Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - İzmir'de geçtiğimiz yıl 30 Ekim tarihinde yaşanan 6,9 büyüklüğündeki deprem sonrası, mağdur olan vatandaşların yeniden evlerine kavuşabilmesi için gündeme gelen ve kentte gerek siyasi partiler arasında gerekse odalar ile yerel yönetim arasında tartışmalara neden olan emsal artışı ve dünya bankası kredisi konularının çözüm bulamaması sonrası depremzedeler kedi sorunlarını kendi çözme kararı aldı.
Depremden en çok etkilenen Bayraklı ilçesinde, ilçe belediyesi K sınırlarında geçerli olacak yüzde 10'luk emsal artışı önerisini meclise getirirken, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde görüşülen gündem maddesi ise parsel bazında yüzde 20, ada bazında ise yüzde 30 olarak revize edilmişti. Süreçte yaşanan gelişmeler sonrası Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, İzmir genelinde orta ve ağır hasarlı binaların tümünde uygulanması için parselde yüzde 20 emsal kararı aldıklarını belirtmişti.
Ayrıca İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in Dünya Bankası ile yaptığı görüşmeler sonrası ilgili kurum onayları bekleyen 330 milyon Dolar'lık kredinin onaylanmaması, iptale sebep olmuştu. Her geçen gün sürenin uzaması sonrası ise artan maliyetler depremzedeleri bir enkaz altında daha bırakırken kritik bir gelişme yaşandı.
DEPREMZEDELER İSYAN BAYRAĞINI AÇTI
Depremin üzerinden yaklaşık 1,5 yıl geçmesi sonrası depremzedelerden yeni bir hamle daha geldi. Dönüşüm sorunu için net bir adım ile bir türlü buluşamayan depremzedeler, Türkiye'de ilk defa kurulan İzmir Depremzedeleri Derneği'nin ardından bu kez de kooperatifleşerek İZDEDA KOOP'u kurma kararı aldı.
İzmir Valiliği, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İzmir Şubesi, İzmir Ticaret Odası'nın de destek verdiği İZDEDA Koop ile ilgili Ege'de Sonsöz'e konuşan İzmir Depremzedeleri Derneği Başkanı Haydar Özkan, çözümü yine kendi içlerinde bulmak için adım attıklarını dile getirdi.
75 BİN KONUT TAMAMEN ÇARESİZLİK İÇİNDE
Kooperatifleşme sürecine nasıl geldiklerini dile getiren Özkan, çözüm süreci aradıkları dönemde bir parmak balla geri gönderildiklerini vurgulayarak, "Çaresizlik, umutsuzluk, yarını görememek bunlar bizi bu aşamaya itti. 117 can verdik. 117 candan sonra devletimizin yaptığı 5 bin konut var. Ancak geriye kalan 75 bin konut tamamen çaresizlik içinde. Biz burada devletimizde ve yerel yönetimlerimizden umut içindeydik. 11 ay sonra emsal alabildik ancak kredi konusu unutuldu. Bizim çoluğumuz çocuğumuzun yarını kurtulması lazım dedik biz de. 15 aydır arkadaşlarından okulundan mahallesinden uzak, aile geçinemediği için okulunu bırakan çocuklarımız var. Bunların yarının çalmak olmaz. Biz toprağa gömüldük ve topraktan çıkarak böyle bir karar aldık. Biz herkesten yardım istedik her kapıyı çaldık. Bunu herkes gördü. Hep bir parmak bal ile geri gönderildik. 15 ay geçti benim vergilerimden toplanan deprem vergisini gözümün içine bakarak kaybettiler. Bunu başka yere harcamış olabiliriz diye bakanımız açıklama yaptı. Bu bizi kahretti. Biz o vergileri bize ev yapın diye kullanın demiyoruz. Biz diyoruz ki onurumuz ile gururumuz ile ödeyebileceğimiz kredi sağlayın" ifadelerini kullandı.
