Neredeyse 60 yıldır süren bir hikaye bu…
İzmir Körfezi neden temizlenemiyor?
Neden evimizin önünden denize giremiyoruz?
***
Bu meslekte…
Dokuz “koca başkan” gördüm…
Osman Kibar…
İhsan Alyanak…
80 Darbesi sonrası…
Cahit Günay…
Ceyhan Demir…
1984’ten itibaren…
Dr. Burhan Özfatura…
Yüksel Çakmur…
Ahmet Piriştina…
Rekor bir sürenin sahibi…
Aziz Kocaoğlu…
Ve, bugün…
Tunç Soyer…
Kuşkusuz hepsi iyi niyetliydi…
Tunç Başkan’dan önceki Reisler…
Ama, bi’türlü mutlu sona ulaşamıyorduk…
Körfez’imiz muhteşemdi ancak…
Mevsimsel de olsa…
Ara ara “burun düşürecek” kadar kötü kokuyordu…
İzmir’e başka kentten gelenler…
Altınyol’dan geçerken, “Bu ne iğrenç koku!” diye yakınıyorlardı…
İnanılmaz insanüstü bir çaba silsilesi…
Müthiş maliyetler…
Verilen sözler, unutulan sözler filan derken…
Bugünlere geldik…
Körfez hala temiz değil; hala kokuyor…
Hepsinden önemlisi…
Hani Körfez’de yüzecektik?
***
Taaa, 1960’lı yılların başında…
Dönemin İzmir Belediye Başkanı Enver Saatçigil…
“Büyük Kanal Projesi” fikrini ortaya attı…
Sonra dokunan olmadı…
Taa ki…
Dr. Burhan Özfatura 1984’te Büyükşehir Reisi oluncaya kadar…
İleriyi görüyordu Burhan Başkan…
Körfez için İzmir’in bütçesinden çok ciddi kaynak harcadı…
Meles ağzını temizledi; ilk kuşaklamayı yaptı…
Körfez kirliliğini önlemek için tarama gemileri kullandı…
Arkasından gelen Yüksel Çakmur…
“Bu bir devlet projesi” demedi; o da elinden geleni yaptı…
Özfatura, ikinci döneminde Körfez’i temizlemeye devam etti…
Rahmetli Ahmet Piriştina ise…
Adeta Körfez’le yattı, Körfez’le kalktı…
Pompa istasyonları kurdu…
Kolektörler devreye girdi…
Ne var ki, kanalizasyon atığı ile yağmur suyu…
Aynı borulardan gidiyordu…
Kapkara bir suyun yaladığı Meles, şahane rekreasyon alanı oldu…
Büyük Kanal Projesi’nin son halkasını devreye soktu…
Sahil pırıl pırıl hale gelmişti ama…
Orta Körfez hala leş gibiydi…
Aziz Kocaoğlu, bir devrime imza attı…
İleri biyolojik arıtma tesisleri sayısı ile rekor kırdı…
İkinci kolektörü yaptı…
Belki şaşıracaksınız ama…
Son 35 yılda sırf Körfez mis gibi olsun diye…
İzmir gibi bir kentin belediyesi…
700 milyon dolardan fazla para harcadı…
***
Son 20 yıldır hep şu cümle ile avutuluduk:
“Falanca tarihte Kordon’dan denize gireceğiz!”
Herkes mayosunu hazırladı(!)
Ama…
O icraat bir türlü gerçekleşemedi…
***
Zaman Tüneli’ne girelim…
Mesela…
Efsane Başkan Ahmet Piriştina…
Taaa, 19 Ocak 2002’de…
17 yıl önce yani…
İzmirliler’e şöyle seslenmişti:
“Artık Körfez’de denize girme zamanı geldi…”
***
Ömrü yetmedi Ahmet Piriştina’nın…
15 Haziran 2004’te veda etti sevenlerine ve İzmir’e…
Aziz Kocaoğlu geldi ve…
Koltuktaki henüz dördüncü (18 Ekim) ayında…
Körfez’in hızla temizlendiğini söyledi; nokta koydu:
“Gelecek yıllarda İzmirliler, Brezilyanın 10 milyon nüfuslu turizm kenti Rio de Janeiro’da olduğu gibi evlerinin önünden denize girip, sahilde güneşlenebilecek... Bu benim düşümdü… Artık gerçekleşmeye başladı…”
12 yıl sonra…
Yani, 26 Ağustos 2016’da…
Gazeteciler bir kez daha Aziz Başkan’a sordular:
“Körfez’de ne zaman yüzülecek?”
