Yüzde 3.4: Evet, ederim.
Peki, bu anketin can alıcı sorusu ne ve nasıl bir sonuç çıkaracağız?
An itibariyle Türkiye’de yolsuzluk ve rüşvetin yaygın olmadığını düşünenlerin sayısı yüzde 13,5. Başka bir deyişle halkın yüzde 80’i yolsuzluk ve rüşvetin ülkede kol gezdiğine inanıyor.
Ve son soru… Hükümet yolsuzluğa göz yumarsa destek olmaya devam eder misiniz? Can alıcı yanıt: Hayır, vermem: Yüzde 90,9
İntegral’in yargı bağımsızlığı, emniyetteki operasyon ve yolsuzluk konularındaki sorulara verilen yanıtlar da oransal olarak MetroPoll’e yakındı. Demek ki yolsuzluk algısı İzmir’de neyse Hakkari’de Samsun’da da aynı. Yahut bu rakamlardan siyasal sonuç çıkaracaksak iktidara kesilen yolsuzluk faturası ülkenin her yerinde aynı olacağını söyleyebiliriz. Sandığa da aşağı yukarı her yerde eşit oranda yansıyacak.
İki araştırmanın bir diğer ortak noktası yüzde 8’le 17 arasında değişen ‘Bilmiyorum, haberim yok’ grubuydu. Ülke yangın yerine dönmüşken olan bitenden haberdar olmayan seçmen korkulması gereken seçmendir.
Öte yandan bariz bir şekilde yolsuzluk ve rüşvet operasyonları AK Parti’ye ağır bir darbe vurmuş görünüyor. Hükümeti haklı bulanlar, Erdoğan’ın meydanlara taşıdığı tezlerini savunanların oranı yüzde 24 ile 29 arasında değişiyor. Buna karşın olan biteni Erdoğan cephesinden görmeyenlerin oranı yüzde 60’ları aşıyor.
Tüm bu rakamların sandığa yansımasına gelince…
Daha dün… ‘AK Parti süreci kötü yönetiyor. Yüzde 30’ları görürse şaşırmam’ demiştim.
Tabi ki anketler yol göstericidir. Ve çoğu rotayı tespit için yapılır.
İnanıyorum ki bu oranlar süreci yönetenleri (Başta Erdoğan olmak üzere) kendine getirmeye yetecektir. Ve dün de altını çizdiğim gibi sandığın önünüze konmasına iki ay var. Ve Türkiye gibi ülkelerde 30 gün sonra rüzgârın nereden eseceği belli olmaz. Bırakın 30 günü 3 gün sonra ne olacağının garantisi yok. Ama bu anket üzerinden konuşmak gerekirse, yarın seçim olsa AK Parti’nin yüzde 35’in altına düşmesi benim için sürpriz olmaz.
Tabi ki en büyük sorun hala ‘iyi de kime vereceğiz’ sorunudur. Bu ülkeyi daha iyi yöneteceği konusunda seçmeni ikna etmek sanıyorum muhalefet partilerine düşüyor. Onlar da süreci kötü yönetirse Türk halkı yine ölümü düşünüp sıtmaya razı olmak zorunda kalabilir. Benden demesi..
Not: İyi ki Twitter var. Çok geç kalsa da iyi ki İzmir’in valisi Twitter hesabı açtı. Yoksa kendisinden haber alamayacaktık. Üst üste attığı manidar Tweet’lerle Vali Toprak, birilerine, bir yerlere mesaj vermeye çalıştı. Öyle görünüyor ki insan içine çıkması da yakındır. Bu arada hala Vali beyin açığa aldığı polise verdiği talimatla yakalanmayan 8 kişi adalete teslim olmadı. Ve hala o 8 kişinin kim olduğunu bile bilmiyoruz. Ve neyle suçlandığı...