EGEDESONSÖZ- Çeşme Turistik Otelciler Birliği (ÇEŞTOB) Başkanı Yakup Demir, SONSÖZTV’de Gazeteci-Yazar Muhittin Akbel’in konuğu oldu. Demir, okulların açılmasıyla birlikte sessizleşen Çeşme’nin geride kalan sezonuyla ilgili konuştu. Çeşme’deki günümüz durumuyla ilgili bilgi veren Demir, “Eylül’de Çeşme hep güzel, tatil yapanlar hem ekonomik hem de meteorolojik anlamda çok şanslılar. Çeşme şu anda tatil için uygun bir destinasyon. Bu yaz Çeşme dolu dolu bir sezon geçirdi” dedi.
BÖYLE BİR DOLULUK HİÇ GÖRMEMİŞTİK!
Geride kalan yaz sezonu değerlendiren Demir, “Biz normalleşme sonrasında Çeşme’nin veya turizmin nasıl yürüyeceğini çok tahmin edemedik ama beklentimiz yüksekti. Kafamızda bir yaz özeti vardı, beklentimizi haziranın sonrasında upgrade ettik ve ‘hah galiba oluyor’ dedik. Sezonun sonuna geldiğimizde Çeşme’deki doluluk çok fazlaydı… Ben uzun yıllardır Çeşme’de çalışıyorum, 1982’lerden bu tarafa; böyle bir doluluğu hiç görmemiştik. Beachler öğlen bir de kapılarını kapattı. Sokaklar inanılmaz doluydu. Çeşme’ye gelenlerin yüzde 85-90 eğlence ve deniz, kum, güneş için geliyor. Eğlence sektörü pandemi dolayısıyla beklemede, bu yüzden deniz çokça tercih edildi ve denizlerde yer yoktu. Demek ki plajlarımızı çoğaltmamız lazım, o ürünler artık yetmiyor” diye konuştu.
ARTIK HAFTALIK VERİ VERİYORUZ
Okullarının açılmasının ardından azalan talebi normal karşıladıklarını söyleyen Demir, “6 Eylül’de okulların açılışı turizme zarar verecek demiştik... Bu zararı bizler hiç düşünmedik, hep okulların açılmasını istedik. Eğitim sekteye uğramıştı; bu sebeple açılmasını desteklemiştik. Ağustos’un son haftasında doluluklar fena şekilde düştü. Artık okullar açılsın sonra biz tatile gidelim diyen kitle gelmeye başladı. Yabacılar da şu anda destekliyor, gurbetçi talebi de diyebiliriz buna. Bu haftanın doluluğu 70-80 önümüzdeki hafta 60 gibi görünüyor. Artık haftalık veri veriyoruz” şeklinde konuştu.
ÜNLÜLER MİLYONLUK REKLAM YAPIYOR
Son yıllarda ünlü isimlerin Çeşme’ye yaptıkları ziyaretlerin, Alaçatı’dan ev almalarının bölge turizmine çok büyük katkı sağladığını belirten Demir, “Popüler insanlar popüler destinasyonda görülür. Çeşme’nin popülerliği Bodrum’la yarışıyor, bazen üstüne çıkıyor bazen bir tık altında... Alaçatı sokakları ünlüler için iyi bir sahne. Bu bizim için de iyi bir ürün. Ünlünün bulunduğu yere vatandaşlar da geliyor. Milyonlarla yapamadığımız reklam yapılıyor ünlülerle. Acun, Yılmaz Erdoğan gibi 20’ye yakın ünlünün Alaçatı’da evi var. Bu çok güzel, böyle olmasından mutluyuz” dedi.
YERLİ TURİSTE VERİLEN CEZA!
