GÜNCEL EGE YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ POLİTİKA SPOR RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Ümit YALDIZ
YAZARLAR
11 Temmuz 2015 Cumartesi

Koalisyon satrancı…

Kim kiminle neden koalisyon yapar yahut yapmaz. 7 Haziran sandığından çıkan sonucu okumaya devam ediyoruz.
Malum sandıktan koalisyon yani uzlaşı çıktı.
Ama kimin kiminle uzlaşacağı meselesi hala yanıt arıyor.
AK Partisiz bir koalisyonun mümkün olmadığını seçim gecesinden başlayarak tekrarlıyorum.
Dahası AK Partisiz koalisyon arayışlarını ‘demokratik romantizm’ olarak niteliyorum.
Neyse ki Türkiye bir süre sonra romantizmi bırakıp gerçeklerle yüzleşti. Ve bizim seçim gecesi altını çizdiğimiz noktaya geldi.
O zaman yanıtını aradığımız soru biraz daha netleşiyor.
AK Parti kiminle uzlaşacak? Yahut uzlaşmayacak?
AK Parti’nin en rahat uzlaşacağı partinin MHP olduğunu, bunun ‘ortak tabanla’ ilgisi olduğu kadar yakın gelecek planıyla da ilgili olduğunu savunduk.
Çünkü AK Parti’yi idare eden mantığın bu ortaklığa sıcak bakmasının altında orta vadede MHP’yi ‘ham yapma’ planının olabileceğini, Bahçeli’nin ‘ipe un seren’ direncinin biraz da bu nedenle olabileceğini vurgulamaya çalıştık bu sütunlardan. 
Bahçeli, uzun bir süredir iktidara hasret tabanında olası AK Parti koalisyonunda siyasal bir heyelan olabileceğinin farkına varmış görünüyordu.
Ama yaptığı ‘fedakârlık yaparız’ başlığıyla haberleştirilen son açıklama ‘kırmızıçizgilerin’ giderek ‘pembeye’ dönmeye başladığı algısı yarattı kamuoyunda. Sanıyorum tabanın ve de kırmızı plaka hayali kuran vekillerin ‘iktidar baskısını’ ziyadesiyle hissetti Bahçeli… Ve daha fazla direnemedi.

Öyle bir noktaya gelindi ki,
MHP ile CHP koalisyon satrancında birbirleriyle rekabet ediyor şu anda... Kırmızı plaka yarışında AK Parti ile ortaklık kurmak için gizli bir hamle savaşı yaşanıyor sanki.
Bu yarışı tetikleyen Saray’dan gelen ‘erken seçim’ restinden çok adı geçen üç partinin lideri için de koalisyonun bir nevi kurtuluş olması…
Kimse kusura bakmasın gerek TBMM oylamasındaki ‘boş oy hamlesi’ gerekse son süreçte kurmaylarının ipe-sapa gelmez açıklamalarıyla Bahçeli de topun ağzına geldi. Tabanın ve de teşkilatın gözünden düştü.
Kılıçdaroğlu’na dair başından bu beri aynı noktadayız.
Ya koalisyon ya kurultay!
Kurultay olursa yüzde 25’in hesabını vermekte zorlanacaktır Kemal Kılıçdaroğlu…
Ve Davutoğlu…
Saray’ın gölgesinde kalan ve içten içe siyasal bağımsızlık mücadelesi veren Davutoğlu için de koalisyon iyi bir seçenek…
AK Parti-HDP’yi son çare olarak görüyorum. Çünkü bu birliktelik AK Parti’nin milliyetçi damarında kanamaya yol açabilir. Ve çok ciddi kan kayıplarına neden olabilir ilk seçimde...
AK Parti-MHP’nin ortak tabanı ilk bakışta avantajmış gibi görünse de Türkiye’nin ortak tabanlı koalisyon pratiğine bakıldığında hiç de avantaj olmadığı anlaşılıyor.
Bu konuda tecrübeli bir isme danıştım.
Şimdilerde CHP İzmir Milletvekili olan Dr. Aytun Çıray, pek çok ortak tabanlı koalisyonu görmüş, yaşamış bir isim… Diyor ki; “Ortak tabanlı partiler koalisyon yaptığında içten içe rekabet başlar. Rekabetin nedeni tabanı kaptırmamaktır. Ve amansız rekabet kısa sürede kavgaya dönüşür. Ve erken seçim kaçınılmazdır”

Çıray’ın bu çıkarımına göre AK Parti-MHP birlikteliğine en çok iki yıl ömür biçilir. Zaten başından bu yana 7 Haziran sandığının ortaya çıktığı gecenin ilerleyen saatlerinden başlayarak Devlet Bahçeli’nin de gördüğü manzara buydu.
Yani burada iki yıl sonra yapılacak bir erken seçimde MHP’nin baraj sorunu yaşaması olası… Çünkü iktidarda yer aldığı için kampanyasında iktidara dönük bir eleştiri olmayacak. Yani toplamda 15 yılın tüm yanlışlarına ortak olmuş olacak.
AK Parti CHP koalisyonuna gelince;
Adı üzerinde büyük koalisyon. İş dünyası da bunu istiyor.
Türkiye’nin normalleşmesine dönük bazı adımların atılmasına olanak sağlayabilir bu birliktelik.
İyi yürütülürse her iki partiye bir dönem daha iktidarda kalma imkânı sağlar. Çünkü HDP ve MHP gibi ‘milliyetçi’ partilerin tek başına iktidar olma olanağı zayıftır. Oylarını biraz arttırsalar bile yüzde 30-40’ları bulması imkânsıza yakındır. AK Parti CHP’yi yanına alarak bir sonraki seçimde kendisini zorlama ihtimali olan tek rakibi sürecine ortak etme şansı bulur.
Yani erken ya da zamanında yapılacak bir seçimde ne CHP AK Parti’yi ne de AK Parti CHP’yi eleştirebilir.
Siyasal dünyamıza yeni ve makul bir parti doğmadığı sürece büyük koalisyonun iki dönem kendini tekrarlama ihtimali vardır.
Çözüm süreci dâhil bu koalisyonun tüm sorunları çözme iradesi ve de gücü olur.
Ülkenin ihtiyacı bu formül gibi görünse de AK Parti’yi idare eden yapının istediği bu değil. Onlar en kısa sürede kaybettikleri ‘tek başına iktidarı almanın’ hesabı içindeler.
Bunun için de yeniden 3 partili yapıya dönmeye çalışacaklardır. Yani HDP ya da MHP’yi barajın altına çekmeye… Bunu gördükleri an kiminle koalisyon yapmış olurlarsa olsunlar erken seçim için düğmeye basacaklardır.
Bir nevi büyük satrançta şah çekeceklerdir. MHP ve HDP’nin mat olmamak için azami dikkat etmesi kendi hayırlarınadır. Şu anda şah çekilmeye aday ‘mat olmaya’ en yakın parti MHP görünüyor. TBMM başkanlık seçimlerindeki ‘boş oy hamlesi ve de Yusuf Halaçoğlu’nun sadece CHP’lileri değil herkesi irrite eden çıkışına benzer bir iki adım daha atarlarsa MHP’yi idare edenler… Kamyonu şarampole yuvarlayabilirler. Bizden demesi…