GÜNCEL EGE YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ POLİTİKA SPOR RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Kemal ANADOL
YAZARLAR
6 Haziran 2022 Pazartesi

Çal Müftüsü...

“Şimdi Türkler bir devlet kurdu. Timur gibi zalim bir asker Türkleri yeniden diriltti. Ancak kutsal amaçlarımızdan vazgeçmeyeceğiz. Biliyoruz ki Türkler ne olduğunu bilmedikleri bir dine inanıyor. İşte Türkleri bu dinle yani İslâm ile yıkacağız. Bilinçli ya da bilinçsiz olarak bütün imamların bizim amaçlarımıza hizmet etmesi gerekiyor. İngiliz istihbaratının birinci görevi budur…”

Bu konuşma 1923 yılında Lortlar Kamarasında, tarihe önemli bir Türk düşmanı olarak geçen ve İngiliz emperyalizminin simge isimlerinden İngiltere Başbakanı David Lloyd George tarafından yapılmıştır.

Bu doğrultudaki en somut örnek İskilipli Atıf Hoca’nın başkanı olduğu Teali-i İslâm Cemiyetinin 30 Ağustos 1920 günü Yunan uçaklarıyla Anadolu köylerine kasabalarına, şehirlerine attıkları bildiridir. Bu bildiriden bazı bölümleri yazmakta yarar var:

“(…) Kilit Türkiye, anahtarı İngiltere’dir. Anahtarı İngiltere’nin emin eline tesliminde alem-i İslâm için hiçbir tehlike yoktur. Asıl kafası koparılacak mahlûkat Ankara’dadır.”

“(…) Elinize aldığınız Fetva-ı Şerif ki Allah’ın emridir. Okuduğunuz hatt-ı münif ki Padişahımızın fermanıdır. Siz Allah’ın emrine, Halife’nin fermanına ittibaen bu canileri, bu katil canavarları daha ziyade yaşatmamakla mükellefsiniz.”

(Bildirinin tamamı için Millî Mücadele Dönemi Beyannameleri ve Basın, Zekai Güner - Orhan Kabataş, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Merkezi, Sayı: 33, Ankara 1990, s.216-223’e bakmak gerekiyor.)

Bu bildiri bir yandan Yunan işgal orduları ile savaşan, bir yandan İngilizler’in kışkırttığı iç isyanlarla boğuşan Ankara hükümetini zor durumda bırakmıştı. Şeyhülislâm Dürrizade’nin fetvasını içeren bu beyannameye karşı başlarında Ankara Müftüsü Börekçizade Rıfat’ın bulunduğu 153 müftü Ankara Fetvasını ilân ettiler ve Millî Mücadeleyi desteklediler.

Daha işin başında, Çal Müftüsü Ahmet İzzet Çalgüner Efendi 15 Mayıs 1919’da Denizli’nin Çal ilçesinde ilk Millî Mücadeleyi başlatmış ve daha sonra Aydın / Köşk cephesine taşımıştı. Ahmet İzzet Efendi zaferden sonra, biri Denizli diğeri de Aydın cephesini temsilen iki İstiklâl Madalyası ile onurlandırılmıştı.

Aradan uzun bir süre geçti. 20.yüzyıl bitti; 21. Yüzyılın ilk çeyreğini yaşıyoruz. Birinci bildirinin baş sorumlusu daha doğrusu faili İskilipli Atıf Hoca her yıl ölüm yıldönümünde anılıyor, Çorum Valisi ve bazı AKP Milletvekilleri bu anma törenine katılıyorlar, Atıf Hoca hakkında övücü sözler söylüyorlar. İş o dereceye vardı ki, Çorum Valisi’ni eleştiren bir yurttaş hakkında dava bile açıldı. Anlaşılan siyasal iktidar da zımnen (dolaylı) bu görüşlere katılıyor.

***

Bugünlerde Çal ilçesinde bir hareketlilik var. 103 yıllık bir gecikme ile de olsa yurttaşlar iki madalyalı Çal Müftüsü Ahmet İzzet Çalgüner Efendi’nin anıt/büstünün dikilmesini istiyorlar. Çal Belediyesine bu konuda çok imzalı dilekçeyi sundular. İmza kampanyası büyük destek görüyor.

Büyük bir sınavla karşı karşıyayız. Birincisi Türk düşmanı Lloyd George’un sözlerini simgeleyen din adamı İskilipli Atıf Hoca, ikincisi de antiemperyalist savaşı destekleyen Çal Müftüsü Ahmet İzzet Efendi… Bir yanda Kurtuluş Savaşı’na karşı çıkan başta Şeyhülislâm Dürrizade olmak üzere İngiliz uşakları… Diğer yanda İstiklâl-i Tam ilkesi için kelle koltukta mücadele eden Mehmet Akifler, Rıfat Börekçiler, Ahmet İzzetler

Ben tarih düşürmek için Diyanet İşleri Başkanı, Denizli Valisi, Denizli Başkanı ve Çal Belediye Başkanını göreve davet ediyorum. Sade bir yurttaş olarak yaptığım bu çağrının yanıtını da merakla bekliyorum!