İzmir’de kentle ilgili ne zaman bir tartışma olsa…
Meslek odaları, o tartışmanın tam ortasındadır.
Kentin yararına olmayan, bir tarafı eksik, topal bir proje ortaya konduğunda…
Hiç gözlerini kırpmadan yargının yolunu tutarlar.
Bu nedenle pek sevilmez, meslek odaları…
Oysa o odalar, son derece donanımlı, işinin ehli insanlar tarafından yönetilir.
Kentinin iyiliği, geleceği için çalışır.
Fakat her nedense, onların itirazlarına isyan edilir.
İşte bu yüzden meslek odalarına “İstemezükçü” diyorlar.
***
Yanlışa yanlış diyen meslek odaları…
Doğruya doğru, demiyor mu?
Demez olurlar mı hiç!
Mesela İzmir Şehir Plancıları Odası…
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iki projesine ödül verdi.
Mimarlar Odası, ulusal mimarlık ödülleri dağıtıyor her yıl…
Ödül kazandıran Alsancak Talatpaşa Bulvarı’ndaki yükseltilmiş yaya geçidi, göz kamaştıran ve anlam içeren figürleriyle çok beğenildi.
Peynircioğlu Deresi Ekolojik Koridor Projesi ile hem taşkın kontrolü sağlandı, hem de dere çevresinde yepyeni bir yeşil alan oluşturuldu.
İzmir Şehir Plancıları Odası, İzmir Büyükşehir’e bu iki proje nedeniyle Raci Bademli İyi Uygulamalar Ödülü verdi; plaketle İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’e teşekkür etti.
Bu plaketle aynı zamanda, Şehir Plancılarının büyük hocası Prof. Dr. Raci Bademli’nin de anısını yaşatıldı.
***
Şehir Plancıları, bu ödülü yıllardır veriyor.
Bu yıl Karşıyaka ve Çiğli belediyeleri de ödüle hak kazandı.
Karşıyaka Belediyesi’nin, Karşıyaka Çarşı revizyonu için Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi ile üç odanın işbirliğinde hazırladığı proje ödüle layık görüldü.
Çiğli Belediyesi de 2021’de Mekansal Strateji Planı ve Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Kadın Dostu Kent Planlama Yaklaşımı ile Şehir Plancıları’nın ödülüne hak kazandı.
Yani iki ödül birden…
***
Doğru işleri destekleyen, hatta ödül veren bir odayı takdir ediyoruz da…
Yanlış görülen, eksik ya da topal kalmış projelere itirazlarına neden karşı çıkıyoruz?
Doğruya doğru diyenlerin…
Yanlışa yanlış deme haklarının olduğunu neden kabul etmiyoruz?
Neden anlayış göstermiyoruz?
Odaların itirazlarında haklılık payı olduğunu düşünüp onları ne kadar dinliyoruz?
Tartışmaya sebep olan projede, odaların uyarıları doğrultusunda ne ölçüde revizyon yapılıyor?
Daha bir sürü soru…
***
Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, 2020 Şubat’ından bu yana, yetki alanı içinde olan İzmir, Manisa, Aydın ve Uşak’ta onaylanan 76 idari işleme dava açmış.
Bu davaların 38’i, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne karşı açılmış.
38 davanın 6’sı, odanın lehine iptal kararıyla sonuçlanmış.
Birinde kısmen lehine iptal kararı çıkmış.
4 davada mahkeme, yürütmeyi durdurma kararı vermiş.
4 davada, yeni işlem tesis edilmesinden dolayı konusuz kalma kararı alınmış.
22 davanın devam ediyor.
İzmir Büyükşehir’e açılan davalardan yalnızca biri kaybedilmiş.
***
TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi yöneticileri, merkezi ya da yerel idarelerce onaylanan imar planlarından şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılığı tespit edilen işlemlere müdahalede bulunduklarını ifade ettiler.
Diğer bir deyişle…
İmar mevzuatına aykırılık söz konusuyla…
Plan, plan revizyonu ve plan değişikliklerine esas ayrıntılı analiz ve sentez çalışmalarının yapılmadıysa…
Üst ölçekli plan kararları ve ilkelerine aykırılık varsa…
Plan nüfusu öngörülerinin bilimsel ve teknik dayanağı yoksa…
Şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık varsa…
Korunması gereken tarım, orman, mera gibi alanlar yapılaşmaya açılıyorsa…
Doğal sit alanlarının statüleri bilimsel dayanaktan yoksun şekilde belirleniyorsa…
Plan ile plan notları örtüşmüyorsa…
Mahkeme kararlarına aykırı işlem yapılıyorsa…
Kamu mülkiyetleri, plan aracılığıyla özel mülkiyete dönüştürülüyorsa…
Dönüşüm öngören revizyon imar planlarında dönüşüm modeli tarif edilmemişse…
Dönüşüm öngören revizyon imar planlarında yeterli düzeyde ve ayrıntıda analiz yapılmadıysa…
“Oda olarak biz bu hususlara, yürürlükte bulunan kanun ve yönetmelikler çerçevesinde müdahale ederiz” diyor Oda yöneticileri…
Hal böyleyken…
Ortada bir yanlış varsa, görmezlikten mi gelsinler?
Odaları sürekli suçlamakla biraz haksızlık etmiş olmuyor muyuz?
Odaları günah keçisi ilan etmek, acaba ne kadar doğru?