Sorore Optima sözcükleri Latince’de “En iyiyi amaçlayan kadınlar” anlamına geliyor ve Soroptimist Federasyonunu, kadınlar için çalışan bu enternasyonal derneği simgeliyor. Türkiye'nin en eski kadın kuruluşlarından biri olan, benim de üye olduğum Enternasyonal Soroptimist Federasyonu kadınlar ve çocuklar için çok güzel çalışmalar yapıyor.
Bu çalışmalardan birisi de geçen ay Makedonya’nın Ohrid gölü yakınında, Struga Soroptimist Kulübünden yüreği sımsıcak, Katerina Vasileska’nın özverili ve heyecanlı organizasyonunda gerçekleşen “Liderlik Akademisi” ydi. Benim de uzmanlık konum, üniversitede yıllardır verdiğim ders, yazdığım on altı kitaptan üçü “Liderlik ve Yöneticilik” üzerine olunca, üyesi olduğum Göztepe Soroptimist Kulübüm adına bu on günlük akademide ders vermeyi memnuniyetle üstlendim.
Akademiye öğrenci olarak Türkiye’den Türkiye Soroptimist Federasyonundan burs alan 15 genç kız, Makedonya’dan 10 genç kız, diğer Avrupa ülkelerinden de 3 genç kız, yani toplamda çoğu üniversite öğrencisi ve Türk olan 28 genç kız katıldı. Türkiye’den giden öğrencilerin 10 günlük otel, uçak, yemek masraflarını Türkiye Soroptimist başkanımız Mine Kavala liderliğinde değişik Türk Soroptimist Kulüpleri karşıladı. Her biri 2 veya 3 gün ders veren hocalar gönüllük bazında otelden uçağa kendi tüm masraflarını üstlendi. Hocalar arasında bir sonraki dönem başkanımız eğitimci Yvonne Simpson, ben, yoga eğitmeni Dilşen Oktay, Turkcell yönetiminden Esra Çağlar, Almanya’dan müzik eğitmeni Pia Dahl, Sabina Blum, Karina Klain, ABD’den yönetim koçu Rhonda Bowen, Portekiz’den CladioVaz, Hollanda’dan Marie-Antoinette Renalda gibi kişiler vardı. Ayrıca Türkiye ayağı organizasyonu sorumlusu Türkiye Soroptimist Başkanı Mine Kavala, misafir olarak yurt dışından gelen ablası ve başkan yardımcısı Sevil Koca da oradaydı.
Otelimiz Ohrid gölü kıyısındaydı, göl de çok şirindi. Ülkemizden giden genç öğrencilerimize hem eğitim, öğrenim hem de aynı zamanda uzun ve keyifli bir tatil olanağı olduğunu fark ettim. Makedonya küçük olduğu için vesilesiyle ben de verdiğim eğitim öncesi ve sonrasında bir araç kiralayarak Kosova, Piriştine, Üsküp, sevgili Atamızın gittiği Manastırdaki Askeri Lise (şu anda bir müze, mutlaka gidilip görülmeli), Struga, St. Naum ve Arnavutluğu da gezme görme olanağım oldu. Bölge halkının Türkleri ne kadar sevdiğini, ne kadar Osmanlı izlerinin, Türk etkisinin kaldığını hüzünle gözlemledim.
Öğrencilerim çok tatlı, çok incelikli, öğrenmeye açık, istekli, candan, hassas gençlerdi, verdiğim eğitim, emek boşa gitmedi. Güzel dostluklar kuruldu. Gelecek başkanımız Yvonne Simpson ile karşılıklı kurduğumuz samimi dostluk, iletişim, eğitim ve liderlik alanında ortak noktalarımız, Ohrid’de bulunduğum zamana olumlu bir anlam kattı. Eşi Richard ile oğlum Oliver’ın da anlaşmaları ve birlikte vakit geçirip, keyifli sohbetleri güzel bir anı oldu.
Liderlik Akademisinin liderlik tarafına gelince… Yazımı, bir kurumda, bir dernekte, her hangi bir yerde lider konumunda olan veya ileride olmak isteyenler için 2003 yılında yazdığım “Vizyoner Liderlik” kitabımın 59-62 sayfalarındaki Collins’in “Good to Great” yazısından bazı alıntılarla tamamlamak isterim. Collins bir işe liderlik yapıldığında, başarılı bir lider olabilmek için aşağıdaki gerekli özellikleri sıralamakta… Lider:
- Alçakgönüllü olmalı (yani eleştiriye öfkelenmemeli, eleştirene saldırmamalı)
- Kendini pazarlamaya çalışmamalı (her fotoğrafta yer almak gibi)
- Her an her fırsattan yararlanarak kendini gösterme çabasına girmemeli
- Doğru zamanda herkesi eksiksiz bilgilendirmeli, bilgi akışını sağlamalı, sağlıklı iletişim karşımızdakine duyduğumuz saygıyı gösterir, en güçlü araçlardan biridir, olası çatışmaları engeller
- Başarısızlık halinde organizasyonu yapan lider önce kendi özeleştirisini yapmalı, başarısızlığın sorumluluğunu üstlenmeli
- Başarıda paylaşmacı, başarısızlıkta üstlenici olmalı (Öfkelenmeden, saldırmadan “benim hatam” diyebilmeli)
- Kurumda gerçeklerin konuşulduğu (yani eleştirilerin yapılabildiği) demokratik bir ortam yaratmalı
- Amaçları, ileriye dönük beklentileri, vizyonu olmalı
- Özverili, çalışkan, itinalı olmalı
- Çevresindekilere saygılı olmalı, hakaret edici, etiketleyici sıfatlar kullanmamalı
- Seçme, atama, yükselme konusunda liyakat, doğru kişiyi seçme ilkesi egemen olmalı
- Tutarlılık bir ilke olarak benimsenmeli
- Güven çok kırılgandır, kırıldığında zor tamir edilir.
- Geçici, durumu kurtarıcı eylemlerden çok kalıcı eylemler yapmalı
- Gösterişçi, agresif, kendini beğenmiş kişiler uzun süre başarılı lider konumlarında kalamazlar.
(Collins, Good to Great)
Bence, en önemlisi, makamlar gelip geçicidir, hiçbir makam kalıcı değildir. Lider konumundaki kişiler konumlarından faydalanıp kalp kırmadan önce iki, hatta gerekirse yirmi kere düşünmelidir. “En iyiyi amaçlayan” kadınlara faydalı olması dileklerimle, sevgilerimle…