İntegral Kamuoyu Araştırma Şirketi; 12-17 Eylül 2024 tarihlerinde, kantitatif araştırma tekniklerinden CATİ (telefonla görüşerek) yöntemi ile İzmir’in 16 ilçesinde 2000 kişi ile görüştü.
Katılımcıların yaş, cinsiyet dışında 14 Mayıs 2023 genel seçim tercihleri araştırmanın siyasal kotası olarak uygulanırken; ilçelerde bu sonuçlara göre belirlendi. Araştırma; seçim sonuçlarına denk gelen ilçeler belirlenerek yapıldı; ayrıca, yüzde 12 oranında sandığa gitmeyen seçmen ile de görüşüldü.
YAVAŞ LİSTEDE BİRİNCİ SIRADA
Katılımcılara; “Bir sonraki Cumhurbaşkanlığı seçiminde CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı Ekrem İmamoğlu mu, Mansur Yavaş mı, yoksa Özgür Özel mi olmalı?” sorusuna, İzmirlilerin yüzde 40’a yakını ‘Mansur Yavaş’ yanıtını verdi. Yavaş’ın açık ara öne çıktığı tabloda, İBB Başkanı İmamoğlu yüzde 24 ile 2. sırada yer aldı. “Üçü de olabilir” ve “İmamoğlu ya da Yavaş” yanıtları da göz önünde bulundurulduğunda Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ı Cumhurbaşkanı Adayı olarak görmek isteyenlerin oranı daha da yüksek bir orandadır.
Birbirine yakın oranlarda saptanan “Başka biri” ve “Üçü de olabilir” yanıtlarının ardından tek başına gelen “Özgür Özel” yanıtı ise yaklaşık yüzde 10 olarak tespit edildi. Mansur Yavaş’ın ismi daha çok dış ilçelerden gelirken; 18-54 yaş aralığında öne çıkmıştır. Araştırmanın bu başlığında bir diğer çarpıcı sonuç; bu Pazar genel seçim olsa sorusundaki oy tercihlerine bakıldığında; Yavaş’ın milliyetçi tabandan ağırlıklı gelmesiyle birlikte; 5 AK Partiliden biri ve 10 DEM Partiliden birinden de olur almasıdır. Tüm parti tabanlarında karşılık bulan Yavaş’ın ardından gelen isim olan İBB Başkanı İmamoğlu’na ise 3 CHP’liden biri desteğini açıklamıştır. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in ismi, kendi parti seçmeninden yüzde 11,4 olarak gelmiş; AK Parti seçmeninden daha çok destek bulmuştur. CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı olarak bu isimlerin dışında bir isim olmasını isteyenlerin oranı ise yüzde 14 gibi küçümsenmeyecek bir oranda gelmiştir.
ERKEN SEÇİME GİDİLMELİ Mİ?
İntegral gündem araştırmasında; erken seçim ihtimali üzerine de seçmenin nabzını tuttu. “Sizce Türkiye erken seçime gitmeli mi?” sorusuna katılımcıların yüzde 68’i “Evet” yanıtını verirken; kararsızlar, yüzde 4,8’de kaldı. Erken seçime gidilmesini gerektiğini düşünenler merkez ilçelerde ve kadınlarda ağırlık buldu. İntegral’in 2021 yılında yaptığı araştırmada aynı soruya verilen yanıtlarda da yaklaşık oranların olması; İzmirli seçmenin 14 Mayıs Genel Seçimlerininbeklentiyi karşılamadığı şeklinde yorumlandı. “Bu pazar genel seçim oy tercihleri” sorulduğunda elde edilen verilere göre bakıldığında; 3 AK Partiliden birinin, CHP seçmeninin ise yüzde 84,5’inin erken seçim istediği ortaya çıktı. Erken seçim isteyenlerin oranı muhalif partilerde en yüksek oranda bulunurken; en yüksek orana TİP ve ardından DEM Parti ulaştı.
BU PAZAR SEÇİM OLSA İKTİDAR DEĞİŞİR Mİ?
