Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Müteahhitler, başta demir ve çimento olmak üzere pek çok inşaat malzemesine yapılan fahiş zamlar nedeniyle 9 Eylül’de inşaatları durdurma eylemi başlatmıştı. Ancak İzmirli müteahhitlerin bu eyleme en alt düzeyde destek verdiği, bu tavrın perde arkasında da Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un, önemli miktarda ihracatları yapıldığı için iç piyasada fiyatları katlanan çimento, MDF ve suntayı, “İhracatı bakanlığın iznine bağlı ürünler statüsü”ne almasının yattığı ortaya çıktı.
ÇİMENTO 15 AYDA 135 LİRADAN 450 LİRAYA YÜKSELDİ
Müteahhitler Federasyonu Başkanı ve İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Kahraman, “Ticaret Bakanımız Sayın Mehmet Muş’a İzmir ziyaretinde, inşaat malzemelerindeki fiyat farklarını gösteren faturaları kendisine bizzat takdim ettim. Çimentonun hammaddesinin bizde olduğunu, 2020 Haziran ayında 135 lira olan çimentonun bugün 450 liraya çıktığını, bunun üstüne KDV’nin de bittiğini anlattım. Sayın Bakan, aynı günün akşamı olaya müdahale ederek, çimento, sunta ve MDF’yi, ‘İhracatı bakanlık iznine tabii olan mallar statüsü’ne aldırdı. Biz Müteahhitler Federasyonu olarak eylem konusunun dışında değiliz, sürecin içindeyiz. Ancak İzmirli müteahhitler olarak, eylem kararından bir gün önce Bakan beyin çimentoya kota koymasıyla birlikte bir adım atıldığını düşündük. Arkadaşlarımıza sadece konfederasyonumuzun aldığı kararı bildirdik. Federasyonumuzun 2500 dolayında üyesi var. Uygun olan arkadaşlar eyleme dahil olabilir ama işin doğrusu, hiç kimseyi zorlamadık. Bakanlık düzeyinde bundan sonra olumlu adımlar atılacağına inanıyoruz. Bakan beyin verdiği desteği, çimento üreticilerinden de bekliyoruz” dedi.
BU ZAMLAR, KENTSEL DÖNÜŞÜME DE DARBE VURDU
Sadece çimentonun yüzde 200’den fazla artış gösterdiğini, sadece çimentonun değil, cam, seramik, alüminyum gibi yapı malzemelerinin de çok yüksek oranda zamlandığına dikkat çeken Müteahhitler Federasyonu Başkanı İsmail Kahraman, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Böyle bir artışla, böyle bir maliyetle inşaat yapmak mümkün değil. Böyle bir fark, kabul edilebilir değil. Biz müteahhitler, bir daireyi kaça mal ettiysek, üstüne kârımızı koyar, satarız. Ancak ülkemizin, vatandaşımızın bir gerçeği var; ekonomik olarak alt ve orta gruptaki insanlarımızın bu şartlarda ev sahibi olmaları imkansız hale gelir. Geçmişte yastık altında, bankada birikimi olan vatandaş, üstüne kredi çekip konut alabiliyordu. İnşaat ürünlerinin zam ortalaması, TÜİK’ten yüzde 46 gibi çıktı zaten. 500 bin liralık konut, 1 milyon liraya çıkmışsa, vatandaş bunu alamaz. Vatandaş böyle bir gelir elde etmedi, vatandaş zenginleşmedi. Başta İzmir’de olmak üzere ülkemizde 6 milyona yakın dönüşüm bekleyen riskli yapı stoku var. Demire, çimentoya ve diğer inşaat ürünlerine yapılan zamlar, dönüşüme de çok büyük darbe vurdu. Bayraklı’yı yerle bir eden depremde evini kaybeden vatandaşlar, binalarını dönüştürmek istiyor. Müteahhitle sözleşme yaptılar ancak müteahhitler sözleşmeyi iptal etti. Neden? Metrekaresi geçen yıl 2 bin lira olan inşaat maliyeti, bugün 4 bin liraya mal edilemez hale geldi de ondan! Müteahhit zamlı tarifeden inşaatı yapmaya kalksa, vatandaşın böyle bir parası yok. Müteahhit zam yapmasa, batar. Sektörün kilitlenmemesi gerekir. Dolayısıyla başta çimento olmak üzere tüm inşaat malzemelerindeki zamlar geri alınmalı, fiyatlar makul seviyelere çekilmeli.”
HİÇ KİMSE, İHRACATLA KAZANIYORUM DİYE İÇ PİYASAYA SIRTINI DÖNEMEZ
Pandemi nedeniyle tüm dünyada üretimde daralma olduğuna işaret eden Başkan İsmail Kahraman, bu daralmanın, inşaat malzemelerinde Türkiye’ye yönelişe yol açtığını söyledi. Çimento üreticilerinin, iç piyasadaki zammın, ihracattan kaynaklandığını söylediğini hatırlatan Başkan Kahraman, “Biz de diyoruz ki, çimentoyu hammadde olarak yurtdışına göndermeyelim, iç piyasada katma değerli hale getirelim. Sunta, MDF, 150 liradan 450 liraya çıktı. Neden? Elimizdeki hammadde suntayı ihraç ettik de ondan. Haliyle iç piyasada mobilyacı sunta bulamadı. Sunta üreticileri, iç piyasaya ürün göndermedi. Türkiye’de üretici de para kazanacak ama beş altı fabrika, yurtdışına ihraç yapıyoruz, nasıl olsa kazanıyoruz, diyerek iç piyasaya sırtını dönemez. Bu aynı zamanda vatan hainliğidir” diye konuştu.