Yeni kuşak İzmirliler hatırlamaz…
Ancak, yaşı benimkine yakın olanlar…
49 yıl önce...
30 Ocak 1975’te yaşanan…
O büyük acıyı unutmadıklarına eminim…
Çünkü…
Türk Havacılık Tarihi’ne…
“Denize düşen ilk ve tek uçak” olarak geçen…
THY’nin “Bursa” adlı yolcu uçağı…
Neredeyse yarım asırdır…
Marmara Denizi’nden çıkarılmayı bekliyor…
***
Yıldız Tarihi: 30 Ocak 1975, Perşembe…
Yer: İzmir Cumaovası Havalimanı (Bugünkü Menderes)
Saat: 17:45…
THY’nin TK 345 sefer sayılı Bursa uçağı havalanmak için hazır…
Saat: 18:00…
F-28 tipi Bursa uçağı artık havadadır, İzmir’i arkasında bırakır…
Saat: 18:35…
Kaptan pilot, İstanbul Yeşilköy kuleden iniş için izin ister…
Saat: 18:39…
Uçak piste tekerlek koyar… Ancak tam o sırada alanda elektrik kesilir; pilot pisti pas geçer yeniden havalanır…
Saat: 18:43…
Pilot iniş için tekrar izin ister… Ancak, o anda Pan Amerikan uçağı kalkış için hazırdır… Öncelik ona verilir…
Saat: 18:52…
Bursa uçağını indirmek için…
Bağlantı kurmaya çalışan İstanbul Kule’nin anonsları cevapsız kalır…
Az sonra…
İzmir’den kalkan uçağın 37 yolcu ve dört mürettebatla birlikte…
Marmara Denizi’nin soğuk sularına gömüldüğü anlaşılır…
***
O korkunç kaza, o günlerde Türkiye’nin kabusu oldu…
Uçakla seyahatler bir anda “bıçak gibi” kesildi…
Uzun süre uçağın yeri bile tespit edilemedi…
Günler sonra deniz üzerinde görülen yağ tabakası umut oldu…
Ancak o da batık bir gemiye ait çıktı…
Oysa…
“F-28 Bursa” uçağı…
Ambarlı açıklarında 80 metre derinlikte yatıyordu…
Enkazın yeri belirlendi ama bugüne kadar bi’türlü çıkarılamadı…
Uçan tabut…
O gün, bugündür suyun dibinde “mezarlık” oldu…
***
O kazanın perde arkası biraz garip…
Anlatalım; yeni nesil öğrensin…
***
Şu anda “90 yaşının içinde” olan Türk Hava Yolları…
1970’li yılların başında…
Hollanda yapımı beş adet “Fokker-28” uçağı satın aldı…
Fokker’in sahibi, Hollanda Prensi Bernhard’dı…
Uçaklara, sevinçle…
“Bursa”, “Van”, “Sivas”, “Samsun” ve “Trabzon” adlarını verdik…
***
Şu kaderin garip cilvesine bakın ki…
“Van” uçağı, 1974'te İzmir Cumaovası Havaalanı'nda kalkış sırasında piste çakıldı… 64 yolcudan 62’si, beş mürettebattan ise dördü öldü…
***
Tam bir yıl dört gün sonra…
Bu kez “Bursa” uçağı Marmara Denizi’ne çakıldı; 37 yolcu ile dört mürettebattan kurtulan olmadı… (Buraya yine döneceğiz…)
***
Yine dört yıl sonra, 23 Aralık 1979’da…
THY’nin Samsun-Ankara seferini yapan ''Trabzon'' uçağı…
Tam Esenboğa’ya inerken düştü…
Uçaktaki 43 kişiden 39'u hayatını kaybetti; dört kişi yaralı kurtuldu…
İşte bu son kazadan sonra…
Hollanda Prensi’nin sattığı “Fokker”lar…
“Uğursuz uçaklar” olarak anılmaya başlandı…
THY, elindeki son iki uçağı satarak kurtuldu(!)…
***
Ne gariptir ki…
Fokker'lardan geri kalan “Sivas”, 1989'da Kanada'da…
“Samsun” ise 1994'te İran'da düşerek parçalandı…
Böylece “Fokker’ların Laneti” tescillenmiş oldu…
Şimdi…
Bu satırları okurken…
“Beş uçağın beşi de düşer mi?” dediğinizi duyar gibiyim…
Düşüyor işte…
İster “kader” deyin…
İsterseniz, “Türkiye’nin hafızası bu, çabuk unutuyoruz” deyin…
***
Bitiriyoruz…
Hatırlatmak gibi olmasın…
Cumhuriyet Tarihi’nde rotasında adam gibi giderken…
Denize gömülen tek uçağımız var; o da THY’nin “Bursa” uçağı…
Ve…
İçindeki kadersizlerle birlikte tam 49 yıldır…
Florya Deniz Köşkü’nün yaklaşık üç mil açıklarında…
80 metre suyun altında yatıyor…
Avcılar’daki, Yeşilköy'deki tüm balıkçılar enkazın nerede olduğunu…
Parmakla gösterecek kadar iyi biliyorlar ama…
Bugüne kadar…
Ne uçağı çıkarmak için bir gayret gösterildi…
Ne de “bir mezarları olsun bari…” diyerek…
Cenazeler gün ışığına ulaştırılabildi…
İzmirli yolcu yakınları acılarını hep içlerinde yaşadı…
Oysa 14 yıl önce…
Atlas Okyanusu’na düşen Air France’ten bile…
En az 50 ceset toplanmıştı…
Nokta…
HAMİŞ: Bu yazının kapak fotosu, Bursa uçağının İzmir seferlerinden birinin mutlu finalini anlatıyor… Emel Sayın, İzzet Günay, Cilali İbo, Ayhan Işık, Öztürk Serengil ve diğer yıldızlar, Bursa uçağından inmişler, İzmir’e ayak basmanın mutluluğu içindeler…
Sonsöz: “Unutsak bile, 30 Ocak 1975 Türkiye’nin büyük acılarından birinin tarihidir ve o uçan tabut İzmir’den havalanmıştır…”