Bu pazar seçim olsa, iktidarın değişeceği algısı ölçüldüğünde, katılımcıların kesinlikle değişeceği ve değişeceğine olan inancı toplamda 46,8 olarak saptandı. İntegral’in 14 Mayıs Genel Seçimlerinden çok kısa bir süre önce yaptığı araştırmada yüzde 55,3 olan iktidarın değişeceğine olan inancın bugüne göre daha yüksek olması dikkat çekti. Son genel seçimlerin hemen öncesinde iktidarın değişmesi beklentisi, karşılaştırmada yüzde 12,5 geriledi. “Emin değilim” yanıtını verenlerde de 14 Mayıs öncesine göre artış olduğu izlendi. Bu pazar seçim olsa oy tercihine göre ise; CHP tabanıyüzde 63 oranında iktidarın değişeceğini ifade ettiği; AK Parti tabanının ise “kesinlikle değişir ve değişir” diyerek toplamda yüzde 61,9 oranına ulaştığı görüldü. Araştırmanın bu başlığında, iktidarı elinde bulunduran AK Parti ve MHP seçmeninde emin olmayanların oranı da dikkat çekti.
YENİ PARTİYE İHTİYAÇ VAR MI?
Araştırmaya katılanlara; Türkiye’nin yeni bir siyasi partiye ihtiyacı olup olmadığı sorulduğunda, yüzde 58 oranında “Evet” yanıtı alınmıştır. İzmirlilerin yüzde 42’si bu soruya “Hayır” yanıtını verirken; evet diyenlerin merkez ilçelerde, kadınlarda ve genç kesimde öne çıktığı tespit edildi. İntegral Araştırma Şirketi’nin 2020 yılı Şubat ayı araştırmasındaki verilerle karşılaştırıldığında; yeni partiye olan ihtiyacın yüzde 14 gibi önemli bir oranda arttığıgörüldü.Bu pazar seçim olsa oy tercihlerine göre; neredeyse 2 AK Partili seçmenden birinin yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu dile getirmesi dikkat çekerken; aynı yanıt CHP tabanında yüzde 55,6; MHP ve DEM Parti’de yüzde 60, İYİ Parti’de ise yüzde 52,2 olarak bulundu. Ayrıca, kararsız ve protest seçmenin de yeni bir partiye olan ihtiyaca oransal vurgusu dikkat çekti.
YAVAŞ NEDEN BİRİNCİ?
İntegral Araştırma Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı, Gazeteci Ümit Yaldız; araştırma sonuçlarını şu ifadelerle değerlendirdi; ”Bir yanda erken seçime yönelik beklentiler artarken diğer yanda muhalefetin/CHP’nin olası bir erken seçimde cumhurbaşkanı adayının kim olacağı sorusu gündemden düşmüyor. İntegral olarak, İzmir seçmeninin gönlündeki cumhurbaşkanı adayının Mansur Yavaş olduğunu önceki yıllarda sıklıkla kamuoyu ile paylaştık. Son araştırma, İzmir ile Yavaş arasındaki güçlü bağın hala devam ettiğini ortaya koyması bakımından önemliydi. Bu araştırma; özellikle yerel seçimlerin ardından CHP içinde pozisyonunu güçlendiren, Kurultayları şekillendiren, yönetim kadrolarını belirleyen İmamoğlu’nun seçmen nezdinde de avantajlı bir pozisyon yakaladığı varsayımını İzmir özelinde ortadan kaldırmaktadır.”
Yavaş’ın, partisi CHP’nin dışında İYİ Parti, Zafer Partisi ve Cumhur ittifakı seçmenlerinden gördüğü yoğun destek ile parti içi rakiplerinin önüne geçtiğini söyleyen Yaldız; “Siyasal çapraz analizde İmamoğlu, Yavaş’ı sadece DEM ve TİP seçmenlerinde geçebiliyor. Bu tabloda İzmir’in ortalama siyasal eğilimleriyle Mansur Yavaş arasındaki yakınlık kadar, Ekrem İmamoğlu’nun süreç içinde siyasal kutuplaşmanın olumsuz etkilerine maruz kalmasının da rol oynadığı düşünülmektedir. Yeni parti ve aktör arayışlarının arttığı, olası bir seçimde iktidarın değişeceğine dair beklentinin yükseldiği bu dönemde İmamoğlu gibi şahin bir karakter yerine Yavaş gibi görece daha ılımlı, İzmir’in baskın siyasal eğilimlerine yakın bir profilin Cumhurbaşkanı olması şu anda daha fazla talep edilmektedir.” dedi.