EGEDESONSÖZ/ Narlıdere Belediyesi’nin denetim raporunu ortaya koyan Sayıştay bulguları yayımladı. Sayıştay, imara aykırı aykırı yapılarla ilgili neden işlem yapmadığı konusunu Narlıdere Belediyesi’ne sordu. Belediyenin KOVİD 19 salgınını gerekçe göstermesinin uygun olmadığı vurgulandı.
Raporda, “İmar Kanunu’na aykırılığı tespit edilen yapılarla ilgili gerekli sürecin işletilmediği görülmüştür. Yapılan incelemede, imara aykırı yapılarla ilgili Encümenin yıkım kararını aldığı, yıkım kararı alındığı tarihten itibaren gerek ilgili gerekse de Belediye tarafından en geç altı ay içinde yıkımın gerçekleştirilmediği, böylece imara aykırı yapının kişilerce idari para cezası ödenmekle hakkı olduğu izlenimine neden olunduğu görülmüştür. Her ne kadar 2020 yılından itibaren ülkemizde de yaygınlaşan COVİD-19 salgını sonrası esnek-dönüşümlü çalışmaya geçilmesi ve acil işlere yönelinmesi nedeni ile yıkım işlemlerinin yapılamadığı ve program dahilinde yapılacağı ifade edilmiş ise de, Encümenin 2019 yılından bu güne kadar aldığı yıkım kararlarının yerine getirtilmemesi açıklanan gerekçeyle uyumlu değildir. Belediyenin “İyi yönetişim ilkesi”ne aykırı hareket etmesinin kişilerde uygulamanın hukuka uygun olduğu izleniminin oluşmasına neden olduğu, bir başka ifadeyle, kamu otoritesinin (kamu görevlilerinin) hareketsizliği kişiler lehine uygulamanın uygun olduğu yolunda beklentinin oluşmasına yol açtığı göz önüne alınmalıdır. 3194 sayılı Kanun’a uygun işlemi yapmayan kamu görevlilerinin sorumluluğunun bulunduğu açıktır.
Kamu idaresi cevabında, İmara aykırı yapıların yıkım sürecinin işletilmesi için 2020 yılından itibaren ülkemizde de yaygınlaşan COVİD 19 salgını sonrası esnek dönüşümlü çalışmaya geçilmesi ve acil işlere yönelinmesi nedeniyle yıkım işlemlerinin yapılamadığı, 2020 yılı öncesinde ise kendi imkanları ile yıkımı yapamadıkları için Büyükşehir Belediyesi’nden destek istendiği ancak gerekli desteğin sağlanmadığı, yıkımların yapılması için yapılan ihaleye katılım sağlanmaması nedeni ile ihalelerin iptal edildiği ifade edilmiştir. Kamu idaresi cevabında genel ifadeler ile yıkım yapılmamasının gerekçeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Kamu idaresi cevabundan da anlaşılacağı üzere belirtilen hususların bir kısmı yukarıda belirtilmiştir. İdare tarafından belirtilen hususların hiçbiri imara aykırı yapıların yıkılmama gerekçesi olamaz. Yapı tatil tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren bir ay içinde yapı sahibi tarafından yapının ruhsata uygun hale getirilip getirilmediği ile ilgili tespitin yapılarak imara aykırılığın giderilmemesi durumunda iki ay içinde yıkım kararı alınması ve yıkım kararı alındığı tarihten itibaren ise en geç altı ay içinde yıkım işleminin gerçekleştirilmesi gerekmektedir” ifadelerine yer verildi.
DİĞER BULGULAR ŞÖYLE:
İş Artışı Kapsamında Yapılan İmalatlarda İş Artışı Gerekçesinin Uygun Olmaması
Belediyenin ihale ettiği yapım işinde; bazı imalatlarda iş azalışı yapılırken bazı imalatlarda iş artışı yapıldığı, bununla birlikte bu değişikliğe ilişkin verilen tutanakta açıklayıcı ve zorunluluk arz eden bir gerekçeye yer verilmediği görülmüştür.