Türkiye’de yasaklı olan booking.com ve yasağı yeni kaldırılan UBER hakkında olumlu konuşarak, bu uygulamaların kapatılmasını yerli turiste verilen bir ceza olarak değerlendiren Demir, “Gurbetçilerin gurbetçisi de Çeşme’ye geldi. Avrupa’da yaşayan Faslı, İranlı, Cezayirli de geldi… Otellerimize rezervasyonları booking.com’dan dijital kanallardan alıyoruz. Dünyanın 160 ülkesinde kullanılan booking ve UBER’i yasaklamamızı ayıplıyorum. Yerli misafirlerimize ceza vermiş oluyoruz. Booking’ten baktığımızda Almanya’dan önemli ölçüde rezervasyon görüyoruz, Türk orjinli fazla ama Fas, İran, Azerbaycan vatandaşları da tercih ediyor. Kapılarımızı açık tuttuğumuz ülkelerden önemli ölçüde turist aldık; turist kabul etmeyen ülkeler dolayısıyla. Türkiye’deki pandemi özgürlüğü Avrupa’ya göre çok kısıtlı; dış alanlarda virüs bulaşmıyorsa maske takmanın çok gerekli olmadığını bizler de Avrupa gibi savunuyoruz” diye konuştu.
Demir, İngiltere’nin Türkiye için devam kırmızı kategori uygulaması hakkında da “İngiltere pandemiye karşı rest çekiyordu geçen yıl, takmıyordu. Bu yıl aldıkları kararları kendi güvenlikleri için diye düşünebiliriz. Hint virüsünün İngiltere’den dağılması durumu da biraz gizemli. Avrupa’da alınan kararların dışında çok farklı kararları var. Güney Ege’deki otellerimiz İngiliz turistlerle dolardı ama şu an dolulukları düşmüş durumda. İngiltere’nin turist göndermemesinden dolayı ciddi bir kayıp söz konusu o bölgede” dedi.
SADECE ALAÇATI’YI GÖRMEK İÇİN GELİYORLAR
Yabancı ülkelerden turistlerin sadece Çeşme’yi ve Alaçatı’yı görmek için ziyaretler gerçekleştirdiğini söyleyen Demir, “Bu dönemde Alaçatı biraz daha ön plana çıktı ve çok fazla gelen var. Turizmde hep merak ön plandadır. Merak eder gidersiniz. Alaçatı da dünyada merak edilen bir şehir olamaya başladı. Geçtiğimiz günlerde, resepsiyonda Bükreş ve Romanya’dan gelen iki turist check-in yapıyorlardı; niye geldiniz dedim, Alaçatı’yı görmeye geldik dediler. Avrupa’daki insanlar Türkiye’yi görmek, Alaçatı’yı görmek için geliyor. Zincirlememe bir geliş var Çeşme’ye. Çeşme, Alaçatı bitmez. Turistin kimlik yapısında değişiklik olabilir ama Alaçatı ve Çeşme geriye gidecek diye kimse düşünmesin” diye konuştu.
EKONOMİ PARAYLA DÖNÜYOR
Yerli turist bölge için önemine değinerek önceliklerinin para harcayan yabancı turist olduğunu vurgulayan Demir, “İç pazarı aştı ve birkaç tık ötesine gitmeye başladı Çeşme. İç Pazar bizim bir direğimiz, o tutuyor biz ama şu anda iç pazardan daha çok gurbetçi gelemeye başladı. Biz Çeşme’ye gelen herkesi turist olarak görüyoruz. Ancak yerli turist bir geliyor sadece otele giriyor ve çıkıyor para harcamıyor. Biz para harcayan yabancıları seviyoruz. 1000 Euro’ya şişe açtıran gurbetçiler var. Biz böyle turist istiyoruz tabi ki, neticede ekonomi bununla dönüyor, buna hiçbir ülke hayır demez” dedi.
İDDİALI OLMAMAK GEREKİYOR
İzmir’de gerçekleşen fuarların turizme etkisini değerlendiren Demir, “Fuarları hatırlatma olarak görüyoruz ancak Travel Turkey yaptık online olarak, maalesef ilgi görmedi. Mermer Fuarı’nda kapasite çok düşüktü. Tunç Bey, meşhur İzmir fuarımızın ölmemesi için uğraştı ama biz Çeşme olarak fark etmedik etkisini. Çok fazla fuar için gelen birisini görmedim ben İzmir merkezinde de. Beklenemez de şu anda. Bunu tabi ki yapmak lazım ama iddialı olmamak gerekiyor. Zaten değillerdir de. Bence önümüzdeki yıllara kadar fuar beklemede kalacak gibi. Ona kanalize olmamak yeni başka şeyler bulmak lazım” diye konuştu.
