Uzun süredir çalışmaları devam eden Gelir Vergisi Kanunu (GVK)’nda nihayet sona gelindi. 53 yıldır kullanılmakta olduğumuz GVK, Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)’nu da kapsayacak şekilde 95 Madde olarak yeniden yazıldı.
Sayın Bakan, vergi oranlarında değişiklik yok dese de kaldırılan istisnalar ve genişletilen beyan sistemi ödenecek vergileri arttırıyor.
Kanun metinleri henüz elimizde olmadığı için yapılan açıklama ve sunumlardan kısıtlı bilgiye sahibiz. Göze çarpan en önemli yeniliklerden biri beyan sisteminin kapsamının genişletilmesi. Mevcut kanunda birden fazla kaynaktan elde edilen gelirlerin bir çoğu beyan dışında bırakılıyor ve toplama dahil edilmiyor. Yeni düzenleme ile kira ve ücret gibi birden fazla kaynaktan gelir elde edip, elde ettiği yıllık gelirlerin toplamı 160 bin liranın üzerinde olanlar, beyannameye tabi olacak. Bu tutar Bakanlar Kurulu’nca yarıya indirilebileceği gibi iki katına da yükseltilebilecek. Bu düzenleme ile yaklaşık olarak, ücret geliri elde eden 100 bin kişi, serbest meslek kazancı elde eden 10 bin kişi ve Gayri Menkul Sermaye İradı (GMSİ) olan bin kişinin ilave olarak beyanname vermek zorunda kalacak.
Toplamda beyanname vermek zorunda kalacak yaklaşık 125 bin kişi arasında ressamlar, sanatçılar, bilgisayar programcıları vb. serbest meslek erbapları ile futbolcular var. Yeni düzenleme ile milyon dolarlık futbolcularda asgari ücretliler ile aynı vergi dilimine tabi olacaklar. Bundan böyle vergi rekortmenleri listelerinde bol bol futbolcu da göreceğiz. Sadece stopaj yolu ile vergilendirilen ressam, mucit, sanatçı ve bilgisayar programcılarının vergi eşiğini aşmaları halinde beyanname vermeleri gerekecek.
Kira gelirleri için de düzenlemeler geliyor. Özellikle götürü gider uygulamasının kapsamı daraltılıyor. Kira geliri matrahı arttıkça yüzde 25 olan götürü gider oranı yüzde 15 olarak uygulanacak. Gerçek gider yöntemi giderek ağırlık kazanacak.
Daha önce “eşin” anne ve babasının kullanımı için verilen konutlar için emsal kira bedeli uygulanıyordu. Yeni düzenleme de bundan vazgeçiliyor.
Tek evi olup satanlar hiçbir vergi ödemeyecekler. Ancak, birden fazla konutu olup satanlar, süresine bakmaksızın kademeli olarak vergi ödeyecekler.
Kanunda genç girişimciler destekleniyor. İlk defa ticari faaliyet yapacak 29 yaşını aşmamış gençler üç yıl boyunca asgari ücrete isabet eden kazançları üzerinden vergi ödemeyecekler.
GVK’nın basitleştirilerek yeniden yazılması ve verginin tabana yayılma çalışmalarını olumludur. Ancak, yapılan düzenlemeler verginin tabana yayılmasından çok mevcut kayıt altındakilerin üzerine yayılmasıdır. Ayrıca, yakın geçmişte yaşamış olduğumuz TTK tecrübemiz var; sıfır km. kanun daha yürürlüğe girmeden yamalı bohçaya döndü. Umarım bundan iyi bir ders çıkarılır, aynı hataları GVK’da yapılmaz.