Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – 1 Eylül tarihinden geçerli olmak üzere doğalgaz ve elektriğe yüksek oranda gelen zam, vatandaşların isyanına sebep oldu. Sanayiciler ve esnaf da bu zammın insafsızlığından yakınırken, bundan sonra hem fiyatların artacağını, hem de enflasyonun yükseleceğini öne sürdüler, “Bu zamlarla biz nasıl iş yapacağız?” dediler.
YENİ ZAM ORANLARI ÇOK YÜKSEK BULUNDU
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), yeni elektrik ve doğalgaz fiyatlarını kamuoyuna duyurmuştu. Buna göre, konutlarda doğalgaz fiyatına yüzde 20,4; küçük ve orta ölçekli işletmelerde kullanılan doğalgaza yüzde 47,6, sanayide kullanılan doğalgaza ise yüzde 50,8 oranında zam yapılmıştı. Elektrikte ise konutlarda yüzde 20, sanayi ve ticarethanelerin tarifesi yüzde 50 oranında artırılmıştı.
YORGANCILAR: TÜM MALİYETLER ALT ÜST OLDU
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Başkanı Ender Yorgancılar, sanayicinin iki büyük maliyet kalemi olan doğalgaz ve elektriğe yapılan zamlar yüzde 50’şerlik zammı değerlendirdi. Bu zamlarla birlikte üretilen tüm malların maliyetlerinin alt üst olduğuna vurgu yapan Başkan Yorgancılar, şunları söyledi:
“Maliyetler inanılmaz bir şekilde arttı. Bu zamlar doğal olarak fiyatlara yansıyacak. Sanayiciler olarak enflasyon düşsün diye bakıyoruz, ama enflasyonu tetikleyecek çok büyük doğalgaz ve elektrik zammı yapılıyor. Zam oranları gerçekten çok yüksek olmuş. Yılbaşından bu yana sadece doğalgaz ve elektriğe yapılan zamlara bakarsak, dayanılmaz boyutlara ulaştığını görebilirsiniz. Maliyetleri olumsuz yönde etkileyecek. Bu yükün altından kalkmak pek kolay olmayacak.”
GİRGİN: BU YÜKÜN ALTINDA DAHA ÇOK EZİLECEĞİZ
İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Semih Girgin ise işlerinin bozuk olduğu dönemde, doğalgaz ve elektriğe yapılan zamdan sonra iki yakalarının bir araya gelmesinin artık mümkün olamayacağını söyledi. Girgin, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İşlerimizin bozuk olduğu, alışverişin olmadığı bir dönemde gelen bu elektrik ve doğalgaz zammıyla iki yakamızın bir araya gelmesi mümkün değil. Okul masrafları arttı, insanlar karınlarını doyuramaz hale geldi. Böyle bir durumda Kemeraltı esnafı doğal olarak iş yapamıyor. Yaz aylarında yeterli seviyede olmasa da düğün dernekler sayesinde ayakta kalmayı başardık. Eylül ekim aylarında hep duraklama dönemine girerdik. Fakat bu kez eylül ekim aylarında, doğalgaz ve elektrik zamlarının getirdiği ağır yükle iyice çökmüş olacağız. Ekstranın ekstrası oldu bu zamlar. Kepenk mi kapatacağız? Tabii ki hayır. Ama giderlerimizi tutma şansımız hiç kalmadı. Gelir zaten düşük. İster istemez esnafımız, bu kısır döngüde sürdürebildiği kadar işini sürdürmeye çalışacak. Nereye gidiyoruz, inanın bilmiyoruz. Esnafın yeterince fedakarlık yaptığı bu dönemde yapılan elektrik ve doğalgaz zammı kabul edilir, dayanılır değil. Biz bu yükün altında ezilmeye devam ediyoruz.”
KILIÇ: ELEKTRİK, DOĞALGAZ VE SUYA GÜNDE 2 BİN LİRA ÖDERKEN…
İzmir Lokantacılar Odası Başkanı Doğan Kılıç da kendi işyerinden örnekler vererek, doğalgaz ve elektrik zammını eleştirdi. “Bu zamlar çanımıza ot tıkadı” diyen Kılıç’ın değerlendirmeleri şöyle:
“Ne yapacağımızı bilemiyorum. Bugün elime işyerimin faturaları geldi. Elektrik faturam bir ay önce 19 bin liraydı, bu defa 25 bin liralık fatura gelmiş. 14.500 lira doğalgaz, 2,500 lira su faturası... Bu rakamlar, henüz son zamlardan nasibini almamış faturalara ait. Üçünün toplanı 42 bin lira. Küçük bir lokantacı, bu parayı nasıl öder? 22 iş gücüne vurduğumuzda günde 2 bin lira, elektrik, doğalgaz ve su için ödemiş oluyorum. Son zamlardan sonra doğalgaz faturam yüzde 20, elektrik faturam yüzde 50 daha yüksek gelecek. Faturaları görünce kan beynime çıkmıştı, sabah yeni zam oranlarını duyunca iyice çıldırdım. Esnaf bu işin altından nasıl kalkacak? Esnafı düşünen yok. Esnaf arkadaşlar, vergidir, enerji faturalarıdır, personel gideridir, bu yüklerin altında eziliyor. Giderlerimiz had safhada yüksek zaten. Bu zamların mutlaka geri alınması, geri alınmasa da oranın makul, insaflı bir seviyeye düşürülmesi gerekir. Yoksa daha çok esnaf kepenk kapatmak zorunda kalır, çünkü bu yükün altından kalkmak mümkün değil.”