Ceren Korkmaz’ın haberine göre, Geçtiğimiz günlerde Cumhuriyer Halk Partisi İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç, kedi ve köpekler için uzun süredir karma aşıda tedarik sorunu yaşandığını gündeme getirmişti. Stoklarda dahi aşı bulunmadığını belirtmiş olan Kılıç, aşı üretiminin Türkiye’de yapılmasının gerekliliğini de söylemişti.
Buna karşılık Veteriner Hekimleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Selim Özkan, tedarik sorunun yaşandığını ancak önümüzdeki hafta aşı sevkiyatlarının başlayacağını aktardı. Aşının kalmamasına ve bunun yarattığı sorunlara da değinen Özkan, detaylı açıklamalarda bulundu.
KUDUZ AŞISI, KÖPEK KARMA AŞISI MEVCUT, KEDİ KARMA AŞISI YOK
Bir süredir ülkemizde özellikle kedi karma aşıları olmak üzere karma aşı tedarik sıkıntısının yaşandığını söyleyen Özkan, pandemiden dolayı aşı firmalarının birçoğunun koronavirüs aşısı üretimlerine ağırlık verdiğini dile getirerek, “Bizim yerli kedi ve köpek aşılarımız olmadığı için tüm ülkemizi kapsayan bir durum ve yurtdışındaki üretime bağlı bir sorun yaşanıyor. Bizim bu aşıları kendimizin üretiyor olması lazım. Tabii bu hemen yarın olacak bir iş değil. Zaman gerekiyor ama en büyük sebebi yerli üretimin yapılmamasıdır. Kuduz aşısı, köpek karma aşısı mevcut fakat kedi karma aşısı en çok sorun yaşadığımız aşı oldu. Metropollerde, büyük şehirlerde köpek bakmak daha zahmetli ve zor olduğu için kedi bakılıyor. Çünkü köpek bakmak daha fazla bir sorumluluk gerektirir. Onu her gün dışarı çıkartacaksınız, oyunlar oynayacaksınız vs. Metropolde çalışan ve yaşayan insanların çoğu da apartman hayatı yaşadığı için zor oluyor. Bu yüzden de kedi popülasyonu hızlı bir şekilde arttı. Bu durumda kedilerin ihtiyaçlarını arttırdı. Böylece aşılar yetersiz kaldı” şeklinde konuştu.
VİRAL VE BAKTERİYEL HASTALIKLARA YOL AÇABİLİR
Kedi karma aşılarını olamayan hayvanların risk altında olabileceğine değinen Özkan, “Kedi karma aşısının içerisinde bulunan etken maddelerin insanlara bulaşması söz konusu değil. Kedi ve köpeklerde en önemli aşılar; kuduz ve iç - dış parazittir. Bunlar yapıldığı sürece bir bulaş söz konusu olmuyor. Zaten yaptığımız aşılarda asıl amaç, hem hayvan sağlığını korumak için bulaş riskini en aza indirgemek hem de insan sağlığını korumak. Koruyucu hekimlik yapmak… Tabii eğer karma aşının koruyuculuğu bittiyse dışarıdan alacağı bakteri, virüs hayvanları sağlık sorunları yaşatabilecek viral ve bakteriyel hastalıklarla karşı karşıya getirebilir” ifadelerini kullandı.
