EGEDESONSÖZ- İzmir Eczacı Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, Egedesonsöz’ün canlı yayınına katıldı ve Fatih Yapar’ın sorularını yanıtladı. Pandemi sürecine dair konuşan Başkan Sayılkan, maske dağıtımına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
SÜREÇ İYİ YÖNETİLDİYSE ECZACILARIN PAYI BÜYÜK
Sayılkan, “Sayın bakan sürecin iyi yönetildiğini söylüyorsa, yatak sayısından söz ediyorsa, bunda sağlıkçı olarak görülmeyen eczacılarımızın çok büyük payı var. İnsanlara ‘doktorları hiç meşgul etmeyin, kronik ilaçlarınızı gidin eczanelerden alın’ dediler. İnanılmaz yoğunluk oluştu. Biz ekipmanla uğraşırken bir de kronik hastaların ilaçlarıyla meşgul olduk. Yüzlerce insanla göğüs göğüse geldik. İlk önce alınan hiçbir önlem yoktu. Aslanlar gibi o sistemde birinci basamak sağlık hizmeti olarak hastalığın bu seviyede kalmasına ciddi katkıda bulunduk. Olay büyüdükçe vaka sayısı arttıkça insanlar panik yaptı ama makul bir süre bekledik. Sonra bize ekipman desteği sağlayın dedik, kimseden bir şey gelmedi. Maskeydi, siperlik, çalışma saatleriyle ilgili olabildiğince eczacıların çalışma koşullarını arttırıp bulaş riskini azaltacak önlemler aldık. 2 ayı tamamlayacağız. Bu inanılmaz yıpratıcı bir süreç oldu. İlk baştaki tedirginlik biraz daha bilinçli hale geldi. Süreçte vefat eden eczacılar, oldu. İzmir’de iki tane eczacının karantina sürecinde dükkanları 2 hafta kapalıydı. Onların mesleğe tekrar dönmesi sürecinde yardımcı olmaya çalıştık. İzmir’de kayıp yok. 6 arkadaşımız ve 3-4 eczane teknisyeni arkadaşımızda pozitifi çıktı, karantina süreçleri yaşadık. Ama hepsi tedavilerini tamamladı ve görevlerini başına geldi. Birçok insan alsında virüsle tanıştı. Ama bu insanlar ne kadar farkındalar bunu kimse bilmiyor. Bir gün gidip test yaparsanız, sağlık kuruluşunda detaylı tetkik yapılırsa o zaman ortaya çıkabilir” dedi.
ÇİN ÜRETTİĞİ MASKELERİ OCAK AYINDA GERİ ALDI!
Maske dağıtımı konusunda yaşanan sıkıntıya değinen ve satım yönünde alınan karar ile 1 TL’lik tavan fiyat uygulamasına dair konuşan Sayılkan, “Ne kadar başarılı bir kriz yönetilmişse de maske için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Çok savrulduk, çok başka kararlar alındı. 2019’un sonunda Çin’de bu olay ilk başladığında orada ne yapıldı? Ucuz maskeler Çin malıydı, o maskelerin tamamı geri alındı. Biz Ocak ayında 300 milyon maske ihraç etmişiz. İş 11 Mart’ta Türkiye’ye gelip dokunduğunda bizim elimizde yeterli maskenin olmadığı çok net ortaya çıktı. Olanlar da karaborsaya çıktı. Vatandaşlar 50 kuruşa satılan maskelerin 5 lira gibi bir fiyata satılmasında hemen şikayet mekanizmasını kullandılar. Eczacı arkadaşlarımızı suçladılar ama şunu söyleyelim; eczacı arkadaşlarımız çok küçük karlarla satmak zorunda kaldılar. 50 kuruşluk maskelerin 5 TL’ye satılmasına tepki gösterilmesini anlıyorum ama bunu eczacıların yaptığı algısına karşı çıkmak zorundayım. Maskeler bulunamadı, bulunanlar pahalı hale geldi. Aracılar değişik rakamlar kazandı. Günün birinde cumhurbaşkanımız akşam açıklamasında ‘maskenin parayla satılması yasaklanmıştır’ dedi. Bununla ilgili yasa, yönetmelik olması gerekiyordu. Biz kendimize kullanacak maske bulamadık” açıklamasını yaptı.
