Mehmet İŞLER /EGEDESONSÖZ - Türkiye’de yaşam standardı düşük toplumsal kesimlerin başında gelen Roman vatandaşların bir türlü çözülemeyen barınma, işsizlik, çocuk yaşta evlilik sorunları listesinde eğitim de üst sıralarda yer alıyor.
Sosyal ve hukuki birçok konuda hak ihlallerine maruz kalarak yaşam mücadelesi veren ülke genelinde yaklaşık bir milyon, İzmir’de ise 300 bin civarındaki Roman yurttaşın büyük bir kısmı ilköğretim seviyesindeki çocuklarının devamsızlık sorunuyla boğuşuyor.
Hükümetin geçmiş yıllarda ‘Roman açılımı’ adı altında başlattığı ve Romanların Yoğun Olarak Yaşadığı Yerlerde Sosyal İçermenin Desteklenmesi Projesi (SİROMA) ile Roman Strateji Belgesi gibi birçok reformu içeren paketinin de gerçeğe yansımaması yaşanılan sorunlara kalıcı çözüm üretemedi.
Roman çocuklarının ilerleyen dönemdeki yaşantılarını olumsuz etkileyen, eğitim gördükleri kurumları terk etme ve okullardaki devamsızlık sorunları yıllarca düzeltilmeyi bekleyen bir yara haline geldi.
Yerelde yaşanan eğitim sorunlarının ciddi boyutlara ulaştığı belirtilirken İzmir Romanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Abdullah Cıstır çarpıcı rakamlar verdi. Cıstır ayrıca Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile İzmir Valiliğine bilgilendirme yazısı gönderdiklerini belirtti. İzmir’de sadece iki okul üstünden örnek veren Cıstır’ın raporunda ortaya çıkan tablo sorunun boyutuna dikkat çekti.
OKULLARDA GÜVENLİK YOK
Konak’ta bulunan Şehit Fazıl Bey ve Ziya Gökalp orta okulları üzerinden konuşan Cıstır ayrıca okullarda güvenlik önleminin olmamasından yakınırken, “Ziya Gökalp Ortaokulu’nda kapıda güvenlik yok. Veli çocuğu okula gönderse çocuk okulda durmuyor. Roman mahalleleri AKP- CHP kutuplaşması ile tepişip dursun. Ortaokullarda okul terkleri rekor kırdı. Siyasiler, bürokratlar bu konular ile dertlenmezken Roman dernekleri de dertlenmiyor. Şehit Fazıl Ortaokulu 356, Ziya Gökalp’te 200’den fazla devamsızlık var. Teşvik ve tedbir politikaları olmadığı gibi kendi toplumuna popülist yaklaşan siyasetçilerimiz ve bürokratlarımız da var artık… Son günlerin moda olmuş çağrısı ile ‘Eyyy Özcan Purçu, Eyyy Metin Özçeri, Eyyy Cemal Bekle’ bu konu ile ilgili bir fikriniz bir eyleminiz var mı? Bu çocukları kaybediyoruz. Sosyal arabulucular raporlarınıza yazın. Biz MEB ve Aile Sosyal Politikalar müsteşarlarına konuyu aktaracağız. Siyaseten okul önlerinde oy devşirmek için nöbet tutacağınıza ekipleriniz ile birlikte okula devamsızlık için nöbet tutun” dedi.
VALİ AYYILDIZ’A YAZDI: UTANDIK!
Cıstır, İzmir Valisi Erol Ayyıldız’a gönderdiği yazıda ise, “Roman çocukların devamsızlığıyla ilgili alan araştırması yaparken Şehit Fazıl Ortaokulumuzda 300 civarı Ziya Gökalp Ortaokulumuzda 200 civarı okula devam etmeyen roman çocukları olduğunu tespit ettik. Diğer okullara gitmeye utandık. Sosyolojik bir vaka olan bu sorunun teşvik ve tedbir politikaları ile konuya odaklanılması beklentimizi ifade etmek isteriz. Bu sorun sadece 2 okulumuzda değil birçok okulda süregelen bir vakadır. Gereğinin yapılmasını arz ederim” dediğini belirtti.
ÇOCUKLARI UYUŞTURUCU ALANINA DA KAPTIRIYORUZ
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı müsteşarına da bilgilendirme yazısı gönderen Cıstır, “Derneklerimizin çoğu siyasetin arka bahçesi olmuş bu konuda dertlenmedikleri gibi genel ve yerel bürokrasi ve siyaset mekanizmaları da popülist davranıyorlar uygulamada devamsızlıklar artıyor. Bu konuda geleceğe ortak olma diye çırpınırken çocukları sadece eğitim odaklı kaybederken uyuşturucu alanlarına da kaptırıyoruz. SİROMA proje ekibinin okula devam etmeyen çocukların aileleri ile görüşmeye odaklanması beklentimizi ifade ediyoruz. Takdirleriniz ile izleme kurulu üyesi olarak da acil ara toplantıların sıklaştırılması yerel toplantıların artması beklentimizi de ifade ediyoruz. Tüm Ülke dinamiklerimizi sorumluluğa çağırıyoruz” dedi.
