Dolar dediğin…
Amerika Birleşik Devletleri’nin resmi parası…
Dünyanın en kıymetli mangırı…
Dünya dövizleri ABD Doları’na…
Dolar da altın karşılığına endekslenmiş…
Ne zaman?
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra…
Böylece…
Dünya para dolaşım hakimiyeti “Sam Amca”ya geçmiş…
Bakın önünüzdeki bilgisayarın klavyesine…
Dolar’ın simgesi “$” tuşundan başka…
Her hangi bir ülkenin parasının simgesi var mı?
Yok…
Neden?
Tek hakimiyet “$”da çünkü!
Şu yaşlı dünyamızda…
Uluslararası ticaretin yüzde 60’ı Dolar’la…
Yaklaşık yüzde 20’si Euro ile…
Kalanı ise diğer para birimleriyle yapılıyor…
Mesela…
Kutuplar’da donmaktan bi’ihtimal kurtulursunuz ama…
Dolarınız yoksa açlıktan ölürsünüz…
Amazon’un balta girmemiş ormanlarında…
Susuz kalsanız…
Dolarınız yoksa bittiniz!
Bu kadar “kıymetli” yani!
***
1923’te…
Cumhuriyet kurulduğunda…
1 Dolar, 85 Kuruştu…
(Paramızın ne kadar değerli olduğuna bakar mısınız?)
Gel zaman git zaman derken…
Umumi Tuvalet’te ödediğimiz para “1 Milyon TL.” oldu!
2004’te gözümüzü karartıp…
Türk Lirası’nan altı sıfır birden attık, kendimize geldik…
Dolar 2004 Ocak ayında…
1.4 TL (1 Lira 40 Kuruş) seviyesine geldi…
Ama…
Son üç yıldır…
Yani son 1000 gündür…
Rekora koşuyoruz…
***
2015’in ortaları…
1 Dolar=2.72 TL.
Ekmeğin kilosu 3.36 TL. (Yuvarlak hesap 250 gram ekmek 1 TL.)
Kuru fasulyenin (En kalitelisi) kilosu 2.25 TL.
Pirzola 35, Tavuk eti 5 TL.
Barbunya’nın 3 kilosu 10 TL.
Makarna 85 Kuruş…
Domates, Patlıcan 1 TL.
Soğan 75 Kuruş…
Peynir (En kalitelisi) kilosu 18 TL.
Asgari ücret: Net 950 TL.
Dört kişilik ailenin açlık sınırı: 1.349 TL.
Yoksulluk sınırı: 4.400 TL.
***
2016’nın ortaları…
1 Dolar=3.53 TL.
Asgari ücret: Net 1.177 TL.
Dört kişilik ailenin açlık sınırı: 1.432 TL.
Yoksulluk sınırı: 4.665 TL.
2017’’nin ortaları…
1 Dolar=3.81 TL.
Asgari ücret: Net 1.404 TL.
Dört kişilik ailenin açlık sınırı: 1.608 TL.
Yoksulluk sınırı: 5.238 TL.
***
2018’in ortaları… (Bugünler…)
1 Dolar: 5.29 TL. (Dün itibarıyla…)
Ekmeğin kilosu 5.75 TL. (250 gram ekmek kaç lira o belli değil!)
Kuru fasulyenin (En kalitelisi) kilosu 15 TL.
Et, 70 lirayı geçiyor…
Barbunya’nın kilosu 6 TL.
Makarna 3 TL…
Domates, Patlıcan (En ucuzu…) 3 TL.
Soğan 2 TL.
Peynir (En ucuzu) kilosu 35 TL.
Asgari ücret: Net 1.603 TL.
Dört kişilik ailenin açlık sınırı: 1.686 TL.
Yoksulluk sınırı: 5.500 TL.
***
Bilmece şu:
Topu topu 1000 gün (Üç yıl) içinde…
1 Amerikan Doları…
Nasıl oldu da…
2 Lira 72 Kuruş’tan…
5 Lira 29 Kuruş’a geldi?
***
Çünkü…
Amerika, kendi ülkesinde faizleri yükseltti…
Hal böyle olunca dünyayı dolaşan Dolar, kendi evine gidiyor…
Bunun sonucu…
Bizim gibi ülkelerde…
Piyasada dolaşan Dolar miktarı azalıyor…
Ve yine bizim gibi ülkeler…
Dolar’ı kaçırmamak için faizleri yükseltiyor…
Faiz yeteri kadar yükselmeyince…
Türk Lirası karşısında Dolar’ın değeri artıyor…
Devlet Baba, faizi bir çizgide tutmaya çalışırken…
Dolar’ı hiçten tutamaz hale geliyor…
***
Haklı olarak sorabilirsiniz:
Dolar’ın 1000 gün önceki seviyeye gelmesi mümkün mü?
Bir bilene sordum…
“Hiç görülmemiş bi’şi!” dedi ve ekledi:
“Belki bir miktar geriler ama 4.80’i filan görmez…”
Palavra değil, gerçek…
Türk Lirası, son 10 yılda…
Dolar karşısında tam yüzde 252 değer kaybetmiş…
Kan kaybı sürüyor…
Allah hepimizin yardımcısı olsun…
Sonsöz: “Paranızı hala sayabiliyorsanız, gerçekten zengin değilsiniz demektir… / J. Pail Getty / ABD’li İşadamı…”