Yaşadığımız son yılların keşmekeşinde bir ritüel haline dönüşen..
Bir Dünya Emekçi Kadınlar Günü daha geride kaldı…
Her platformda düzenlenen etkinliklerde kadının toplumdaki yeri ya da cinsiyet eşitliği konularının aynı yeknesaklıkla tartışılmaya devam edildiğine…
Geçen sene 8 Mart’tan bu yana 338 kadının öldürülmesine…
Çocuk ve gelin kelimelerinden müteşekkil cümleler kurulmasına…
Aile içi şiddete karşı duran İstanbul Sözleşmesinden aniden çıkıverişimize…
Ve… İçi boş şablon mesajlarla Kadınlar günü kutlamalarına bu yıl da şahitlik ederken…
Yüz yıl öncesi zamanlarda yaşanmış bir hazin hikayede …
Çocuk yaşta bir kadının kaleme aldığı bir şiirin satırlarına sığdırmaya çalıştığı o sessiz haykırışlar düşüyordu yadıma…
Ve…
Her dinlediğimde; önce içimi titreten, sonra düşündüren ve sorgulatan o unutulmaz nihavend şarkının nağmeleri dökülüyordu dilimden.
“Kimseye etmem şikayet ağlarım ben halime
Titrerim mücrim gibi baktıkça istikbalime..”
Bir Türk Sanat Müziği klasiği olan bu ölümsüz eserin şairi; çok sevdiğim ismimi taşıyan, adaşım İhsan Raif hanımı…
Dönemin Şişli Kaymakamı Mehmet Öklü’nün 2013 yılında yayımlanan “Kimseye Etmem Şikâyet” isimli kitabından aldığım ilhamla…
Kadın haklarına öncülük eden bu hazin hikayesi ile…
Edebiyatımıza kazandırdığı şiirleri ile ve kadın haklarını savunan hayattaki dik duruşu ile…
Kaleme aldığı yazı ve şiirlerle Kurtuluş mücadelesi yıllarına destek veren öncü kadın kimliği ile…
Dünya Emekçi Kadınlar Gününde içtenlikle yad etmek istedim.
***
İhsan Raif hanım…
400 yıl boyunca Osmanlı hâkimiyetinde bulunan Beyrut’ta, Nafıa ve Ziraat Nazırı Köse Mehmed Raif Paşa'nın kızı olarak 1877 yılında dünyaya gelir…
Nişantaşı’nda, dönemin en gösterişli yapılarından olan -Şimdiki Şişli Kaymakamlık binası - Taş Konak’ta geçen çocukluk yıllarında…
Ailesinin kendisine ve kardeşlerine gösterdikleri ihtimamla…
Dönemin önemli isimlerinden aldıkları Fransızca, edebiyat ve müzik dersleri ile eğitimini büyük bir hevesle sürdürmekteyken…
Konağın üst katında kardeşleri ile oyun oynadığı sırada odaya giren hiç tanımadığı bir adam İhsan Raif‘i kaçırmaya kalkar…
Ve 13 yaşındaki İhsan Raif, kendisinden yaşça büyük bu adamla adını temizlemek pahasına…
Çocukluğundan, eğitim hayatından ve hayallerinden kopartılarak…
Babası tarafından bir ay içinde apar topar zorla evlendirilerek İzmir’e gönderilir…
1890 yılında ayrıldığı ve 14 sene boyuca hasretini çekeceği o çok sevdiği İstanbul’dan ayrılırken kaleme alır bu içli satırları…
“Kimseye etmem şikayet ağlarım ben halime
Titrerim mücrim(suçlu) gibi baktıkça istikbalime
Perde-i zulmet( karanlık perdesi) çekilmiş korkarım ikbâlime
Titrerim mücrim gibi baktıkça istikbalime…”
Ve acılarla geçen 14 yıldan sonra 27 yaşında, üç çocuk annesi aldatılmış bir kadın olarak döner İzmir’den İstanbul’a…
Ve yine bir erkeğin icazeti ile; yani ancak babasının muvafakati ile ayrılabilir kocasından.
Bir kaç saat sürecek olan ikinci evliliğinde ise…
Nikahın hemen akabinde bir itaat göstergesi olarak kendisine el öptürmek isteyen ikinci eşine karşı da tavrı hiç değişmez …
Ve…Cinsiyet eşitliği konusundaki dik duruşuna devam ederek ..
“Biz iki medeni insan olarak evlendik” diyerek el öpmez…
Ve… Kadın haklarının öncü savunucusu olarak ikinci evliliğini de aynı gün içinde sona erdirir.
***
Yarım kalmış çocuk mutluluğunu arayarak yaşadığı, kırk dokuz yıllık o kısacık hayatı boyunca…
Hece vezni ile yazan ilk kadın şair olarak edebiyata kazandırdığı eserlerle…
Ve de.. Kurtuluş savaşı yıllarında milli mücadeleye verdiği emeklerle…
Bir kadın olarak büyük bir var olma mücadelesi verir…
***
Ülkemde bugün halâ… Cinsiyet eşitliği için mücadele veren kadın direnişlerinin…
Yürek dağlayan çocuk gelin haberlerinin…
Ocakları söndüren kadın cinayetlerinin devam ediyor olmasından duyduğum üzüntü ve utançla…
134 yıl öncesinden “Kimseye etmem şikayet ağlarım ben halime” satırları ile yüreğindeki acıyı haykıran İhsan Raif hanımı…
Ve cinsiyet eşitliği bilincinin gelişmesi için bedel ödemiş tüm kadınlarımızı saygı ile anıyorum.