Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - Dünya gündemini meşgul eden ve yaşanan gelişmelerle herkesin gözünü çevirdiği Ukrayna-Rusya arasında gerilim dün gece saatleri itibari ile yerini patlamalara bıraktı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin'in açıklamaları sonrası Rusya'nın Ukrayna'yı bombalamaya başlamasıyla iki ülke arasında savaş başlarken Karadeniz'in diğer yakasında bulunan ülkelerde yaşanan durum Türkiye ekonomisini de etkiledi.
Dolar da sabah saatleri itibari ile kıpırdanmalar başlarken, en ciddi hareketlilik ise altın piyasasında oldu. Altın olağan artış hızının üstünde bir ivme sergilerken, Ekonomist Uğur Civelek savaşın Türkiye etkilerinin Ege'de Sonsöz'e değerlendirdi.
PİYASALAR ÖLÜMÜ GÖSTERİP SITMAYA RAZI EDECEK
Türkiye için değerlendirme yapılmasından önce Ukrayna ve Rusya arasındaki duruma net olarak bakılması gerektiğini belirten Civelek, ekonomik dalgalanmalara dikkat çekerken şu ifadeleri kullandı:
"Dışarıda olup bitenlerin analizini doğru yapmak lazım sağlıklı değerlendirmek için. Son günlerde Rusya Donetsk ve Luhanks referanduma çıkmış bölgeleri tanıdı. Güvenlik talebi olacağı belliydi ve güvenliği sağlamak için Rusya girdi. Bu durumdan sonra batı yaptırım yapmaya kalktı ancak Rusya buna tepkili. Uygularlarsa misilleme yapacaklarını mesajını iletti. Rusya hamlesini yaptı, Batı yaptırımdan bahsetti, ABD ise daha önce verdiği sözleri unutup Minsk Anlaşmasını rafa kaldırdı. Rusya da Donetsk ve Luhanks bölgesine asker gönderiyor güvenliği sağlamak için -onlara göre-... Ancak batı yaygara koparıyor. Burada şuna bakmak lazım; Batı, kopardığı yaygara sonrası askeri operasyon yapabilecek mi? Yapamayacak. Yeni yaptırımlar devreye sokacaklar sadece. Bu karşılıklı gerilimin tırmanışına neden olur. Bunlar sonucunda da enerji fiyatlarında bir yükseliş gerçekleşir. Batı, son sözü söylemek için bindiği dalı kesiyor. Batı, havlıyor ancak ısıramıyor. Ancak bu yaygara herkese panik yaptırıyor. Bu paniğin ardından askeri operasyon gelmeyecek. Ekonomideki tırmanış da durum sadece dalgalanma şekline dönüşecek. Rusya, Batı'nın belli bir seviyenin ötesine geçemeyeceğini biliyor. Şu anda sürpriz yok. Ancak bundan sonra bir dalgalanma olacak. Piyasalar ölümü gösterip sıtmaya razı edecek. Hububat ve enerji fiyatları artacak ve risk alma seviyesi düşecek."
DALGALANMA KAÇINILMAZ DURUYOR
Enflasyondaki ateşin Ukrayna'da yaşanan kriz ile birlikte alevleneceğini de vurgulayan Civelek, asıl önemli olanın Mart sonunda yaşanacak durum olduğunu belirtirek,"Türkiye'ye gelecek olursak… Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ne diyor? 'Ne Rusya'dan ne de Ukrayna'dan vazgeçeriz' dedi. Onlarda bu tiyatronun farkında. Batı ısıramayacak. Çok yönlü oyunları sürdürmeye çalışacak. Ancak tabii ki bir dalgalanma söz konusu. Kura baktığımızda 14'ün üstüne çıkan bir durum var. Birkaç gün sonra yeniden 14'ün altına da gelebilir. Bu dalgalanma enflasyon ateşini körükler ve Türkiye'yi daha kırılgan hale getirir. Ancak bu dalgalanma sistemin çöküşüne gider mi, Batı, bu yolu açar mı derseniz de; Batı bu yolu açamaz. Batının askeri operasyon yapmamasının nedeni sistemi çökertmemek. Bir dalgalanma kaçınılmaz duruyor ve bu sistemi olumsuz etkileyecek ancak Batı askeri operasyon yapamaz" diye konuştu.
YATIRIMLAR DURMALI
Türkiye'deki ekonomi politikalarının çıkmaz sokakta olduğunu vurgulayan Civelek, Ukrayna'nın bahane edilerek başka bir hamle yapılmaması gerektiğin ifade ederken şunları söyledi:
"Gelişmelere bakıp, Batı'nın havlamasından gaza gelip yüksek ve kötü fiyatlardan iş yapmak doğru değil. Şu an bir fırtına var, bu fırtınanın sistemin çöküşüne yol açmayacak şekilde yönetmeye çalışacaktır Batı. Bundan dolayı iş dünyası sakin olsun. Buradaki esas kritik konu şu; Türkiye'deki yeni ekonomik politika çerçevesinde faizler ne olacak? Mart'tan sonra hem faiz hem kurlar tutulmaya devam mı edilecek, yoksa olmadı denerek başka bir şey mi yapacaklar... Bizim için asıl belirsizlik bu. Bu konu Ukrayna'dan daha önemli bir konu. Ukrayna'yı bahane edip başka bir şey yapmasınlar. Bizim ekonomik yönetimimiz durumumuz çıkmaz sokakta. Ukrayna krizi çıkmaz sokaktaki çırpınışı arttırabilir. Eğer biz bu kadar kırılgan olmasaydık, bu olaylardan kaynaklı yaşanan dalgalanma bu kadar büyük olmayacaktı. İş dünyası marttan sonra ekonomi politikalarında ne olacak ona bakmalı. Ukrayna konusunda da gerekirse uzun ve orta vadeli radikal kararlar alınabilmeli. Türkiye yatırım yapacaksa yatırımları askıya alması lazım. Çünkü bir belirsizlik var."