Türkiye’nin gündemini altüst eden 15 Temmuz darbe girişiminden sonra İzmir’de gerçekleştirdiği araştırmanın ilk bölümünde ‘ülkenin sorunları, liderlere yönelik değişen kanaatler, başkanlık sistemine bakış’ gibi konularda ortaya çıkan çarpıcı sonuçları kamuoyu ile paylaşan İntegral’in İzmir araştırmasının devamında da önemli bulgulara ulaşıldı.
- ÇARPICI ARAŞTIRMANIN İLK BÖLÜMÜ: 15 TEMMUZ'DAN SONRA İZMİR'DE NELER DEĞİŞTİ?
DEMİRTAŞ’IN SARAY’A DAVET EDİLMEMESİ DOĞRU: YÜZDE 58!
Araştırmada darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetiyle gerçekleşen liderler görüşmelerine HDP Eşgenel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın davet edilmemesini nasıl değerlendirdikleri sorulan katılımcılar yüzde 58 oranında ‘doğru buluyorum’ derken yüzde 38,5 yanlış buluyorum cevabı verdi. Erdoğan’ın Demirtaş’ı davet etmeme kararı en fazla (yüzde 81) AK Parti tabanından destek bulurken MHP tabanı yüzde 79, CHP tabanı yüzde 44,9 oranında bu kararı onayladı. HDP tabanı ise yüzde 90,7 oranında Erdoğan’ın Demirtaş’ı dışarıda bırakma kararının yanlışlığına dikkat çekti.
İZMİR ERGENEKON İLE 17-25 ARALIK’I AYIRIYOR!
Araştırmada katılımcılara 15 Temmuz darbe girişimini gerçekleştiren FETÖ terör örgütünün emniyet ve adliyedeki uzantıları tarafından örgütün çıkarları doğrultusunda yapıldığına inanılan kimi operasyon ve davalar da soruldu. Ergenekon, Balyoz, Askeri Casusluk gibi sonradan ‘kumpas davaları’ olarak adlandırılan, 17-25 Aralık yolsuzluk-rüşvet operasyonları ve 2011’de başlayıp 100’den fazla bürokratla birlikte çete kurmak ve yönetmek suçlamalarından 397 yılla yargılanan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun yargılandığı davalara ilişkin kanaatler ölçüldü. Söz konusu davaların ‘kumpas davası’ olduğuna inanıp inanmadıkları sorulan katılımcılar Ergenekon, Balyoz iççin yüzde 71,8 ‘inanıyorum’ derken 17-25 Aralık operasyonları için yüzde 50,3, İzmir Büyükşehir Belediyesi davası için ise yüzde 49,2 oranında ‘evet, bu davalar kumpastır’ dedi.
İnanmıyorum, katılmıyorum yanıtı en fazla 17-25 Aralık sürecindeki 4 bakanın adının karıştığı yolsuzluk ve rüşvet iddiaları için yüzde 33,4 oranında gelirken, İzmir Büyükşehir Davası için yüzde 18 oranında ‘inanmıyorum’ yanıtı verildi. Ergenekon, Balyoz gibi davaların kumpas olduğuna inanmayanların oranı da yüzde 13’te kaldı. Fikrim yok cevabı en fazla yüzde 24 oranında İzmir Büyükşehir Davası için gelirken üç dava içinde yüzde 9’a yakın ‘kısmen katılıyorum’ cevabı verildi.
DARBE KARŞISINDAKİ DURUŞ İÇİN EN YÜKSEK PUAN ERDOĞAN’A
Araştırmada 15 Temmuz darbe girişiminde liderlerin tavırlarına 5 üzerinden puan vermelerini istediğimiz katılımcılar en yüksek puanı 4 ve 5 puan olarak yüzde 57,6 oranında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a verdi. Erdoğan’ın CHP ve HDP tabanlarından da yüzde 40’a yakın yüksek puan aldığı görüldü. Başbakan Binali Yıldırım’a yüzde 51 oranında yüksek puan verilirken Devlet Bahçeli yüzde 48, Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 41, HDP Eş Genelbaşkanları yüzde 20’lerde yüksek puan aldı. Bahçeli kendi partisinin tabanından yüzde 78 oranında yüksek puan alırken AK Parti tabanından da yüzde 65 oranında yüksek puan aldığı görüldü. Kılıçdaroğlu’nun ise CHP tabanından alabildiği yüksek puan yüzde 49 civarında kaldı. Kılıçdaroğlu’nun darbe karşısındaki duruşuna AK Partililerden yüzde 37 oranında bir yüksek puan verildiği görüldü.
DEMOKRASİ BEKLENTİSİ DE VAR OTORİTE KORKUSU DA!
