Diren ÇELİK/ EGEDESONSÖZ- Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), uzun yıllar boyunca verdikleri mücadelenin karşılığını alarak ve 7438 sayılı kanunda yapılan düzenleme ile birlikte emekliliği hak ettiler. Ancak bu sürecin sonunda hayal kırıklığına uğrayan geniş bir kesim de var: Staj mağdurları...
9 Eylül 1999 tarihi öncesinde zorunlu staj yapan ve çoğunluğunu o dönemin meslek lisesi öğrencilerinin oluşturduğu staj mağdurları, kendilerinin de diğer sigortalılarla aynı koşullarda çalıştıklarını, bu nedenle EYT düzenlemesinden faydalanmaları gerektiğini düşünüyor ve sorunun kısa süre içerisinde çözülmesi gerektiğini ifade ediyor.
İzmir’de de Staj Mağdurları Derneği’nin iki gönüllü üyesi Umut Dener ve Bilal Kayan ile bir başka staj mağduru, Makina Mühendisleri Odası’nda teknik personel olarak görev yapan Uğur Topaloğlu ile görüştük. Staj mağdurları, meclisten geçirilmesi beklenen torba yasayı dört gözle bekliyor.
UMUT DENER: İKTİDAR KANADINDAN DÖNÜŞ YOK
Dener açıklamasında “95 yılında mesleki okulda Mobilya Dekorasyon bölümü okudum. O dönem bizim gibi mesleki okullarda okuyan arkadaşlar bu yıllarda, sanayilerde ya da sahada çırak olarak çalışmak üzere gönderildik ve çalıştık. Ardından hocalarımız SGK kartlarını getirerek düz liseye giden öğrencilerden daha şanslısınız emeklilik süreciniz başladı dediler. Belki öğretmenlerimiz de yanlış yönlendirildi. Bu kartlarla birlikte sigorta girişlerimizin yapıldığını düşündük. 2000’li yıllardan sonra farklı iş kollarında çalışma hayatımıza devam ederken öğrendik ki, devletimiz tarafından bize verilen bu sigorta kartlarla girişimizin yapılmadığını sadece sağlık sigortası gibi bir içeriğinin olduğunu öğrendik. Mücadelemizi, bir araya gelerek sürdürmeye karar verdik. Ankara’da, Ferhat Salman’ın öncülüğünde yürütülen bir derneğimiz var. Sosyal medya üzerinden kendisine ulaştık. Haklı mücadelemize devam ediyoruz. Bu verilen SGK kartlarıyla giriş yapılmadığını bilseydik bir şekilde kendimiz bir sigorta başlangıcı yaptırırdık. 15-16 yaşlarımızda, sigortamızın kısa vadeli mi uzun vadeli mi olup olmayacağını bilemezdik. İdrak edemedik. O dönemki hükümet tarafından kandırıldığımızı düşünüyoruz” dedi.
SEÇİM VAADİ OLMAK İSTEMİYORUZ
Siyasi partileri ziyaret edip sunum yaptıklarını söyleyen Dener, “Parti ziyaretleri, sosyal medyadan yürüttüğümüz bu mücadelede haklıyız. İktidar kanadından bize hiçbir dönüş olmadı. Birkaç defa da altılı masada dile getirildi. İzmir’de yaşayan staj mağdurları yolarak çoğu yere destek verip, İl dışında basın açıklamaları yaptık sıra İzmir’e gelmişti ancak 6 Şubat depremlerini yaşadık. Bu ay sonuna kadar torba yasa çıkması bekleniyor. Bu torba yasanın içerisinde olmazsa da İzmir’den mücadelemize devam edeceğiz. Staj veya çıraklık yasası geçip başlangıç sayılırsa uzmanların açıkladığı sayı 240 bin 326 kişi ilk etapta emeklilikten yararlanacak. İlerleyen yıllarda peyderpey 1 milyon 200 bin kişi bunların arasında EYT’liler de vardı, onlar EYT ile haklarını aldılar. Hizmet dökümüne bakınca biri staj biri çalışma hayatı olarak 2 giriş var, talebimiz, kısa ilk girişin staj başlangıç tarihinin ikinci uzun çalışma dönemi girişine eklenmesidir. Benim 8 bin günüm var. EYT’lileri tebrik ederim çok mücadele verip haklarını aldılar. Bizler de artık seçim vaadi olmak istemiyoruz. Torba yasada olmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
BİLAL KAYAN: BİZE BURSİYER DİYEMEZLER
Yaklaşan seçimlerden önce sorunun giderileceğini düşündüğünü kaydeden Kayan, “Staj mağduruyum. Çınarlı Anadolu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü mezunuyum. 1995 yılında ben de zorunlu staja tabi tutuldum. O yıllarda tabii ki biz bu meselenin böyle olduğunu bilmiyorduk ki o yıl babama ait iş yerinde de çalışıyordum. İsteseydim orada da sigortalı görünebilirdim. Bilmediğimiz için ben de şu anda büyük bir mağduriyet içindeyim. Bu mağduriyetin de en kısa sürede, özellikle seçimden önce giderilmesini istiyoruz. Bunu yıllar öncesinden beri biliyorum, çok uzun zamandır takipçisiyim bu olayın. Bizimle aynı yaşlarda olup o yıllarda 5 gün, 10 gün sigortalı görünmüş veya başka bir mesleğe atılmış arkadaşlarımızın hepsi şu anda emekli oluyor. Elektronik bölümü mezunu olsam da, çalıştırıldığım yerde koli katlama, yer süpürme, tuvalet temizliği, aklınıza ne geliyorsa hepsini yaptım. Hepsini yaptırdılar bize. Aynı iş yerinde çalışan insanlarla aynı saatte giriyorduk, aynı saatte çıkıyorduk, aynı yerden yemek yiyorduk ama mesela benim en çok içime dokunan şey orada bizi aynı servise dahi bindirmediler, aynı servise dahi binemedik. Bir hor görülme vardı, onları yaşadık ama biz çalıştık.Bize çalışmadın, bursiyer, kursiyer vs. diyemezler. Ben seçimden önce bu işin olacağına inanıyorum. Yapılması gerekiyor, çok büyük bir haksızlık var. Çok büyük bir oluşumuz, eğer gerçekten de seçimden önce olmazsa seçimden sonra mutlaka olacak, buna inanıyoruz” şeklinde konuştu.
UĞUR TOPALOĞLU: ADİL DEĞİL
Uğur Topaloğlu ise yaşanan gelişmelerin adil olmadığını belirterek, “ESHOT motor tamirhanesinde staj yaptım. EYT’liler geç de olsa hakkına ulaşacak ancak bizim gibi staj mağdurları için durum adil değil. Öte yandan haklı oldukları konu da var her staj bir değil. Özel kurumlardaki stajlarda staja gidilmeden de yapılabilir durumdaydı ama biz meslek liselerinin stajlarında bizzat hem bedenen hem de zihinsel anlamda çalıştık. Bizzat Motorhane'de görev yaptım şanzıman dâhil her parçanın yenilenmesinin yapıldığı bir bölümdür. Bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel bu konuyu dile getirdi. Sosyal medyadan da vaatler veren paylaşımlarda bulundu. Mağduriyetimizi dile getiriyor. Staj mağdurlarının sorunlarını mevcut hükümetin ortağı partinin de seçim vaatleri arasındaydı. Yasayı bekledim. Ona göre mücadelemizi şekillendireceğiz. Yakın dönemde mevcut sorunun ortadan kalkacağını düşünüyorum” dedi.