1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'da Osmanlı Devleti ağır bir yenilgi alır. Abdülhamit, Yeşilköy'e kadar ilerleyen Ruslarla kötü koşullarda Ayestefanos Antlaşması'nı imzalamak zorunda kalır. Gelişmeleri yakından izleyen İngiltere devreye girer ve Padişaha yardım teklif eder. Rusya'yı durdurmanın karşılığında da geçici bir süre için Kıbrıs'ın yönetimini ister. Fırsat kollayan İngiltere amacına ulaşırken Osmanlı Devleti de Rusya'nın ağır baskısından kısmen kurtulur. Bu antlaşmaya göre;
-Kıbrıs Osmanlı toprağı olmaya devam edecektir,
-Harcamalardan arta kalan vergiler Osmanlı Devleti'ne verilecektir ve
-Rusya Kars, Ardahan ve Batum'u Osmanlı Devleti'ne geri verdiğinde, İngiltere de Kıbrıs'tan çekilecektir.
İlk antlaşma 4 Haziran 1878'de yapılır. Berlin Kongresi'nde desteğe ihtiyacı olan Osmanlı Devleti ayrıca;
-Kıbrıs'ta yaşayan Müslümanların miras, evlenme vb. dini işlerine bakmak üzere adada bir Şer'i Mahkeme'nin bulunmasını,
-Vakıflar ile devlete ait arazinin idaresi ve
-Her yıl Osmanlı devletine ödenecek kira ile ilgili bir mukavelenin yapılmasını antlaşmaya ekleyerek 1 Temmuz 1878'de İngiltere ile anlaşır. II.Abdülhamit bir madde daha ekleyerek kendi hukukuna halel gelmemesi şartıyla bu antlaşmayı 15 Temmuz 1878'de onaylar.
İngiltere, Osmanlı Devleti'nin İttifak Devletleri yanında I. Dünya Savaşına girmesini gerekçe göstererek 5 Kasım 1914 tarihinde Kıbrıs'ı kendi toprağına kattığını dünyaya ilan eder. Bununla beraber İngiltere, I. Dünya Savaşına girmesi koşulu ile Kıbrıs'ı Yunanistan'a vereceğini bildirdi.
Yunanistan savaşa katılır, sonuç malum: Batı Anadolu yenilgisinde yaşanan hezimet, iç ayaklanmalar, darbeler, ekonomik ve sosyal krizler birbirini kovalar. Tek kârları ise Kıbrıs olacaktır. Fakat İngiltere “Adadaki “Türkler istemiyor!” gerekçesini ileri sürerek Kıbrıs’ı Yunanistan’a vermeye yanaşmaz. Oysa İngiltere’nin “Adadaki Türkler istemiyor” gerekçesine haklılık kazandıracak Lozan Antlaşması’nda herhangi bir hüküm yoktur.
I. Dünya Savaşı öncesine dönersek, Osmanlı Devleti'nin İngiltere ile 4 Temmuz 1878'de imzaladığı ek anlaşmanın 6. Maddesine göre, Ruslar Kars, Ardahan ve Batum'u vermesi durumunda İngiltere de Kıbrıs'tan çekilecekti. Çünkü 3 Mart 1918'de Rusya ile yaptığımız Brest-Litowsk Antlaşması ile üç şehir Osmanlı'ya iade edilmişti. İngiltere 1918’de savaş halinde olduğumuzu gerekçe göstererek Kıbrıs'tan çekilmemişti. Son sözlerin söylendiği Lozan Antlaşması’nda Türkiye, antlaşmanın 20. Maddesine göre Kıbrıs üzerindeki haklarından vazgeçerek adayı İngiltere’ye bırakmıştı.
Böylece Kıbrıs İngiliz toprağı olmuştu. Lozan'dan sonra İngiliz yönetiminde yaşamak istemeyen Türklerin bir kısmı antlaşma gereği adayı terk ederek Türkiye'ye yerleştiler.
Atatürk'ün Kıbrıs politikası nedir, sorusuna verilecek en açık ve yalın yanıt, Türkiye'nin Kıbrıs diye bir sorunu yoktur, olacaktır.