Büşra ÇETİNKAYA/EGEDESONSÖZ – Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde yer alan ve 1. Derece Doğal Sit Alanı olan Güvercin Adası ile Sefa Çamlık Mesire Yeri’nin statüleri düşürülerek ‘Nitelikli Doğal Koruma Alanı’ olarak tescil edilmişti. Bu tescil üzerine Ayvalık Tabiat Platformu’nun açtığı davada keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmişti.
15 Nisan Pazartesi günü bölgede yapılan bilirkişi incelemesine Ayvalık Tabiat Platformu katılım göstererek bir açıklama metni paylaştı.
DOĞAL SİT ALANLARI HAZİNEMİZDİR
Platformun açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“1. Derece Doğal Sit Alanı olan Manastır (Güvercin) Adası ile Sefa Çamlık Mesire Yerinin statüleri düşürülerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca "Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı" olarak tescil edilmesine karşı Balıkesir 1. İdare Mahkemesi’nde açtığımız davada keşif ve bilirkişi incelemesi bugün gerçekleştirildi.
Ayvalık çok sayıda ve önemli oranda Doğal Sit Alanına sahip. Tabiat Parkı, adaları, kıyıları ve kenti çevreleyen yeşil bantı, eski Rum mimarisi, kilise ve manastırları, zeytini, rüzgârı, balığı, denizi, otu, ve farklı yaşam tarzını barındıran çok kimlikli kent. Biliyoruz ki Doğal Sit Alanları yok olursa Ayvalık’ın kimlikleri de yok olur.
Tamamı hazineye ait, ormanlık, kızıl çam ağaçlarıyla kaplı olan Çamlık Mesire Yeri, Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nın sınırında bulunması, doğal miras alanlarını barındırması ve yakın çevresinde konumlanan kimisi korunan kimisi günümüze ulaşamamış kültürel varlıkların bulunması sebebiyle korunagelmiştir
Çamlık ve Manastır(Güvercin) Adası doğal sit alanları bizim hazinelerimizdir, mutlak korunması gerekir.
BİLİMSEL RAPOR PAYLAŞILMADI
-Balıkesir Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu’nun önerisiyle Balıkesir İli, Ayvalık ilçesi sınırları içinde kalan Sefa- Çamlık Mevkii 70 nolu doğal SİT alanı ve Manastır Adası Mevkii doğal SİT alanı 25.01.2023 tarihli bakanlık oluruyla “Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı” olarak tescil edildi.
-Bu işlemin dayanağı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2014 yılında özel bir şirkete (Ekoiz) ihale ederek hazırlattığı Balıkesir İli Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporu’ydu.
-Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmeliği’nin 5/c maddesine göre, söz konusu alanların en az ardışık dört mevsimi kapsayacak şekilde araştırma yapılarak raporun hazırlanması gerekiyordu.
-Ancak, Ayvalık’ta bu kurala uyulmadı. Şubat, Nisan, Mayıs ve Ağustos aylarında en az ardışık dört mevsim inceleme yapılması gerekirken ihaleyi alan Eko İz firması Ayvalık doğal sit alanlarını 10-13 Mart 2015 tarihlerinde ancak iki günlük bir geziyle görebilmiştir.
-Böylece sit derecesi değişikliklerine esas olacak dört mevsimi kapsayan bir çalışma yapılmamıştır.
-Bakanlıkça bu alanlarla ilgili daha önce yapılan farklı çalışmalar- Ayvalık Adaları Tabiat Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı,
1/100.000 Ölçekli Balıkesir Çanakkale Çevre düzenleme planı,
Ayvalık Adaları Tabiat Parkı Denizel Biyolojik Çeşitlilik Çalışması- raporun hazırlık sürecinde dikkate alınmamıştır.
-2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ‘İlkeler’ başlıklı 3. Madde e fıkrasına göre; “Çevre politikalarının oluşmasında katılım hakkı esastır. Bakanlık ve yerel yönetimler; meslek odaları, birlikler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşların çevre hakkını kullanacakları katılım ortamını yaratmakla yükümlüdür.”
-Karar alınırken, çevre konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar bilgilendirilerek görüş ve değerlendirmeleri alınmamıştır.
-Söz konusu Bilimsel Rapor kamuoyu ile paylaşılmamıştır.
-Görüşü sorulan Ayvalık Belediyesi ve diğer kurum ve kuruluşlara da gönderilmemiştir.
-Ayvalık Tabiat Derneği ve diğer STK lar tarafından Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’na uygun biçimde talep edilmesine rağmen, Rapor verilmemiştir.
-Bu durum doğal olarak yapılan işlemin bilimselliği konusunda ciddi soru işaretleri barındırmaktadır.”
STATÜ DÜŞÜRÜLMESİNİ DOĞRU BULMUYORUZ
Ayvalık Tabiat Platformu Başkanı Nebahat Dinler, keşif sonrası Egedesonsöz’e yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Doğal sitlerin yeniden belirlenmesine yönelik olarak 81 ilde daha önceden Çevre Bakanlığı ihaleye çıktı ve belirli firmalar ekolojik temelli bilimsel rapor hazırladılar. ETBAR dediğimiz ekolojik temelli bilimsel araştırma raporunun çok da bilimsel olmadığını, bu rapor esas alınarak gerçekleştirilen yeni belirlemelerin, statü düşürülmelerin doğru olmadığını savunuyoruz.”