EGEDESONSÖZ - Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü Aliağa’nın Güzelhisar ve Uzunhasanlar mahallelerinin içerisinde kalan Tisna Antik Kenti ile ilgili önemli bir karara imza attı.
Bölgede yüzey çalışmaları yapan ekibin 2000 yılında ilan edilen Sarıkale Tepe 1’inci Derece Arkeolojik SİT bölgesinin genişletilmesi yönündeki yöndeki talebini değerlendiren kurul bölgeye dair uzman raporları hazırlattı. Raporları değerlendiren kurul Tisna Antik Kenti 1’inci ve 3’üncü derece arkeolojik SİT alanlarının genişletilmesi yönünde karar verdi. SİT kararları tapuya şerh olarak düşecek.
Kararda “İzmir ili, Aliağa ilçesi, Güzelhisar ve Uzunhasanlar Mahallelerinde, Izmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 14.04.2000 tarihli ve 8462 sayılı kararı ile 1.(birinci) Derece Arkeolojik Sit sınırları belirlenen alanın, kararımız eki 1/25000 ölçekli harita işaretlendiği ve koordine özet çizelgesiyle belirtildiği şekliyle 1.(birinci) ve 3.(üçüncü) Derece Arkeolojik Sit olarak yeniden düzenlenmesinin uygun olduğuna, alana ilişkin bundan sonraki her türlü işlemde kararımız eki haritanın geçerli olduğuna, sit fişinin uygun olduğuna, Karar eki haritada sit sınırları gösterilen alanı kapsayan kadastro yenileme güncelleme çalışmalarının yapılması durumunda bahse konu sit sınırlarını ve çevresini içeren harita altlıklarını Kurul Müdürlüğüne iletilerek, sit sınırlarının Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarını ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmelik'e uygun olarak aktarılmasına, karar verildi.” denildi.
ÇALIŞMALAR 2018’DE BAŞLADI
Tisna Antik Kenti, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Emre Erdan başkanlığındaki 20 kişilik çalışmaları sayesinde gün ışığına çıktı. 2018 yılında başlayan çalışmalar sonucunda hazırlanan ‘TİSNA-I Tisna Antik Kenti’nde İlk Araştırmalar ve Gözlemler’ kitabı yayınlandı.
İSMİNİ NEHİR TANRISI TİSNAİOS’TEN ALIYOR
Çalışmalar sonucunda elde edilen bilgilere göre; Tisna Antik Kenti, Aiolis Bölgesi'nde geniş bir alanı kaplayan, Kocakale Tepe ve Sarıkale Tepe olarak adlandırılan iki volkanik yükselti üzerine kurulu. Kuzeyinden Güzelhisar/Kocaçay (Titanus/Pythikos) nehri geçen Tisna, aralarında Myrina, Aigai, Larisa, Temnos ile Kyme'nin de bulunduğu ve Herodotos tarafından Aiol birliği içerisinde anılan kentlerin merkezinde bulunuyor. Aiolis Bölgesi'nin az bilinen bir kenti olan Tisna ismini nehir tanrısı Tisnaios’tan alıyor.
SUR DUVARLARI, KAYA MEZARLARI, SARNIÇLAR…
Tisna'daki yerleşimin Orta Tunç Çağı'nda başladığı belirtilmekle birlikte; asıl yoğun yerleşimin Erken Demir Çağ, Arkaik, Klasik ve Hellenistik dönemlerde olduğu biliniyor. Ayrıca Roma ve Bizans dönemlerinde küçük çaplı bir yerleşim olarak varlığını sürdürdüğü görülüyor. Tisna'da günümüzde görülebilen arkeolojik kalıntılar arasında sur duvarları, kaya mezarları ve çok sayıda sarnıç yer alıyor. Bu bölgede geçmiş yıllarda kaçak kazılarla tahrip olmuş toplam 321 mezar tespit edildi.