30 Ekim İzmir depremini, iliklerimize kadar yaşadık.
Korktuk, yolun sonuna geldiğimizi bile düşündük.
Enkaz altından çıkarılan canları gördükçe sevinçten ağladık.
Hayatını kaybeden vatandaşlarımız için gözyaşı döktük.
Arama kurtarma ekiplerinin olağanüstü gayretini ayakta alkışladık.
Başta İzmir Büyükşehir Belediyesi olmak üzere, depremzedelerin imdadına koşan tüm kurum ve kuruluşlara şükranlarımızı sunduk.
Çok sayıda canın enkaz altından çıkarılmasında büyük rol oynayan eğitimli köpeklerin de haklarını ödeyemeyiz.
***
Tüm bunları bir kenara bırakalım, gerçeklere dönelim.
Biz bu depremde bile bile lades olduk mu?
Olduk!
Bayraklı Belediyesi'nin geçmiş dönem Belediye Başkanı Hasan Karabağ, bölgenin riskli olduğunu pekala biliyordu.
Hayatı Bayraklı'da geçti çünkü...
Bu bilinçle Karabağ, ilçede Deprem Etüt Merkezi kurdu mu?
Kurdu!
Yüzlerce, binlerce binada etüt yaptı mı?
Yaptı!
Peki sonuç?
Bayraklı Belediyesi'nin, bu özel çalışmanın sonuçlarını tavsiye kararı olarak vatandaşın eline verdi.
Dedi ki:
"Bizim bir yaptırım gücümüz yok.
Binanız sağlıklı değil. Daha kapsamlı analiz yaptırmalısınız.
Bunun için de Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi'ne müracaat edin."
***
Vatandaşımız, evinin yıkılması korkusuyla maalesef Dokuz Eylül'e gitmedi.
30 Ekim'deki depremde de o evler, tek tek yıkıldı.
Elbette çok üzgünüz.
Ama özeleştiri yapmanın zamanı geldi diye düşünüyorum.
Bayraklı Belediyesi, sana yol göstermiş.
Yaptığı tetkikle tehlikeyi tespit etmiş.
Daha ne yapsın ki...
Devlet baba, belediyeye en küçük bir yetki vermemiş.
Sen ne yaparsan yap, son kararı ben veririm, demiş ilgili bakanlık...
Hal böyle olunca, Bayraklı Belediyesi'nin eli kolu bağlanmış.
***
Elimde, Bayraklı Belediyesi'nin, depremde yıkılan Rıza Bey Apartmanı ile ilgili raporu var.
Rapor aynen şöyle:
1 - Bina, Z+8 katlı, 1993 ruhsatlı betonarme bir yapı olarak gözlenmiştir. Temel tipi, mütemadi temel olup, 1975 deprem yönetmeliğine göre yapılmış olduğu belirlenmiştir.
2 - Binanızda düz demir, B225 betonu kullanılmış olup, zemin emniyet gerilmesi, 2.5 kg/cm2 alındığı belirlenmiştir.
3 - Her katta yapılan tetkiklerde beton sınıfı tespiti, ultrasonik testle beton yoğunluğu ölçümü, donatı tespiti için kolonlar üzerinde ölçümler yapılmış, donatılarda betonarne projesiyle karşılaştırıldığında, sıklaştırma bölgelerinde sıklaştırma olmadığı gözlenmiştir.Zemin katta dükkan ve ağır çıkmalar olduğu saptanmıştır. Ağır çıkmalar, bina için risk teşkil etmektedir.
4 - 2005 yılında yapılan deprem sonrasında kolon kiriş bağlantı noktalarında çatlaklar oluşmuş ve buraların epoksi ile tamir edildiği gözlenmiştir.
5 - Merdiven boşluğunda tesisattan kaynaklanan rutubetlenme olduğu tespit edilmiştir.
6 - Beton sınıfı C15-C17 arasındaki seviyelerde olduğu, ultrasonik ölçümle ve yüzey sertliği testine bakılarak tahmin edilmektedir.
7 - Binanın temel alanının bulunduğu bölgede zemin etüdü yapılması gerekmektedir. Zeminseel sıkıntı varsa, ortadan kaldırılması adına bu etüdün yaptırılması, yapı açısından önemlidir.
SONUÇ: Yapınız, beton kalitesinin düşük olması, düz demir kullanılması, etriye aralıklarının düzensiz ve kolon kiriş bağlantılarında etriye sıklaştırılmasının yapılmaması, deprem riski açısından önem arz etmektedir. Bu nedenlerden dolayı, zemin etüt raporu hazırlandıktan sonra, 2007 deprem yönetmeliğine göre performans analizinin yapılması, yapınız açısından iyi olacağı düşünülmektedir. Bu sebeple gerekli ortak kararı almanız durumunda, Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi ile irtibata geçerek zemin etüdü ile beraber performans analizini yaptırmanızı tavsiye ediyoruz.
***
Bu noktada sözü Bayraklı Belediyesi geçen dönem Başkanı Hasan Karabağ'a bırakalım:
"Biz, tespiti yapıp tavsiye raporu sunmaktan başka bir şey yapamıyorduk.
Riskli binayı tespit etmek bile başlı başına bir iştir.
Keşke uyarılarımız dikkate alınsaydı, binaların performans analizleri yapılsaydı da bu acıları yaşamasaydık.
İzmir, Deprem Master Planı'nı yapmış bir kent. Bu plan sayesinde, olası bir depremde, kaç şiddetinde olursa nerelerde neler yaşanır, kaç ev yıkılır, hepsi tek tek ortaya konmuş.
Bu bilgilerden, bizim testlerimize itibar etmeyen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın, İl Müdürlüğü'nün haberdar olmaması mümkün değil.
Devletin, yerel yönetimleri depremle ilgili çalışmalarda yetkilendirmeli."
***
Bayraklı'da gerekli uyarılar yapılmış, uyarılar dikkate alınmamış, evler başımıza yıkılmış!
Üzgünüz.
Umarım bundan sonrası için, Bayraklı'da depremde ve öncesinde yaşananlardan ders çıkarırız.