Aynı Pazar Yerinde Bir Kişiye İkiden Fazla Yer Verilmesi
Aynı pazar yerinde bir kişiye ikiden fazla satış yeri verildiği görülmüştür.Yapılan incelemede, aynı pazarda bir kişinin 185, 186, 199 ve 200 numaralı olmak üzere 4, bir kişinin 90, 91 ve 120 numaralı olmak üzere 3, bir kişinin 37, 38, 295 ve 296 numaralı olmak üzere 4 satış yerinin olduğu anlaşılmıştır.. Yönetmeliğin yayımlanmasından önce aynı pazar yerinde ikiden fazla satış yeri olanların durumu Yönetmelik’in “Geçiş hükümleri” başlıklı geçici 1’inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında belirtildiği üzere yönetmeliğe uygun hale getirilmelidir. Bu işlemin 31.12.2014 tarihine kadar yapılması gerektiği halde bugüne kadar yapılmamıştır.
Belediye Hizmet Binasındaki Çay Ocağı Giderlerinin Bütçeden Karşılanması
Belediye hizmet binasındaki çay ocağı giderlerinin bütçeden karşılandığı görülmüştür. Belediyenin teknik birimlerinin olduğu hizmet binasında ilgili personelden para toplanarak çay vb. giderler karşılanmaktadır. Ancak Belediye ana hizmet binasında bulunan çay ocaklarında tüketilen sıcak ve soğuk içecekler için belediye bütçesinden ödeme yapılmakta ve tüketilen ürünler karşılığında personelden ise hiç para tahsil edilmemekte, dolayısıyla bütün giderler belediye bütçesinden karşılanmış olmaktadır. Belediye başkanının misafirlerine ikram ettiklerinin temsil ve ağırlama kapsamında olması nedeniyle bütçeden karşılanması mümkün iken, personelin özel harcama niteliğindeki giderleri belediye bütçesinden karşılanmamalıdır. Personelin özel harcamaları bütçe ile ilişkilendirilmemelidir. Özel harcama niteliğindeki bu giderleri hizmetten yararlananların karşılaması gerekir.
Belediyeye Ait Taşınmazların Dernek, Vakıf ve Meslek Kuruluşlarına Tahsis Edilmesi
Belediyenin mülkiyetinde bulunan taşınmazlara yönelik yapılan incelemede, taşınmazların 5393 sayılı Belediye Kanunu'na aykırı olarak vakıf, dernek ve meslek kuruluşlarına tahsis edildiği tespit edilmiştir. Söz konusu düzenleme kapsamında mahalli idareler taşınmazlarını kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Söz konusu düzenlemede, belediyelerin dernek ve vakıflarla ortak hizmet projeleri geliştirebileceğinin belirtildiği ancak mülkiyetindeki taşınmazları dernek ve vakıflara tahsis edebileceğine ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı görülmektedir
Doğrudan Temin Suretiyle Gerçekleştirilen Bazı Harcamalarda İş Bitim Sürelerinin Net Olarak Belirtilmemesi
Belediye tarafından doğrudan temin suretiyle gerçekleştirilen bazı hizmet alımları ile yapım işlerinin belirli bir süreyi ihtiva etmesine karşılık bunlara ilişkin sözleşme yapılmadığı ve teknik şartnamelerde iş bitim süresinin net olarak belirlenmediği, bazı hizmet alımlarına ilişkin sözleşmelerde ise iş bitim sürelerine ilişkin çelişki oluşturabilecek ifadelere yer verildiği görülmüştür
Dolu Kadroya Vekâlet Ettirilmesi ve Vekâlet Ettirilen Kişinin Harcama Yetkisini Kullanması
Belediyede kadrolar dolu olduğu halde başka birinin kadroya vekâlet ettirildiği, vekâlet ettirilen kişinin harcama yetkilisi olarak da görev yaptığı görülmüştür. Belediyede müdür kadrolarında bulunan kişiler var iken o kadrolara vekâleten görevlendirme yapılamayacağı açıktır. Dolu kadroya vekâleten görevlendirme yapılamayacağından dolayı harcama yetkililiğini de vekâleten görevlendirilen yerine asıl kadroda bulunanın kullanması gerekir. Bu kişiler görevden alınmadığı ve bu kadrolar boş olmadığı sürece yetkinin vekâleten görevlendirilen kişilerce kullanılması mümkün değildir. Şüphesiz 657 sayılı Kanun’da memuriyette kadroyu esas almıştır. Belediyede üç müdürlükte kadrolar dolu olduğu halde başka birileri görevlendirilmiş ve harcama yetkililiği görevlendirilen kişilerce kullanılmıştır.
