GÜNCEL EGE YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ POLİTİKA SPOR RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Mehmet KARABEL
YAZARLAR
11 Haziran 2023 Pazar

Yoksa 'Savarona' mezarım mı olacak?

Bugün Pazar...

Hiç bitmeyen sevgi ve saygıyla...

Atatürk’ü bu köşede anma ve hatırlama günü...

Bir kez daha...

Yaşanmış…

Duygu yüklü bir öyküyü paylaşalım...

Bunu yaparken de...

Bir “kuğu”dan farksız bu Devlet Yatı’nın öyküsünü…

Bugünlere taşıyan herkesi…

Saygıyla analım…

***

Takvimler 4 Eylül 1936’yı gösteriyordu…

İngiltere Kralı Sekizinci Edward…

Genç Türkiye Cumhuriyeti’ni ziyarete gelmişti…

O günlerde yabancı konukları ağırlayan…

Tek Devlet yatımız vardı ve…

O’nun da adı “Ertuğrul”du…

Ve…

Ve o gün ne oldu; tahmin bile edemezsiniz…

Devasa teknenin bacasından dökülen kurum…

Majestelerinin beyaz takım elbisesini bir dakika içinde…

Öylesine kirletti ki…

Gazi Mustafa Kemal Atatürk…

Ertuğrul Yatı’nı hurdaya gönderdi ve…

Yeni bir cumhurbaşkanlığı yatı satın alınması için…

Araştırma emri verdi…

***

Aradan aylar geçti…

Bir sabah…

Atatürk’e, “Savarona”nın fotoğrafları sunuldu…

Gazi Paşa…

Adını…

Hint Okyanusu’nda yaşayan Afrika Kuğusu’ndan alan…

“Savarona”yı çok beğendi…

***

Önce bir satın alma komisyonu kuruldu…

Ardından pazarlık başladı…

Takvimler 23 Şubat 1938’i gösterirken…

Gerçekten kuğuya benzeyen tekne…

Resmen…

Türkiye Cumhuriyeti tarafından satın alındı…

Yat’ın Amerikalı ilk sahibi…

Emily Margaret Roebling’du…

Brooklyn Köprüsü'nü inşa eden çiftin kızıydı...

Üniversite mezunu başarılı bir bankacıydı…

Genç kadına ödenen para…

1 milyon 200 bin Amerikan Doları’ydı ve…

O tarihte…

“Bir Amerikan Doları 1.26 Türk Lirası”ydı…

24 Mart 1938’de törenle Türk Bayrağı çekildi…

Şahane tekne…

1 Haziran’da İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı önüne demir attı…

Atatürk…

Çocuklar gibi sevinmişti…

Hiç zaman kaybetmedi…

Aynı gün…

“Savarona”ya yerleşti…

***

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün hastalığı ilerlediği için…

Doktorları…

Hava değişiminin…

Özellikle de…

Deniz gezilerinin iyi geleceğini söylüyorlardı…

O sırada yanında Başbakan Celal Bayar vardı…

Yanındakilere dönerek…

İçinden geçeni seslendirdi:

“Ne olurdu bu gemi elimize birkaç sene evvel geçmiş olsaydı…”

Sonra o muhteşem teknede kalmaya karar verdi…

Sanki…

Beş ay sonra bu dünyadan göçüp gideceğini sezmişti…

57 yıllık hayatında karşılaştığı…

En güzel şeydi “Savarona”

Üstelik…

Tam karşıda…

Muhteşem Dolmabahçe Sarayı varken…

Ulu Önder…

“Savarona”da kalmayı tercih ediyordu…

***

Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya…

“Savarona”da 57 gün geçirmek kısmet oldu…

Bu kısacık süre zarfında…

Muhteşem Yat’ta…

Kabine toplantıları düzenlendi; konuklarını ağırladı…

Yat’ın sahibi…

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ydi…

***

Bitiriyoruz…

Atatürk, 57 yaşında aramızdan ayrıldı…

Kaçınılmaz “son”a doğru yaşadığı 57 günü…

O’nu “çocuklar gibi sevindiren” Savarona’da geçti…

Ancak…

Daha sonrası çok acıklıı…

O güzelim tekne…

1979'da Heybeliada'da demirliyken cayır cayır yandı…

Alevlerin neden yükseldiği anlaşılamadı…

Tüm salon ve kamaraları değerli eşyasıyla beraber kül oldu…

Atatürk’e ait eşyaların bazısı denize atılarak kurtarılabildi…

Yangının sebebi anlaşılamadı…

1989 yılında gemi hurdaya çıkartıldı…

Yer yerinden oynadı…

Tepki çok büyük olunca…

“Savarona” 49 yıllığına…

Armatör Kahraman Sadıkoğlu tarafından kiralandı…

Tekne o günlerin parasıyla…

45 milyon dolarlık harcama ile tamamen yeniledi…

Atatürk’ün göz bebeği o yat…

Turizm amacıyla kullanılmaya başlandı…

“Savarona”nın…

20 küsur yıl önce fuhuş çetelerine kiralandığı anlaşıldı…

Sadıkoğlu'nun sözleşmesi 2013'te iptal edildi ve…

“Savarona”

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından devralındı…

Altı yıl sonra da…

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın sorumluluğuna teslim edildi…

Bugün…

O kuğu…

Pendik’teki İstanbul Tersane Komutarnlğı’nın sorumluluğunda demirli…

Nokta…

Hamiş: Boyu 124, genişliği 16 metre olan 92 yaşındaki “Savarona”, yüzme havuzu ve Türk hamamının yanı sıra 86 metrelik altın işlemeli büyük merdivenleri, sinema salonu ve Atatürk'ün şahsi eşyalarının yer aldığı kütüphanesiyle tek kelimeyle bir şaheser… Atatürk’ün kaldığı odada Gazi’nin Selanik’te kullandığı ahşap karyolası ve yatağı korunuyor… Ayrıca, üstünde “MKA” yazılı sigarası ile mendili, eldiveni, fotoğrafları,  Cumhurbaşkanlığı forsu, bardakları, bastonu sergileniyor…

Sonsöz: “Mezarım mı olacak bu tekne benim?” / Gazi Mustafa Kemal Atatürk…” (Hastalığı nedeniyle Savarona’nın tadını çıkaramadığı için böyle demişti!”