İzmir Büyükşehir Belediyesi…
20 gün sonra (25 Kasım…)…
153’üncü yaşını bitirip, 154’e selam çakacak…
Bir buçuk asırdan fazla…
Gurur veren bir tarihsel sürecin demokrasi beşiği…
153 yılda…
Onurlu bir görevi paylaşan 34 Belediye Başkanı…
Rekor, aralıksız 15 yıl görev yapan Aziz Kocaoğlu’nda…
Salname’deki Osmanlı kayıtlarına bakarsanız…
İzmir’in nüfusu…
Belediye’nin resmen kurulduğu tarihte 210 bin civarında…
Bugün ise…
Neredeyse “beş milyona” kanatlanmış durumdayız…
İzmir Büyükşehir Belediyesi…
Bugün…
30 bine yakın çalışanı ve…
8 milyar TL. (eski parayla katrilyon) bütçesi ile…
Dikkat çekiyor…
Ama…
Başka bi’şi ile daha fazla dikkat çekiyor…
6.9 büyüklüğündeki…
Son depremden sonra…
Büyükşehir’in Konak Meydanı’ndaki Sarayı…
Sağlam olmadığı iddiasıyla (geçici olarak) boşaltıldı…
Çalışanlar…
Yarım asırlık binaya şimdilik kaydıyla veda ettiler…
Zaten…
Uzun süredir haşmetli binanın sağlamlığı konusunda…
Tartışmalar kızışmıştı…
Aslında…
O binanın öyle “talihsiz” bi’hikayesi var ki…
Şaşıracaksınız…
***
150 küsur yıl önce kurulurken, İzmir Belediyesi’ne…
Basmane’deki Keçeciler içinde yer bulunmuştu…
Yıllarca o binada çalıştılar…
Sonra…
Bugünkü Parlamenterler Birliği binasına geldiler…
Orayı bıraktılar…
İtfaiyenin yakınlarındaki…
Eski soğukhava depolarının bulunduğu yere taşındılar…
70’li yılların başında…
Çankaya Meydanı’ndaki eski ESHOT binasına yerleştiler…
Rahmetli Osman Kibar ile İhsan Alyanak…
O merdiveni dillere destan binanın çatı katında görev yaptı…
Efsane ESHOT Genel Müdürü Cahit Günay da…
O şahin yuvasında, başkanların tam karşısındaki odadaydı…
Osman Kibar…
10 yıl görev yaptı…
Birinci döneminin sonları (1970’ler gibi…)
İzmir’in göbeğinde…
(O zaman İzmir’in göbeği Konak Meydanı’ydı…)
Ege’nin incisine yakışan bir Belediye Sarayı en büyük hayaliydi…
O günlerde İzmir’de bir elin parmakları kadar müteahhit var…
Zamanın yıldız işadamı ise Mazhar Zorlu…
Ortağı Ali Çınar’la birlikte ihaleye giriyorlar…
İkilinin referansları çok kuvvetli…
Varyant’ı onlar yapmış…
İzmir_Bergama ve İzmir-Akhisar yolları, onların eseri…
Ayrıca…
Güzelyalı’daki Hava Eğitim Komutanlığı binası…
Alsancak Stadı…
Tınaztepe İlkokulu ve Eşrefpaşa Hal Binası’nda bile…
Mazhar Zorlu’nun imzasını var…
***
İki ünlü ortak…
Üç bölümden oluşan ihaleyi kazanıyorlar…
İlk bölüme başlıyorlar…
Bi’bakıyorlar ki…
Plandaki temel kazıkları yetersiz!
“Eee, n’olacak şimdi?” demeye kalmadan…
Evladı, işadamı Kemal Zorlu’nun ifadesiyle…
Baba Zorlu…
Dönemin başkanı Osman Kibar’a (üstelik arkadaşı) şöyle diyor:
“Bu proje depreme dayanaklı olmaz!”