Eğlence Vergisi Alınması Gereken İşyerlerine İlişkin Tahakkuk İşlemlerinin Yapılmaması
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’na göre alınması gereken eğlence vergisi ile ilgili gerekli tahakkuk ve tahsilatın yapılmadığı görülmüştür. Yapılan incelemede, Belediye sınırları içinde faaliyet gösteren gazino, playstation, bilardo ve eğlence vergisine tabi oyun salonu olarak faaliyette bulunan işletmeler ile canlı müzik yapan yerlerle ilgili 2017-2021 yılları için eğlence vergisi tahakkuku yapılmadığı görülmüştür. Söz konusu işletmelerin geçmiş yıllara ve mevcut yıla yönelik eğlence vergisi tahakkuklarının yapılması Kanun gereğidir.
İdari Para Cezalarına İlişkin Alınan Encümen Kararının Mali Hizmetler Müdürlüğüne Bildirilmemesi Sebebiyle Tahakkukunun Yapılmaması
Kanuna aykırı olduğu tespit edilen eylem karşılığı düzenlenen idari para cezalarına ilişkin Encümen kararının Yazı İşleri ve/veya İlgili Müdürlük tarafından Mali Hizmetler Müdürlüğüne bildirilmemesi nedeniyle para cezasının gereğinin yapılmadığı görülmüştür. İlgili birimler tarafından düzenlenen tutanaklara istinaden Encümen tarafından idari para cezası verilmiştir. Encümen tarafından verilen karar ilgili birime gönderilerek ilgili kişiye bildirim yapılması ve sonrasında da tahakkuk için Mali Hizmetler Müdürlüğüne gönderilmesi gerekir. Encümen kararı alındığı halde ilgili birimler tarafından bildirilmeyen ve tahakkuk kaydı ile takip eden sürecin işletilmediği 19 adet ve süresinde işlem yapılmayan 6 adet idari para ceza kararı bulunduğu görülmüştür. Bu durum idarenin gelir kaybına neden olmaktadır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Alınmadan Faaliyette Bulunan İşyerlerine İlişkin İşlemin Gerektiği Şekilde Yapılmaması
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyette bulunan işletmelerle ilgili Yönetmelik’e aykırı işlem tesis edildiği görülmüştür.
Kesinleşen Sayıştay İlamlarının Tahsilinin Yönetmeliğe Uygun Şekilde Yapılmaması
2017 yılı hesabına ilişkin ilamda yer alıp kesinleşen tutarların sorumlulardan tahsili için gerekli işlemlerin Kanun ve Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun yapılmadığı görülmüştür.
Kira Alacağından İstenen Şartların Tespiti Yapılmadan Vazgeçilmesi
İdarenin 8 aylık kira alacağından Kanun’da belirtilen faaliyetinin durdurulduğuna veya faaliyette bulunamadığına ilişkin tespit olmadan vazgeçtiği görülmüştür.
Niteliği İtibariyle Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımının Danışmanlık Hizmeti Olarak Alınması
Danışmanlık hizmetinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı niteliğinde olduğu ve bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 28.04.2018 tarih ve 30405 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Usul ve Esaslar’a aykırı olduğu görülmüştür.
Semt ve Üretici Pazarlarında Tahsis Edilen Satış Yerlerinin Devrinde Alınması Gereken Tahsis Ücretinin Alınmaması
Pazar tahsis edilen satış yerlerinin devrinde Yönetmelik’te belirtilen istisnai durumların oluşmamasına rağmen devir tahsis ücreti alınmadığı görülmüştür. Tahsis edilen satış yerlerinin vefat etme veya iş göremeyecek derecede kaza geçirme, hastalık ya da yaşlılık gibi zaruri hallerde belediye encümeni kararı ile kanuni mirasçılara devri ile kesintisiz beş yıldır kullanılan satış yerlerinin beşinci fıkra hükmü çerçevesinde devri işlemleri haricinde yapılan devirlerden Belediye Meclisi kararıyla belirlenen devir ücreti alınması gerektiği düşünülmektedir.
Giysi Atıklarının Toplanması Hakkının İhale Yapılmaksızın Sözleşme ile Verilmesi
Atık giysilerin toplanması amacıyla kumbaraların kurulması, kumbaraların boşaltılarak geri dönüşüme kazandırılması hakkının ihale yapılmaksızın sözleşme ile bir firmaya verildiği görülmüştür. Atık giysilerin çöp sahasına ulaşmadan toplanması amacıyla giysi kumbaralarının kurularak geri dönüşüme kazandırılması hakkının 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine göre objektif ve aleniyet ilkeleri gözetilerek ihale yoluyla verilmesi gerekir.
