EGEDESONSÖZ- Elektrik, kömür ve altlık fiyatlarının artması nedeniyle iki yıldan beri zararına çalıştıklarını söyleyen kanatlı beyaz et fason üreticileri, şimdi de altlık bulamıyor. Pirinç fabrikalarında artık olarak çıkarılan ve tavuk fason üreticilerine satılan pirinç kabuğu çok sayıda fabrikanın üretimi durdurması nedeniyle bulunamıyor.
Tavuk üreticilerinin üç olmazından biri olan altlık –diğerleri elektrik ve kömür- bulunmamasının nedeni olarak yurt dışından ithal edilen pirincine uygulanan verginin % 45’ten %15’e indirilmesi olarak görülüyor.
Pirinç fabrikaları yurtdışından Yunanistan ve Bulgaristan gibi ülkelerden getirilen pirince karşı rekabet edemeyince çok sayıda fabrika üretimini durdurdu. Edirne bölgesinde üretimi durduran çok sayıdaki fabrikadan tüccarlar çeltik alamıyor ya da çok kısıtlı oranda bulabiliyor.
TAVUKÇULARA YAZIK OLACAK
Tavuk üreticilerine pirinç kabuğu satan tüccarlardan İlkay Saraç durumun özellikle tavuk üreticileri açısından vahim olduğunu ifade etti.
Saraç, bölgedeki fabrikaların, yurt dışından gelen pirinç ile fabrikaların rekabet edilemediğini kaydetti. Saraç “Son dönemlerde Yunanistan ve Bulgaristan üzerinden pirinç ithal ediliyor. Yurtdışından gelen pirincin vergisi %45’ten %15’e düştü. Edirne bölgesindeki fabrikalar bu durum ile rekabet edemediği için pirinç işlemiyor. Pirinç işlemeyince kabuk olan altlık çıkmıyor. Bu durumda ben de Ege Bölgesi’ndeki tavuk üreten müşterilerime altlık yollayamıyorum. Sektör açısından durum oldukça kötü. Bu gidişle kapatacaklar. Çünkü altlık çok sınırlı oranda bulunuyor. Geçen yıl ben tonunu üreticilere 350 TL’den fabrikadan alıp satıyordum. Şu anda ben 350 TL’ye alıyorum. Bu gidişle fiyatların daha da artacağını düşünüyoruz” dedi.
Altlık sorununa ilişkin konuşan Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği Abdullah Koç ise “altlık materyali konusunda yaşadığımız sorunların bir kısmı devletin pirinç ithalatı politikalarından kaynaklanıyor. Bulgaristan’dan ithal edilen kabuksuz pirinç, sektörel bazda bizleri açığa düşürdü. Yaşanan sorunun çözümü için bakanlık nezdinde görüşmelerimiz devam ediyor. Pirinç kabuğu ithalatında yasak var. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’mızdan bu yasaklamanın kaldırılması için resmi münacatlarımızı yaptık. Şu anda Marmara bölgesindeki çeltik fabrikaları da ithal pirinç yüzünden çalışmıyor. Bu durumdan etlik tavuk sektörü ciddi şekilde etkileniyor. Üretici çeltik kabuğunu 2017’de tonunu 250 TL’ye rahatlıkla buluyordu. Bugün peşin paraya 600-700’TL’yi alabiliyor” dedi.
“KRİZ OLMADAN YETKİLİLERİ UYARIYORUZ”
Başkan Koç konuşmasını şu sözlerle sürdürdü:
“Çeltik sezonunun başı olmasına rağmen fiyatların bu kadar yükselmesi birkaç ay sonra çeltiği 1000 liraya bulamayacağız anlamına geliyor. Şu anda ürün bulamayan üreticiler hayvan alamamaya başladılar ve üretim olumsuz yönde etkilenmeye başladı. Mali açıdan baktığımızda ise zaten zararına üretim yapan üretici bu şartlar altında hiçbir şekilde üretim yapamaz. Çeltik maliyeti tek başına % 240 oranında arttı. Olası büyük bir krizin önüne geçmek adına yetkili mercileri göreve davet ediyorum” dedi.
“ZARARINA ÜRETTİĞİMİZ HALDE ALTLIK BULAMIYORUZ”
Kanatlı beyaz et üreticisi Abdullah Yılmaz, ise çeltiğin bulunmamasının kendilerini oldukça zor durumda bıraktığını kaydetti. Yılmaz “Çeltik altlık bulamazsak civcivi alamıyoruz. Civcivi alamayınca üretim yapamıyoruz. Yumurtadan yeni çıkmış bir civcivi beton zemine koyamayız, koyarsak civciv üşür ve büyük ihtimalle ölür. Çok pahalı olmasına rağmen bulamıyoruz. Zaten zararına üretim yapıyoruz buna rağmen altlık bulamıyoruz” dedi.
Sektör üreticileri çeltik altlık bulamayınca talaş kullanıyor ancak talaş piyasası da çeltiğin bulunmaması nedeniyle talebin artması nedeniyle talaş fiyatlarının da ciddi oranda yükseldiği belirtiliyor.