DEVAM ETME TAAHHÜDÜ İMZALATTIRILACAK
Ortaokul seviyesinde yaşanan devamsızlık ve okul terkleri ile ilgili 3 öneri sıralayan Cıstır, “İlköğretim mevzuatına göre 13 yaşında olanları okula kazandırmak gerekiyor. 13-15 yaş aralığında olanları kaybedilmiş yıl var ise dışarıdan okumaya yönlendirilmeleri gerekiyor. Ortaokul bitirmiş okula devam etmeyenleri çıraklık okullarına yönlendirip meslek sahibi olmalarını sağlamak gerekiyor. Bu konu ile ilgili Aile Sosyal Politikalar ve MEB müsteşarımıza yazılar gönderdik. SİROMA ekibinin diğer okullarda da okul terkleri ve devamsızlık ile aile görüşmelerine odaklanmaları beklentimizi ifade ettik. Teşvik ve tedbir de geliyor zaten. Okul müdürü, mahalle muhtarı, veli imzası ile okula devam etme ettirme taahhüdü imzalattırılacak. Gelmeyenler ile ilgili adli işlemler başlayacak” diye konuştu.
EGE MAHALLESİ RAPORU: MEVCUT SAYI 275, DEVAM 36!
Öte yandan Ege Mahallesi Muhtarı Kemal Ersun da önemli rakamlar verdi. Kentte yoğun Roman nüfusunun bulunduğu mahalleler arasında ilk sıralarda yer alan Ege Mahallesi’nde bulunan Sakarya İlköğretim Okulu’ndaki devamsızlık sorunuyla ilgili konuşan Ersun, “Bu konu toplumumuzun yıllardır kanayan yarasıdır. Ama maalesef ilgili mercilerle yaptığımız gerek genel yönetimlerle gerek yerel yönetimlerle yaptığımız toplantılarda hep söyledik. Ege mahallesindeki okulumuzun mevcut sayısı 275... Devam eden sayı ise 36... Şimdi burada yaptığımız çalışmamızda gitmeyen öğrencilerin aileleriyle yaptığımız görüşmeleri dinleseniz 3 gün gözünüzün yaşı dinmez” dedi. Muhtar Ersun ayrıca Mustafa Öğütveren İlkokulu’nda da çok sayıda devamsızlık olduğunu sözlerine ekledi.
ELİMİZDEN GELENİ YAPIYORUZ
Türkiye’nin pek çok yerindeki Roman sorunlarına eğilen isimlerin başında gelen Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Özcan Purçu konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Türkiye’deki Roman vatandaşlarının Avrupa Birliği (AB) standartlarına kavuşması için mücadele eden Purçu, devamsızlık sıkıntısı hakkında, “Durumu bildiğim için Roman mahallelerinde eğitim merkezleri açıyoruz. Karşıyaka’da, Konak’ta, Bornova’da açtık. Bu çocukların devamsızlık sıkıntısını çözmek için elimizden geleni yapıyoruz” diye konuştu.
MEVCUT DURUM HİÇ PARLAK GÖRÜNMÜYOR
Purçu çocukların devamsızlık yapmalarının altında yatan sebeplere ilişkin ise, “Eğitimden en uzak toplumların başında biz geliyoruz. Öncelikle ailelerin maalesef bilinçsiz davranışları, çocukların yönlendirilmemesi, aile, ekonomik ve sosyal sıkıntılar bu çocukların okula gitmesini engelliyor. Bunun için tüm mahallelerimizde kurslar veriyoruz. Anne baba eğitimi veriyoruz, çocukların ders ve devamsızlıklarını takip etmek için bir sistem kurduk. Daha iyiye gidiyor ama açık konuşayım mevcut durum hiç parlak görünmüyor. İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve belediyelerimizle koordineli elimizden gelen çalışmayı yapmaya gayret ediyoruz. Bir tık yukarıdayız ama bunu daha da ileriye götüreceğiz. İzmir’de birçok yerde kadın ve çocuk kursları açtık. Bu devamsızlık meselesiyle ilgili eğitim vererek Roman vatandaşları bilinçlendiriyoruz. Okullara ziyaretler yapıyoruz. Şu an iyiyiz ama sorun devam ediyor. Bu toplumsal bir meseledir, sadece bizim çalışmamız yetmiyor. Duyarlı olan herkesin desteklerini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.