GÜNCEL EGE YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ POLİTİKA SPOR RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Rifat ÖZER
YAZARLAR
11 Temmuz 2021 Pazar

Yıkamak

İzmir - Özdere’sinin Liman bölgesi...

Düğün dönemlerinin gözdesi.

Yazları kına yıkama geleneğinin canlandırıldığı... bir ritüel bölgesi.

Yüzlerce yıldır süren bir Türk geleneğidir

kına geceleri... Kınanın evlenecek çiftleri nazardan ve kötülüklerden koruyacağına inanılan... şans getirir denilen.

Bu nedenlerle, evlenmeden bir kaç gün önce kız evi olarak, aileleri ve dostlarını bir araya getiren...

Gelin bir güzel süslenir... sevgi, asalet

ve aidiyeti temsil eden kırmızı renk giysiler tercih edilir. Genelde de bindallı giyilir...

Gelin ortaya alınır, bir sandalyeye oturtulur. Ellerinde mumları ile kızlar çevresinde dönmeye başlar ‘Çayda Çıra’yı oynarlar... Çok acıklı bir öykü olan ‘Yüksek yüksek tepelerde’ ki gibi, duygusal türküler söylerler. Gelini ağlatarak, baba evinden gitmenin hüznünü yaşasın isterler de... Gelinler bazan ağlamayı bile, unuturlar !

Kınayı yakmanın, mutlu evlilik yaşamış bir kadınca yapılmasını isterler... Kına gelinin sağ eline yakılır, bazı bölgelerde avuç içlerine de, ayak parmaklarına da yakılır.

Sonrası günlerde kına yıkama törenine geçilir... Geçen yıl bu tarihlerde önümüzde uzunca bir düğün konvoyu durdu. Arabalardan indiler, deniz kenarında toplandılar...Yine bu yıl da aynı tarihlerde konvoyla geldiler, liman da toplandılar...

***

Şimdi onlar deniz kenarında dura dursunlar, eğlensinler...

Biz de şu sıcaklardan, çookkk uzaklara serinlere bir gidip... gelelim !

Nepal’e...

Hani şu meşhur Himalaya’lardaki dağ ülkesi... Halkının üçte birinin yoksulluk sınırının altında yaşadığı, dünyanın en yoksullarından... bir ülkesi !

ABD’li yazar Patricia McCormick,

Adı... kızın sonu da olan kitabı “Satılık”

da yaklaşığıyla anlatıyor...

Bu ülkede yoksul bir ailenin kızı Lakshmi yaşardı... Henüz 13 yaşındaydı.

Kadınlığa geçişinin ilk gecesinde annesi ona nasihat ediyordu :

*Erkeklerin yanında başını öne eğeceksin.

*Şalınla iyice örtüneceksin.

*Erkeklerin gözünün içine bakmayacaksın.

*Aile dışı erkeklerle yalnız kalmayacaksın.

Devam ediyor...

*Kocan iyice doyunca artanı yersin !

*Kocan yemekten sonra geğirirse, onu

memnun ettiğini anlarsın !

*Kocan gece sana doğru dönerse, erkek

evlat istiyordur... bilesin !

*Kocan ayaklarını yıkamanı isterse yıkar

sın, o sudan da... bir yudum içersin !!!

***

Lakshmi kocasının ayaklarını yıkaya dursun..! Nepal’den dönelim artık,

deniz kenarındaki bekleyenlere...

Geçen yıl gelenler...

Sağdıç bir leğene denizden su doldurdu.

Damat, gelinin bir terlik gibi kına yakılmış ayaklarını... leğende bir güzel yıkadı ! Kadına olan saygısını... mühürledi.

Gelin ayaklarını denizde duruladı.

Davul zurna çalarken, herkes müziğin ritmine kapıldı...

Gençler giysileriyle denize atladı.

Bize de... anı fotoğraflamak kaldı.

Bu yıl gelenler...

Gelin beyaz elbisesi üzerindeki kırmızı bindallısı (kaftan) ile denize girdi.

Damat, gelinin ayaklarını ova ova...

bir güzel yıkadı !

Kadına olan saygısını... mühürledi.

Davul zurna çalarken, herkes müziğin ritmine kapıldı...

Komşu kızı Hülya’da, an an fotoğrafladı.

***

Orta çağın en büyük Arap seyyahı

İbn Battu’ta, 700 yıl önce yaşamış.

Orta Asya’yı 25 yıl kadar dolaşıp,

Seyahatnamesinde... şöyle yazmış :

‘Burada bir hale şahit oldum ki...

O da Türkler’in kadınlara gösterdiği hürmetti... Burada kadınların hürmeti

ve derecesi... erkeklerden üstündür’!

Bilge Kağan’ın 1400 yıl önceki isteğiydi,

‘Ey Türk... titre ve kendine gel’ demişti.

Kadına saygıyı geri getiren... Atatürk,

Milletçe de bizi... kendimize getirmişti !

İyi Pazarlar...