EGEDESONSÖZ - İzmir'de 30 Ekim 2020 tarihinde yaşanan 6,9 büyüklüğündeki deprem sonrası, depremde mağdur olan vatandaşların yeniden evlerine kavuşabilmesi için gündeme gelen ve kentte gerek siyasi partiler arasında gerekse odalar ile yerel yönetim arasında tartışmalara neden olan emsal artışı için İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde parsel bazında yüzde 20, ada bazında ise yüzde 30’lik artış kararı alınmıştı.
MAHKEME KARARINI VERDİ
TMMOB tarafından mahkemeye taşınan ve bilirkişi raporu depremzedelerin lehine olan karar sonrası mahkeme yürütmeyi durdurma kararı alırken, Bayraklı Belediyesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi konuyu Danıştay’a taşımıştı. Danıştay sonrası idare mahkemesi konuyla ilgili bir kez daha bilirkişi raporu isterken, rapor sonrası ise mahkeme heyeti kararını verdi. Dün (1 Mayıs) gerçekleştirilen duruşmada emsal artışı ile ilgili verilen yürütmeyi durdurma kararı kaldırıldı.
Karar sonrası bölgedeki konutlarda uygulanacak olan yüzde 20 ve yüzde 30’luk emsal artışının önünde engel kalmamış oldu.
SÜREÇTE NELER YAŞANMIŞTI?
TMMOB MAHKEMEYE TAŞIMIŞTI
Sadece Bayraklı için geçerli olan parsel bazlı yüzde 20, ada bazlı ise yüzde 30’luk emsal artışı depremzedelerin sorunlarına ufak da olsa çözüm sağlayıp dönüşüm sürecinin yürümesine katkı sağlarken, TMMOB emsal artışını mahkemeye taşımıştı. Davayı gören İzmir 5’nci İdare Mahkemesi emsal artışı için yürütmeyi durdurma kararı almıştı.
İSTİNAF KARARI İPTAL ETMİŞTİ
Mahkeme kararı sonrası İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bayraklı Belediyesi İstinaf'a başvurarak yürütmeyi durdurma kararının kaldırılmasını talep etmişti. Büyükşehir ve Bayraklı Belediyesi'nin itirazlarını inceleyen, bilirkişi raporunu dikkate alan mahkeme heyeti ise "itiraza konu karara dayanak alınan bilirkişi raporunda yer alan teknik açıklamalar, uyuşmazlık hakkında yapılacak hukuka uygunluk incelemesine esas alınabilecek yeterlilikte veri içermediğinden, İdare Mahkemesince yürütmenin durdurulması isteminin kabulü yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir" gerekçeleri ile 5'nci İdare Mahkemesi'nin verdiği yürütmeyi durdurma kararının kaldırılmasına karar vermişti.
İDARE MAHKEMESİNDEN ‘BİLİRKİŞİ’ TALEBİ
Dayıştay’ın yürütmeyi durdurma kararını bozması sonrası İzmir 5’nci İdare Mahkemesi süreçle ilgili yeni bir karar daha verdi. Yeni bir bilirkişi raporu daha isteyen 5’nci İdare Mahkemesi kararını “Uyuşmazlığın, dava konusu plan notunun geçerli olduğu alanda öngörülen inşaat alanı artışına dayalı ilave nüfusun ihtiyacı olan sosyal ve teknik altyapı alanlarının yetersiz olduğu iddiasından kaynaklandığı da dikkate alınarak, davalı idarece itiraz dilekçesinde öne sürülen somut veriye dayalı teknik açıklamaların, dosyadaki diğer bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilerek, plan notu değişikliğinin kapsadığı alanda öngörülen inşaat alanı artışının en üst seviyede gerçekleşmesi halinde bölge nüfusunun ne ölçüde etkileneceğinin, şayet artış olacaksa bu artışın yürürlükteki imar planı kararları ile tanımlanan sosyal ve teknik altyapı alan standartlarında bir azalmaya yol açıp açmayacağının sayısal ve teknik verilerle ortaya konularak ek rapor istenilmesine, davanın durumuna ve olayın niteliğine göre yürütmenin durdurulması isteminin bilirkişi tarafından hazırlanacak ek raporun dosyaya sunulmasından sonra incelenmesine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 20. maddesi uyarınca ek raporun hazırlanma süresinin (30) gün olarak belirlenmesine oybirliğiyle karar verildi” ifadeleri ile duyurmuştu.
İZDEDA'dan ilk açıklama
İZDEDA'dan yapılan açıklamada şunlara yer verildi:
"30 Ekim 2023 depreminden bu yana yaşadığımız tüm olumsuzluklara karşı sabırla, umutla dirençle sürdürdüğümüz mücadelemizin bugün çok sevinçli haberle karşılık veriyoruz. Aileleriyle birlikte yaklaşık 300,000 kişilik yaşamlarının değiştiği, ölümlerin, hastalıkların yoksulluğun, artan hayat pahalılığına karşı yerine getirme mücadelesi verdiğimiz konut ve barınma hakları konusunda yüce mahkemenin sunmuş olduğu “ADALET” duygusuna teşekkür ederiz.
Emsal artış kararı bir şirkete, bir aileye, bir topluluğa rant amaçlı bir karar olmadığı, depremde yaşamlarını ve hayatlarını geleceği konusunda umutsuzluğa düşmüş ve umudu yok olmaya başlamış insanlara hayat ışığıdır. Bizler hiçbir zaman rant peşinde koşmadık. Sadece güvenli konut ve barınma konusunda onurlu insanlar gibi yaşamak istiyoruz.
Yaşadığımız şehrin %85’i riskli binalarda, ülkemizin %70 ‘si kalitesiz binalardan oluşmaktadır. Jeolojik etüd çalışmaları bitmiş mikro bölgeleme çalışma sonuçları üzerine depreme karşı güvenli konutlarda yaşayıp can ve mal güvenliği kaybını en aza indirerek uygun konut yapımları konusunda alt yapılar hazırlanmıştır. Bu kararı veren, bu kararın verilmesinde gece gündüz çalışan tüm dostlarımıza, depremzedelerimize teşekkür ediyoruz.
Sürecin depremzedelerimizin lehine bir karar alana dek umudumuzu heyecanımızı sürdürerek artık emsal konusunun kapanmasını istiyoruz"