Kocaoğlu, kararlı bi’şekilde cevap verdi:
“70-80 yılda kirlettiğimiz Körfez'i çok kısa zamanda yüzülecek duruma getireceğiz… Süreç istediğimiz gibi işlerse 2-3 sene içinde semeresini görürüz…”
***
Bi’küçük hatırlatma…
Neredeyse son 18 yıldır…
Hem Başbakanlığı döneminde hem de Cumhurbaşkanı kimliği ile…
Recep Tayyip Erdoğan…
İzmir Körfezi için…
Hiç söylemediyse 40 kere “Körfez kokuyor!” dedi…
***
Yetmez…
AK Parti İzmir’deki son dört yerel seçimde…
(Ki, bu 15 yıl demektir…)
Üç belediye başkan adayı görevlendirdi…
(Taha Aksoy, Binali Yıldırım ve Nihat Zeybekci…)
Üçü de…
“İlk işimiz Körfez’i kokudan kurtarmak olacak; İzmirliler mis gibi bu denizde yüzecek; göreceksiniz” diye söz verdiler…
Kazansalar yapabilirler miydi?
O’nu da geçtik…
***
Tunç Soyer’in adaylığı kesinleşti…
Seçimlere 20 gün vardı…
Ulusal TV kanallarından birinde şöyle dedi:
“Yeniden yüzülebilir Körfez için önemli adımlar atacağım…”
Ancaaaak…
Ne zaman baktı, gördü, inceledi…
Tam iki ay önce Körfez için söyledikleri…
Pek diğerlerine benzemiyordu…
Önce…
“Üç yıl içinde Körfez’de denize girebileceğiz” iddiasını tekrarladı…
Sonra…
4.5 milyon İzmir’e, “Çözüm çok basit” mesajı verdi…
Ardından kulaklara acayip bir kar suyu kaçırdı:
“Çözümü yanlış yerlerde aramayalım... Onlarca noktadan akıntı var Körfez’e… Eğer biz Körfez’i temiz tutmayı başarabilirsek, temizlemek için çaba sarf etmemize gerek yok… Biz yeter ki, kirletmeyelim… Bu işi sadece koruyarak, kirletmeyerek başaracağız… Onlarca fikir geliştirilmiş... İnceledim; gerek yok... Temiz tutarsak doğanın kendi gücü, doğanın sirkülasyonu Körfez’i temizlemeye yetecek ve biz bunu yapacağız…”
***
Bitiriyoruz…
Bakın, Körfez’i aslında kirleten ne biliyor musunuz?
Kütahya’dan doğup, Uşak ve Manisa’dan geçip…
Bizim Foça’nın güney doğusundan…
İzmir Körfezi’ne dökülen Gediz Nehri…
Ege’nin ne kadar sanayi kiri-pası varsa…
Cumburlop Körfez’e akıyor…
Evsel atık getiriyor…
Ağır sanayi atığı getiriyor…
Katı atık getiriyor…
Gediz’in Körfez’le buluştuğu noktaya bi’zahmet bakıverin…
Ağaç boyunda denizlaleleri var…
Antibiyotik gibi…
Canlıları devleştiriyor…
Körfezi mahvediyor…
Başkan Soyer haklı…
Körfez’i kurtarmak için…
Önce kirletmekten vazgeçmeliyiz!
İşimiz çok zor…
Nokta…
Sonsöz: “Kalp denizdir, dil de kıyı… Denizde ne varsa kıyıya o vurur! / Hz. Mevlana…”