Ardından…
Müteahhit olarak verdiği sözü yerine getiriyor; ilk bölümü yapıyor ve…
Binanın iskeleti ortaya çıktıktan sonra…
Belediye’ye ve Bayındırlık Müdürlüğü’ne birer rapor yazarak…
Zemin kazıklarının yeterli olmadığını…
Binanın üzerine binecek yükü kaldıramayacağını bildiriyor…
Ardından…
İki adresten de cevap beklemeden…
“Ben bu vebalin altına giremem…” diyerek…
Belediye Sarayı’nın yapım işinden çekiliyor…
İzmirliler’in Mazhar Amca’sı…
İhaleden çekilince…
İzmir Büyükşehir Belediye Sarayı inşaatı…
Dolu dolu sekiz yıl “iskelet” halinde…
Konak Meydanı’nın göbeğinde kaderine terk ediliyor…
***
İşin şenlikli kısmı bundan sonra…
***
O iskelet bina onca yıldır dururken…
12 Eylül 1980 Darbesi patlıyor…
Türkiye biraz kendine geldiğinde…
İnanılacak gibi değil ama gerçek…
O günlerin İzmir Merkez Komutanı ile Güney Deniz Saha Komutanı…
İskelet haliyle de olsa…
Görkemli belediye binasına gözlerine kestiriyorlar…
Niyetleri…
O binayı bir askeri tesis haline getirmek…
O günlerin belediye başkanı…
Alyanak, başkanlıktan el çektirildiği için…
Çok yetenekli bir bürokrat olan…
Yılların ESHOT Genel Müdürü Cahit Günay…
Memleket normale dönünceye kadar…
İzmir Belediye Başkanı olarak atanmıştır…
Cahit Günay gibi bir beyefendi İzmirli’ye…
Müthiş bir askeri baskı başlıyor:
“Bu binayı Silahlı Kuvvetler’e devret…”
Dinler mi, Cahit Bey…
Kurmayları’nı topluyor ve diyor ki:
“Bugün Cuma… Kimse eve gitmeyecek… Gece yarısından sonra belediye olarak Konak’taki binaya sessiz sedasız taşınacağız… Cumartesi ve Pazar da sabaha karşı taşınma bitmiş olacak… Pazartesi sabahı İzmir Basını’nı Konak’taki binaya çağırıyoruz, taşındık diye!”
Dediğini de yapıyor…
Pazartesi sabahı gazeteciler belediyenin yeni binasına gelirken…
İzmirli iki komutan hala ne olduğundan habersizdirler…
Gelgelelim…
Cahit Günay, askerlerden gelen tepki artınca…
Koltuğu bir süre sonra bırakıyor…
Yerine…
Yine askerler istediği için…
1984 seçimlerine kadar…
Bir yıllığına Avukat Ceyhan Demir getiriliyor…
Boşuna dememişler…
“İntikam soğuk yenen yemektir!” diye…
***
Bundan 16-17 yıl önceydi…
Arka arkaya yaşanan depremlerden sonra…
Büyükşehir Belediyesi…
Konak’taki Saray’ın dayanaklı olup olmadığını öğrenmek için…
Dokuz Eylül Üniversitesi’nden destek istedi…
Kolon ve kirişlerin röntgenleri çekildi…
Sonunda…
Binanın deprem yönetmeliğine uygun olmadığı…
Güçlendirme yapılması gerektiği ortaya çıktı…
İşadamı Kemal Zorlu da…
Taaa 50 yıl önce…
İhaleyi kazanmasına karşın…
Saray’ı yapmaktan vazgeçen babasının yolundan gitti…
Her fırsatta…
O Saray’ın depreme dayanıksız olduğunu gündeme getirdi…
Önlem alınmasını istedi…
Sonra?
Hiçbir şey olmadı…
Taaa ki, geçen Cuma “6.9” İzmir’i vuruncaya ve o tarihi binanın…
Denize bakan yüzünde “yarılma” meydana gelene kadar…
***
Konak Meydanı’nın simgelerinden…
Hayatı roman Büyükşehir Sarayı’nın “geçici” de olsa taşınması…
Demek ki, bugünlere kısmetmiş…
Nokta!
Sonsöz: “Kalp denizdir, dil de kıyı… Denizde ne varsa kıyıya o vurur! / Hz. Mevlana…”