HAVA DA İNDİRİM DE GÜZEL
Yaz sezonun geride kalmasıyla birlikte büyük ölçüde Eylül indirimlerinin olduğunu hatırlatan Demir, “Eylül ayında yüzde 50’nin altına düştük, bu çok büyük bir indirim. İndirimsiz günlerde çizgi çok aşağıdayken indirimli günlere geçince ciddi bir yükseliş var. Bu indirimi ve Eylül’ü bekleyenler var. Eylül ayında mağazalarda bile indirim var, bizim de turizmdeki indirimiz yüzde 70’lere yaklaştı. Hava güzel, indirim güzel; tatil yapmayanlar için çok değerli” dedi.
TÜRKİYE’DE STABİL FİYAT YOK!
Fahiş fiyatlarla gündeme gelen Alaçatı hakkında konuşan Demir, “Bunun için fırsatçılık denebilir mi? Arz talep desek daha doğru olur... Yaz fiyatlarımız bir tık daha yukarıdaydı, erken rezervasyonlar avantajlı çıktı. Fiyatlar biraz yüksekti ama Türkiye’de fiyatı yüksek olmayan bir şey yok. Domatesin kilosu 5’ten aşağı düşmedi. Yoğurt sezonun başından bu yana yüzde 50 zam yemiş. Bu konuda ciddi bir dengesizlik var. Bir tüketici olduğumuz için konumuz oldu... Herkes fırsatçılık yapıyor o zaman, stabil fiyat yok. Keşke Avrupa’daki gibi olsa; üzümün fiyatı 4-5 yılda hiç değişmemiş. Türkiye’de her şeyde fiyat istikrarsızlığı var. Bir şey artınca her şey birbirine bakarak artıyor” diye konuştu.
HAYAT KALİTESİ ÖN PLANA GEÇTİ
İnsanların pandemiyle birlikte pahalılıktan şikayet etmek yerine; yaşıyorken, sağlıklıyken gezelim ve harcayalım bilincinde olduğunu aktaran Demir, “Bu sene artık toplum paranın hayatımız için değerli olduğu inancı etkin olmaya başladı. Yaşam daha kıymetli olduğuna inanılıyor ve daha çok para harcanıyor. Artık yastık altındaki paralarla hayatlarına değer vermeye başladı vatandaşlar. Gurbetçi memlekete gitmeyelim, çalışmayalım, biraz tatil yapalım dedikleri ve bu kültür oturduğu için saklamıyorlar artık yastık altında paraları. Tatil yapıyor ve harcıyorlar. Ben de öyleydim eskiden saklardım, tutardım ama artık kazanıp harcayacağız diyorum. Bu kültür birazcık, ‘Olursa olsun, bir kez geliyorum harcayayım’ diyor. Birkaç yıl önce balık restoranından 400 liraya kalkıyorsak, şimdi 1400 lira oldu. Bakınca her şey zaten kat ve kat artmış. Ekonomi dengesini yönetmek gerekiyor. İşsizliğe hiç inanmadım ama Türkiye’de eğitimsizlik çok fazla. Çalışmayan bir toplum oluyoruz, üreten bir toplum olmaktan uzaklaşıyoruz” dedi.