Darbe girişiminin ardından demokrasi ve hukuk devleti adına yeni adımların atılacağına inanıyor musunuz sorusunda katılımcıların yüzde 60’a yakınının ‘evet, kısmen’ yanıtı verdiği gözlenirken Darbe girişimi sonrası Türkiye’nin daha otoriter bir rejime sürükleneceği tezine inananların oranı da yüzde 51’i buldu. Darbe sonrası FETÖ örgütünün devletin tüm birimlerinden temizleneceği iddiasına inananların oranı yüzde 31’de kalırken ‘kısmen’ diyenlerle birlikte bu oran yüzde 47’yi ancak buldu. Halk tarafından püskürtülen 15 Temmuz’un ardından Türkiye’de darbeler dönemi tamamen kapanmıştır iddiasına katılanlar yüzde 31’de kalırken açığa alınanların adil yargılanacağına inananların oranı yüzde 40,1’de kaldı.
İSTİHBARAT ZAAFİYETİ KESİN! GEZİ’Yİ DE FETÖ BÜYÜTTÜ!
Hükümetin bugüne kadar yaptığı bazı yanlışların FETÖ terör örgütü tarafından yaptırıldığına inanıyor musunuz sorusuna ‘evet, inanıyorum’ diyenlerin oranı yüzde 78’i bulurken, Gezi Parkı olaylarının büyümesinde de FETÖ’nün parmağı olduğuna inananlar ‘kısmen’ diyenlerle birlikte yüzde 50’yi buldu. Siyasal toplumsal kutuplaşmanın biteceğine olan inanç yüzde 26’da kalırken, ülkede istihbarat zafiyet olduğuna dair inanç kısmen diyenlerle birlikte yüzde 84’e yaklaştı.
DARBEYE KARŞI ERDOĞAN DİK DURDU: YÜZDE 63
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın darbe girişimi sırasında cesur davrandığı ve darbecilere karşı dik durduğu tezine katılanların yüzde 63’ü bulurken, Başbakan Binali Yıldırım’ın darbe sürecindeki tutumunun ülke kamuoyunda ve partisinde siyasi ağırlığını arttıracaktır tezine katılanların oranı da yüzde 62 olarak gerçekleşti.
BAHÇELİ’NİN KOLTUK SORUNU ARTIK YOK!
Darbe girişiminin ekonomik kriz beklentisini arttırdığı tezine yüzde katılanların oranı yüzde 46’da kalırken darbe girişiminden Türkiye güçlenerek çıkacaktır tezine katılanların oranı yüzde 67’de kalırken Kılıçdaroğlu’nun darbe karşısındaki tutumunun CHP’nin oylarını artıracağına olan inanç yüzde 23’te kaldı. Bahçeli’nin darbe karşısındaki duruşunun MHP tabanında Bahçeli’yi yeniden güçlendirdiğini düşünenler yüzde 37’de kalırken 15 Temmuz’un ön hazırlık olduğu ve ikinci bir darbenin yolda olduğuna inanların oranı yüzde 20’de kaldı.
ADIGÜZEL: HERKES KAZANDI, DARBECİLER KAYBETTİ!
Darbe girişimi sonrasında İzmir’in değişen kanaatlerini önce gün açıkladıklarına dikkat çeken İntegral Araştırma Genel Müdürü Feride Adıgüzel, 15 Temmuz darbe girişiminin siyaset kurumuna topyekûn itibar kazandırdığına vurgu yaptı. İktidarından muhalefetine herkesin kazandığı bir süreç yaşadık diyen Adıgüzel, özellikle darbe sonrası siyaset kurumunda oluşan birlik-beraberlik fotoğraflarının, başta Yenikapı Mitingi olmak üzere CHP’nin öncülük ettiği Taksim ve Gündoğdu mitinglerinin, itibar sorunu yaşayan siyaset kurumuna da topluma da iyi geldiğini söyledi. Adıgüzel: “Son yıllarda özellikle de son iki yılda yaptığımız tüm araştırmalarda siyasi ve toplumsal kutuplaşmanın sonuçları ciddi şekilde etkilediğini gözlemliyorken bu kez kutuplaşmanın az da olsa azaldığını, birlikte yaşama umudunun arttığını görüyoruz. Ülkeyi yıllarca kasıp kavuran siyasal kutuplaşmanın adı darbe gidişimi bile olsa tek bir olayla tamamen ortadan kalkacağını söylemek mümkün değil. Ama yıllarca AK Parti’ye kapısını kapatmış, arasına mesafe koymuş İzmir’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’a kapıyı aralamış olması, Erdoğan’a yönelik kanaatin ciddi oranda olumlu yönde değişmeye başlaması yarınlara dair üzerinde durulması gereken önemli bir noktadır. Diğer taraftan MHP Genel Başkanı Bahçeli’nin kurultay sorununun önemli ölçüde ortadan kalktığı CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun da süreçten güçlenerek çıktığını görüyoruz. Siyaset kurumunun kazandığı sürecin İzmir kamuoyunda tek bir kaybedeni var. Fethullahçı terör örgütü. Gezi Parkı olayları dahil hükümetin geçmişindeki pek çok olumsuzluğun faturası çoktan FETÖ’ye kesilmiş görünüyor” dedi.