Taşeron İşçi Sınırlamasına Tabi Olmaksızın Şirket Aracığıyla İşçi Çalıştırılarak Bedelinin Belediye Bütçesinden Ödenmesi
Taşınmaz Kira Artışlarının Hatalı Uygulanması
Mülkiyeti Belediyeye ait olup kiraya verilen taşınmazların kira artışının hatalı yapıldığı görülmüştür. Taşınmaz kira artışına ilişkin şartname ve sözleşmedeki hükmün aynı olması ile çatılı işyerlerindeki kira artışlarının şartname/sözleşmesinde yer alan hükme göre yapılması, ancak bu artışın bir önceki tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmeyecek şekilde belirlenmesi gerekir.
Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına Gönderilmemesi
Belediye tarafından emlak vergisinin %10’u nispetinde ek tahakkuk yapılarak mükelleflerden tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ait katkı payının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına (YİKOB) süresinde aktarılmadığı görülmüştür. Yapılan incelemede, Belediye tarafından 2014 yılında tahsil edilen 913.913,06TL, 2015 yılında tahsil edilen 308.465,52TL, 2016 yılında tahsil edilen 739.786,42TL, 2017 yılında tahsil edilen 756.797,18TL, 2018 yılında tahsil edilen 1.232.710,87TL, 2019 yılında tahsil edilen 1.755.202,13TL, 2020 yılında tahsil edilen 1.865.658,06TL ve 2021 yılında tahsil edilen 2.294.288,38TL taşınmaz kültür varlıklarının korunması katkı payı ilgili idareye süresinde ödenmemiştir.
Taşıt devirlerinde bakanlığın izninin alınmaması
Anılan düzenlemeler kapsamında, Belediye tarafından taşıtın bedelsiz devredildiğine dair meclis kararı ve devredilen Belediye tarafından bedelsiz devralınmasının uygun bulunduğuna dair alınacak meclis kararı ile devrin gerçekleşmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığından uygun görüş alınması ve bu uygun görüşün akabinde de Taşınır Mal Mevzuatı gereğince devir işlemlerinin yapılması gerekmekte iken, söz konusu Bakanlığın izni olmadan devir yapıldığı anlaşılmıştır.
Teknik Şartnamelerde Bulunan Bazı Düzenlemelerin Uygun Olmaması
Belediye tarafından gerçekleştirilen bazı hizmet alımlarına ait şartnamelerde bulunan düzenlemelerin, niteliği itibariyle personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına benzer şekilde hazırlandığı görülmüştür.
Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerlerinin Ruhsatsız Çalıştırıldığının Kolluk Kuvvetlerince Yapılan Tespiti Sonrası İşlem Yapılmaması
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyette bulunan umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin kolluk kuvvetlerince tespitinin idareye bildirilmesi üzerine kapatılma işleminin yapılmadığı görülmüştür.
Verem Savaş Derneğinin İlçede Hizmet Veren Birimi Olmadığı Halde Eğlence Vergisinden Pay Verilmesi
Verem Savaş Derneğinin Narlıdere ilçesinde hizmet birimi olmadığı halde eğlence vergisinden pay verildiği görülmüştür. İlçe Belediye sınırları içerisinde Verem Savaş Derneği tarafından kurulmuş bir teşkilat bulunmadığından dolayı, gerek 2464 ve gerekse de 5368 sayılı Kanun hükümlerine göre eğlence vergisinin %10'unun söz konusu derneğe ödenmemesi gerekmektedir.
Kapalı Teklif Usulü İle Yapılan İhalede İhale Karar Tutanağında Bulunması Gereken Bilgilere Yer Verilmemesi
Belediyenin gerçekleştirdiği, kapalı teklif usulü yapılarak ihale edilen ve artırım uygulanan 8338 Ada 1 Parselde İnşaat, Spor Tesisleri, Tenis Kortu ve Üniteleri Projelendirilerek Yapımı, Kiralanmak Suretiyle Kullanım Hakkı işine ait ihale dosyasının incelenmesinden; ihale karar tutanağında bulunması gereken bilgilerin mevcut olmadığı görülmüştür.