TUR OPERATÖRÜYLE TATİLE ÇIKMADIM, ÇIKMAM DA
Çeşme’nin dış pazardaki etkin rolünün artmasının tanıtımın iyi yapılmasıyla doğru orantılı olarak artacağını söyleyen Demir, kendi iradesiyle gelip gezen turistler istediğini anlatarak “Hepimizin turizme bakışı var. Ben Çeşme’de büyüdüm, 40 yıldır turizmle ilgiliyim. Araştırıyorum hep arka plana bakıyorum. Hizmete, değere bakıyorum. Çeşme’de insanlar kendi iradesiyle gelsin istedik. Tur operatörleri otelleri satın alıyor sezon boyu kapatıyor, gelecek sene yüzde 30 indirim istiyor otelciden yoksa başka yere gidiyorum diyor… Biz kendi iradesiyle gelen vatandaş istiyoruz. Ben tur operatörüyle tatile çıkmadım, çıkmam da. Bu benim kişisel görüşüm, kişiselin de ötesin de; herkes alsın sırtına çantasına dilde biliyorsa 3-5 kişiyle gitsin, gezsin. Turla gidildiğinde sadece ona bağlı kalınır; Çeşme’ye de bu şekilde gelinsin tura bağlı kalınmasın istiyorum” dedi.
İSTESEK DE İSTEMESEK DE AŞI OLACAĞIZ
Demir, Türkiye’deki pandemi tedbirlerinin Avrupa’ya göre çok daha sıkı olduğuna değinerek, “24 saat yabancılarla iletişim içindeyim, bana ‘Siz pandemiyi çok sert uyguluyorsunuz’ diyorlar. Doğru biz, Avrupa’ya göre pandemiyle ilgili çok sert tedbir alıyoruz. Bir Almana maske tak diyorsun takmıyor. Uyguladıklarımız doğruysa vaka sayılarının artmaması gerekiyordu… Biz Bilim Kurulu’nun gösterdiklerini uyguluyoruz; tedbirlerimiz yeterli diyoruz. Biz aşıyı istesek de istemesek de olacağız. Aşı karşıtları da kabul etmeye başladı. Kendi iradeleri yetmeyecek, devlet iradesi öne geçecek. Yurt dışında bu denenmeye başladı. Aşı ne yapar bilmiyoruz hepimiz güvendik, zararını görmedik daha, faydası herhalde vardır. Bizim de ülkemizde sert uygulamalara geçileceğini düşünüyorum. Aşı olmayanların artık inanmaları ve güvenmeleri lazım” diye konuştu.
KAYDA DEĞER BULMUYORUM
Alaçatı’da meydana gelen ve kamuoyuna yansıyan 2 cinayet olayına ilişkin üzüntü duyduğunu aktaran Demir, “Bir defa insanlık adına şık bir durum değil yaşanılanlar. İki vaka var önemli olan ve kayıtlara geçen. Direkt İçişleri Bakanlığı da bu konulara müdahil, bu güzel bir şey. İnsanların kültürleri çok farklı. Keşke insanlık insanlığa zarar vermese böyle olaylar ama böyle kabadayılıkla devam eden bir toplum maalesef ki var. Bir rahatsızlığın varsa, mekana alınmadıysan protestonu farklı bir şekilde yap, bunlar yakışmayan şeyler. Alaçatı değil Türkiye’nin, az gelişmiş ülkelerin sorunu bu. Ben bunu çok kayda değer bulmuyorum. Milyonları ağırlamış Çeşme, 2 vaka çok az bir şey” dedi.
BÜYÜTÜLECEK BİR ŞEY DEĞİL
İçişleri Bakanlığı koordinesinde bölgede kırmızı hattın çalıştığını gördüğünü ifade eden Demir, asayişin sağlanması adına önemli tedbirler alındığını vurgulayarak “Sayın Soylu, ben orada olay istemiyorum diyor ve bu sebeple ekipler yoğun çalışıyor. Bunlar olmasaydı güzel ama çok da büyütülecek bir şey değil. Hiçbir şey yaşamamıza engel olacak sorunlara değmez. Onları hayatımızdan yok edelim, güzel günlerde yaşamaya çalışalım. Şu günleri sağlıklı olan herkes değerlendirsin, bugünler bizler için değerli, bir yıl sonra gelecek bugünler gelecek tekrar... Güzel günlerde tatil yapmaya davet ediyorum vatandaşları buyursunlar gelsinler, fiyatlarımız düştü” şeklinde konuştu.