Neden şirket kurarsınız? Tabi ki para kazanmak için… Ama para kazanmak o kadar kolay değil. Şirketi kuruncaya kadar yaptığınız masraflar bir yana; Kira, elektrik, su, telefon, internet, KDV, muhtasar, SGK, mali müşavir ücreti, oda aidatı vs. vs… uzayıp giden masraflar girdabında bulursunuz bir anda kendinizi.
Çok şanslı bir ticari hayatınız oldu ve bütün yasal yükümlülüklerinizi yerine getirdiniz, masraflarınızı da ödediniz. Bilançonuz da 10.000,00 TL kar oluştu. Her patronun yaptığı gibi sizde bu karı alıp kullanmak istersiniz; nede olsa şirket sizin şirketiniz, para sizin paranız. Kendi şirketiniziz karını almak için acele etmeyin, bu iş o kadar kolay değil!
Kar dağıtımının nasıl yapılacağı Türk Ticaret Kanunu (TTK) Md. 519’da açıklanmış. Basitçe açıklamak gerekirse;
· Ticari kar üzerinden yüzde 20 vergi ayrılarak, dönem net karı bulunur.
· Kar dağıtılsın dağıtılmasın yüzde 5’i, 1.Tertip kanuni yedek akçe ayrılır.( ödenmiş sermayenin yüzde 20’sini geçemez.
· Ödenmiş sermayenin yüzde 5’i 1.Tertip temettü olarak ayrılır.
· 1.Tertip kanuni yedek akçe ve temettüden sonra dağıtılacak karın yüzde 10’u 2. Tertip kanuni yedek akçe olarak ayrılır.
· Ve son olarak yüzde 15 stopaj yapılarak kalan para ortaklara dağıtılır.
Basit bir örnek ile anlatmak gerekirse;
Şirketin ticari karı : 10.000,00 TL
Kurumlar vergisi (%20) : (-)2.000,00 TL
1. Tertip kanuni yedek akçe : 400,00 TL
(10.000,00-2.000,00=8.000,00 x %5)
1. Temettü : 500,00 TL
(ödenmiş sermayenin yüzde 5’i, 10.000,00 x %5)
Dağıtılacak kar : 7.100,00 TL
(1000,00-2.000,00-400,00-500,00)
2. Tertip Kanuni Yedek Akçe : 710,00 TL
(Dağıtılacak karın %10’u)
2. Temettü (7.100,00-710,00) : 6.390,00 TL
Toplam dağıtılacak kar : 6.890,00 TL
(I. Temettü+ II. Temettü)
Kar dağıtımı stopajı : 1.033,50 TL
(6.890,00 x % 15)
Ortaklara dağıtılacak net kar : 5.856,50 TL.
(6.890,00-1.033,50)
Yukarıdaki hesaplamalar konunun uzmanı mali müşavirler tarafından yapılıyor. Burada şirket ortaklarını yani patronları ilgilendiren kısım ise şirketin kazancı ile şahsi kazançlarının aynı olmadığı.
Görüleceği üzere şirketin bilançosunda gözüken 10.000,00 TL kazancı almak istediğinde bunun sadece 5.856,50 TL’lik kısmını tasarruf edebiliyor. Bu nedenle patronların hesaplarını buna göre yapmaları gerekecek.