BU SADECE HAYDAR ÖZKAN KARARI DEĞİL
Kendilerinin bunca aydır dilencilik yapmadığını sadece hakları olanı istediklerini vurgulayan Özkan, kooperatifleşme sayesinde büyük oranda maliyetlerin azalacağını şu sözlerle belirtti:
"Biz kimseye dilencilik yapmıyoruz. Baktık ki 15 ay kimse bize yardımcı olmak istemiyor, baktık ki herkes siyaset yapamayalım diyor... Ama herkes siyaset yapıp geri çekildi. Biz günebakanlarız. Günebakanlar ışığı görmediğinde birbirine bakarak güç alanlardır biz de bu şekilde doğmak istiyoruz. Bize onurumuz ile ödeyeceğimiz 2 yıl ödemesiz 20 yıl ödemeli krediyi versinler başka bir şey istemiyoruz. Biz 15 aydır sadece emsal ve kredi dedik. Bizde bu yaşananlar sonrası kooperatifi son aşama olarak gördük. Biz danışmanlar kurulumuz aracılığı ile doğa dostu, ekonomik hem de vatandaşın sırtındaki kamburu doğrultmaya çalışacağız. Bizim depremzedelerimizde artık umutsuzluk oluştu. Umarım bu vatandaşlara umut olacağız. Bu sadece Haydar Özkan kararı değil. Bu kararı depremzedeler hep birlikte aldı. Bu süreçte 8-10 kooperatif kurulmak üzere bizim alt birliğimize girmek için. Allah utandırmasın. Bu bir İzmir gerçeği olacak, Türkiye'ye rol model olacak. Biz bu konuda iddialıyız. Bu kooperatifin ömrü 3-4 yıl olacak sonra fesih olacak. Bizim amacımız müteahhitler verilecek kar payını kaldırmak, KDV oranlarından yararlanmak amacımız. Böylelikle maliyetleri yüzde 40 oranında düşürmeyi planlıyoruz. Bu sayede müteahhitler de güvende olacak. Çantacı müteahhitler olmayacak, uluslararası detaylara göre belirlenecek inşaatlarda çalışacak."
SADECE HAVANDA SU DÖVDÜLER
Siyasilere de serzenişlerde bulunan Özkan ilk kuruldukları dönemde derneğin 1 yılda kapatmayı planladıklarını ancak gelişen süreçte farklı noktalara gidildiğini vurgulayarak, "Ben 51 yaşındayım. Benim okuduğum zamanlarda siyaset çözüm odaklıydı, insanların hayatının kolaylaştırmak için yapılır denilirdi. Biz bu yaşadığımız ortamda siyaseti çözüm noktası olarak görmedik. Siyaseti bizim üstümüzden puan toplamak olarak gördük. Biz bu zamana kadar istedik yalvardık. Bundan sonra yalvarmıyoruz, istemiyoruz. Bizim yanımızda olmak isteyen siyasi partilere kapımız açık. Siyasi parti ayrımı olmaksızın yanımızda olmak isteyen herkes olabilir. Siyasiler 15 ay sürecinde bu işi çözebilmeleri lazımdı. Ancak sadece havanda su dövdüler. 15 ay sadece emsal ve kredi istedik. 80 bin kişiye kredi oluşturulacak bu mu çoktu? Büyük şirketlerin sadece silinen vergi borçların görüyoruz. Bunların yerine bizlere kredi sağlansaydı biz belki de şuan evlerimizde oturuyorduk. Biz bu derneği bile kurarken 1 yıl ömür biçmiştik, sonra çözülür ve kapatırız diyorduk. Ancak şimdi bırakın kapatmayı üzerine bir üst birlik daha kurmak zorunda kaldık" dedi.
Destek veren kamu kurumlarına ve meslek odalarına da teşekkürlerini ileten Özkan, "Kooperatifleşme sürecimizde bize destek veren İzmir Valiliğine, İzmir Büyükşehir Belediyesine,Bayraklı Belediyesine, TMMOB'a çok teşekkür ederiz. İzmir birlikte güçlü diyoruz ve bunu gerçekten bize gösterdiler. Tüm kurumlarımız kooperatifleşme sürecimizde ve sonrasında ellerinden gelen tüm desteği depremzedeler için kullanacaklarını belittiler. Bizler sadece depremzede olarak, hiçbir siyasi rant ya da maddi kazanç derdinde olmayan insanlar olarak sesimizin duyulmasını ve sorunlarımızın çözülmesini istiyoruz. Bu çözüm ise İZDEDA KOOP'ta. Bu nedenle bize destek veren/verecek herkese şimdiden teşekkür ediyoruz. Hep birlikte omuz omuza bu sorunu umarım çözeceğiz" diye konuştu.