İNSANLAR BUGÜN 1 LİRAYA ALMAYA GELDİ, VEREMEDİK, ÇÜNKÜ ÖYLE BİR MASKE YOK!
Sayılkan sözlerini sürdürdü ve “Sonra İstanbul, Ankara ve İzmir’de geçtiğimiz haftaya kadar Sağlık Bakanlığı maskeleri gönderdi. 10 gün için 5 maske verildi. Bize gelen maskelerin sayısı belli. Günde 100 kişiye maske veriyorduk, limitliydi çünkü. Bu maskelerin dağıtılması yoğunluk oluşturdu. Sonrasında 200-300 kişinin de ‘bana niye yok, kod gelmedi, maske yeterli değil, paramla da almak istiyorum’ gibi şikayet ve isteklerine tek tek cevap verdik. Cep telefonlarından okunmayan mesajları okunmamız için telefonlar elimize tutuşturuldu. Bu kadar riskli bir işi sürdürürken ekstra bir risk daha aldık. Bu haftaya gelmeden 25 gün önce parayla maske satılması ve tavan fiyat belirlenmesi gerektiğini ben önceden söylemiştim. Bakanlık 1 lira tavan fiyat belirledi. Maske kullanılması zorunlu. Birçok alanda maske sorunlu ama ulaşmak zahmetli. Bu çelişkiydi. Bu alınan karar geç de olsa doğru noktaya geldik. Şimdi yeni bir krizimiz var. 1 TL’ye satılacak maskeyi nereden bulacağımız? Piyasada bulunanların ortalama fiyatı 1 buçuk lira gibi. Kar oranı hiç önemli değil ama 1 buçuk liraya aldığı maskeyi 1 liraya satmasını bir eczacıdan beklemek doğru olmaz. Bu fiyatları 1 liranın altına çekerlerse biz seve seve 1 liradan satmayı isteriz. Ama gördüğüm 1 lira sıkıntı yaratacak. Biz şu anda maskeyi 1 liradan alamıyoruz, mümkün değil. Üreticilerden kaliteyi düşürmeden fiyatı aşağıya çekecek bir formül bulmamız lazım. Bunun yasaklanmasının da serbest bırakılmasının da kararını devlet kurumları verdi. Bizim bu fiyatın altında maskeye ulaşmamız lazım. Umuyorum bu yönde bir çalışma vardır. Bugün onlarca insan 1 liralık maske almaya geldi, veremedik, çünkü öyle bir maske yok!” ifadelerini kullandı.
1 LİRANIN ALTINDA ALMADAN 1 LİRAYA MASKE SATMA ŞANSIMIZ YOK
Sayılkan ayrıca, “Varsa yoksa maskenin konuşulduğu bir salgın süreci yaşıyoruz. Maskeler günlerce kullanılmaz. Günün belli saatlerinde kullanılır. Sonrasında fayda etmez. Maske kullanmaya gayret edelim ama maske her şey değil. Eczacılara karaborsacı gibi davranılması doğru da değil. Pandeminin ilk günlerinde balkonlarda alkışlanıyorduk. Bizi bu kadar kolay harcamayın! Maskelerin eczaneye girişler zimmetli, çıkışları bakanlık denetliyor. Öyle bir sistem var. Veriler görülebiliyor. Bir meslek grubuna başka nedenle öfkeniz olabilir, konuyu bilmediğiniz için kızabilirsiniz ama bir meslek gurubunu karalamak bu kadar kolay olmamalı. 1 liranın altında maske bulursak sorun yok. 1 liranın altında almadan 1 liraya maske satma şansımız yok. Şu ana kadar böyle bir teklif gelmedi. Çıkarsa seve seve vatandaşa ulaştırmak isteriz” dedi.