Sözcü Gazetesi’nde yer alan habere göre Hatay merkezli Anadolu Doğa Grubu Spor Kulübü Derneği (ADOG) 29 Ekim 2018 günü Samandağ ilçesinde bulunan Titus Tüneli’ne sportif amaçlı bir gezi ve yürüyüş düzenledi. Ancak o güne kadar karşılaşmadıkları bir uygulamayla karşı karşıya kaldılar.
Hatay Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ekipleri derneğe kaçak seyahat acentası faaliyeti yürütmekten 7 bin 738 TL para cezası uyguladı. Dernek başkanın Mehmet Salim Erdal’ın tüm katılımcıların dernek üyesi olduğunu, sportif amaçla, kâr amacı olmadan gezi ve yürüyüş düzenledikleri şeklindeki açıklaması ise sonuç vermedi.
Derneğin yaptığı iptal cezası önce yerel mahkeme ardından da üst mahkeme tarafından reddedilince dernek yönetimi son çareyi Anayasa Mahkemesi’ne başvurmakta bulundu.
Başvuruda, yönetmelik gereği spor kulüplerinin bu tür faaliyetlerde denetimden muaf olduğunu, bu nedenlerle hakkında uygulanan idari para cezasının örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiğini savunuldu.
‘ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN TEMELİ İFADE ÖZGÜRLÜĞÜDÜR’
Anayasa Mahkemesi yaptığı incelemede şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
Başvurucunun, başkanı olduğu Dernek tarafından gerçekleştirilen geziye katıldığı için cezalandırılmasıyla örgütlenme özgürlüğüne yönelik bir müdahalede bulunulduğu kabul edilmelidir.
Örgütlenme özgürlüğü bireylere topluluk halinde siyasal, kültürel, sosyal ve ekonomik amaçlarını gerçekleştirme imkânı sağlar.
Örgütlenme özgürlüğünün temeli hiç kuşkusuz ifade özgürlüğüdür. İfade özgürlüğü; düşünceyi korkmadan, engellenmeden açıklama ve yayma özgürlüğünün yanı sıra bu düşünceler çerçevesinde örgütlenme, kişi toplulukları oluşturma hakkını da kapsamaktadır.
Demokrasilerde vatandaşların bir araya gelerek ortak amaçları izleyebileceği örgütlerin varlığı sağlıklı bir toplumun önemli bir bileşenidir.
Kuruluş amacı üyeleri arasında doğa sporlarını yaymak ve kültürel geziler düzenlemek olan başvuruya konu Derneğin kuruluş tüzüğü çerçevesinde gerçekleştirdiği bir gezinin ilgili kanun hükümlerine aykırılık teşkil ettiğinin ve dolaysıyla başvurucuya verilen idari para cezasının zorlayıcı bir toplumsal ihtiyaca karşılık geldiğinin ilgili ve yeterli gerekçelerle ortaya konulduğu söylenemez.
Bu nedenle başvurucuya verilen idari para cezasının demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.