Türk halkı sofrasında en çok neye yer veriyor? Bu konuda Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Müdür Yardımcısı Öğretim Görevlisi Taşkın Kılıç ve öğrencileri bilimsel bir araştırma yaparak ilginç bir menü ortaya koymuşlar. Türkiye Beslenme Alışkanlıkları Araştırması’ndan ilginç sonuçlar çıkıyor. Araştırmaya göre evlerimizdeki sofralarda en sevilen yemek fasulye, en sevilen tatlı baklava, en sevilen içecek ise çay. Dışarıya çıkıldığında ise ilk üç döner, köfte ve Türk kahvesi şeklinde değişiyor.
Türk toplumunun beslenme alışkanlıklarını öğrenmek amacıyla yaptığı araştırmada Kılıç, “Hangi yemeği, hangi tatlıyı, hangi içeceği ne zaman tüketiyoruz? Kültürel alışkanlıklarımızı, spor yapmayı, kitap okumayı, dışarıda yemek yemeyi ne kadar sıklıkta gerçekleştiriyoruz?” gibi sorulara cevap aramış. Bu araştırmayı Türkiye’nin yedi bölgesinde yaptıklarını anlatan Kılıç, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde çeşitli yemek yeme şekillerinin bulunduğunu ifade etti. Araştırmaya göre Gümüşhane’de yaşayan biri kahvaltısını simitle, Hatay’daki çorbayla, başka bölgelerde ise etle, ciğerle yapıyor.
EN ÇOK FASULYEYİ SEVİYORUZ
Araştırmanın otuz iki ilde 958 kişi üzerinde yapıldığını vurgulayan Kılıç konuşmasına şöyle devam etti: “Yaptığımız araştırmaya göre en sevilen yemek yüzde 11,9 ile fasulye türleri. Bunun ardından yüzde 9,2 ile köfte türleri geliyor. En sevilen tatlılar ise yüzde 23,7 ile baklava, yüzde 17,4 ile de sütlü tatlılar. Çay ise içecek olarak yüzde 26,8 ile en sevilenler arasında. İçecek türünde ikinci sırayı yüzde 23,7 ile kola alıyor.” Araştırmada ana ve ara öğünlerde en çok tüketilen gıdaların da sorgulandığını dile getiren Kılıç, konuşmasını şöyle sürdürüyor:
“Sabah kahvaltısında yüzde 69,6 ile peynir en çok tüketilen gıda olurken, bunu yüzde 42,6 ile zeytin, yüzde 30,1 ile yumurta takip etmektedir. Öğle yemeğinde ise yüzde 42,9 oranla et yemeği tercih edilirken, bunu yüzde 27,5 çorba, yüzde 27,3 ise sebze yemekleri izlemekte. Akşam yemeklerinde yüzde 60,3 ile et yemeği tercih edilirken bunun yanında, yüzde 44,7 sebze yemeği ve yüzde 43,7 ile pilav takip ediyor. Ara öğünlerde ise en çok tüketilen besin maddesi, yüzde 36,8 ile meyve, yüzde 18,6 ile içecek ve yüzde 17,4 ile bisküvi ve çikolata gelmektedir.”
ADINA TÜRKÜLER VAR
Türk halkının en sevdiği yemek kuru fasulye adına türküleri bile var. En bilineni kuru fasulye fiyatlarının 7,5 Liraya fırladığı döneme ait. Ata Demirer’in kuru fasulye şarkısı da seçilmiş ama türkü kadar tutmamış doğrusu. Bu türkünün sözleri şöyle:
Bu fasulya 7.5 lira
Hem kaynasın hem oynasın
Yandan halimem yandan
Seviyom seni candan
Seviyosan candan
Boşan gel kocandan
Akşam oldu param gelmedi
Çocuklar evde yorganları yedi
Kızanlar evde yorganları yedi
Yandan halimem yandan
Seviyom seni candan
Seviyosan candan
Boşan gel kocandan
Bu fasulya 7.5 lira
Hem kaynasın hem oynasın
Yandan halimem yandan
Seviyom seni candan
Seviyosan candan
Boşan gel kocandan
Bu fasulya kaynamaz oldu
Halime kız oynamaz oldu
Yandan halimem yandan
Seviyom seni candan
Seviyosan candan
Boşan gel kocandan
İki çatal bir de kaşık
İşlerimiz hep dolaşık
Yandan halimem yandan
Seviyom seni candan
Seviyosan candan
Boşan gel kocandan
DIŞARIDA YENİLEN
Döner olmazsa olmaz olarak ilk sırada. Döneri de köfte izliyor. Izgara köfteler, yöresel köfteler vazgeçilmezlerimizden. Dışarıda ne içersiniz sorusuna ise en çok şöyle köpüklü bir orta kahve diyoruz. Dışarıdaki yemekte ikram değilse içecek almıyoruz. (Nurhayat Talay)