YASAL OLMAYAN YOLLARLA AŞI SATANLARA İTİBAR ETMEYİN
CHP’li Kılıç, karma aşının yokluğunun fırsat bilinmesiyle kaçak ve ruhsatsız karma aşı satışı ve uygulamasının yapıldığını gündeme getirmesine istinaden açıklama yapan Özkan, “Böyle bir şeyin olduğunu duydum... Belli bölgelerden Türkiye’ye otobüslerle, arabalarla getirildiği söyleniyor. Bu bir kere yasal değil. Onu geçtim aşıların soğuk zincir olması lazım. Hiçbir hayvansever vatandaşın bunları itibar etmemesini diliyorum. Koruyacağız adı altında yasal olmayan bir şekilde bunları getiren satanlara sakın itibar etmeyin. Bu gibi insanlara fırsat verilmemeli. İşte bizde var, makul fiyatlarda vs. gibi dendiğinin duyumunu alıyoruz. Soğuk zincir olan bir aşı, buz içerisinde soğuk bir ortam da taşınması gerekiyor. Aşı uygulanana kadar o soğuk zincirin kırılmaması lazım. Mesela şuan bu aşılar nasıl geliyor, gidiyor bilmiyoruz. Sizin koruma amaçlı yaptığınız şey ters tepecektir. Bu sefer de hayvana zarar verecek. Sonuçta aktif, inaktif olan aşılar, etken maddeler veriyorsunuz. Bunlar sıkıntılı şeyler. Bozuk yada soğuk zinciri kırılmış olan aşı ya hiç işe yaramayacak ve korumayacaktır yada hayvanda ters etki yapacaktır. Bağışıklık yerine hastalık yapacaktır” dedi.
AŞIYA TALEP ÇOK, GÖNDERİM AZ
Kedilerine karma aşısı yaptıramayan vatandaşların sorularıyla sık sık karşılaştıklarını belirten Özkan, arz talep meselesinden dolayı aşının yetmediğini belirterek şu sözleri ekledi:
“Aşıyı getiren, ithal eden firmalarda bu aşı yok. Bunların yurtdışından istenilen sayıda temin edilemediğini biliyoruz. Ama tabii gittiğim, ziyaret ettiğim veteriner polikliniklerinde vatandaşlarında sorularıyla karşılaşıyoruz. Maalesef bizim elimizden gelen bir şey değil. Şuan da devletin de yapacağı bir şey yok. Örneğin; ben 10 milyon doz istiyorum, yurtdışında üretim yapan aşı firmaları 1 milyon doz gönderiyor. Yani arz talep meselesinden dolayı böyle oluyor.”
HAFTAYA AŞI SEVKİYATLARI BAŞLIYOR
Aşıların Türkiye'ye gelmesiyle ilgili süreç hakkında Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü’nden bilgi aldığını aktaran Özkan, “Enstitü yetkilisiyle görüştüğümde 4 tane firmanın aşılarının kontrolden çıktığını ve önümüzdeki hafta sevkiyatların başlayacağı bilgisini aldım. Türkiye satışının onaylandığını ifade ettiler. He peki bu ‘yeter mi?’ diye sorarsak yetmeyecektir. Ama en azından bir nebze olsa hafifletecektir. Bu araştırma merkezinde 3 haftalık bir tahlil süreci oluyor. Her gelen aşı kontrollerden geçiyor. Ondan sonra da sağlık şartlarına uygunsa onay veriliyor” dedi.
YERLİ ÜRETİM OLSAYDI BU SORUN OLMAZDI
Son olarak bu sorunların yaşanmaması için dışa bağımlılığın ortadan kaldırılması gerektiğini vurgulayan Özkan, “Ülkenin aşı üretim merkezleri, üretim fabrikaları gibi yerlerin desteklenmesi ve kendi üretimimizi kendimizin yapması lazım. Örneğin koronavirüste ülkeler önce kendi vatandaşlarını aşılayacağını söyledi. Parasını versen bile alamıyorsunuz. Aynı şey. Bu sorunları açmamız lazım. Herkes ürün bolken, ihtiyaç yokken satmak derdinde ama ihtiyaç olduğunda önce ben diyor doğal olarak… Aşı, ilaç, antibiyotik gibi bir çok şeyde üretimin olması gerekiyor. Eğer yerli üretimimiz olsaydı aşıları üretir, dağıtımını yapar ve şuan bu sorunları hiç konuşmuyor olurduk. Şuan Türkiye’nin hiçbir yerinde kedi – köpek aşısı üreten bir yer yok” diyerek büyükbaş hayvanlar için ihtiyaç dahilinde aşı üretimin yapıldığını ancak onlarında yetip yetmeyeceğinin gündeme gelebileceğini ekledi.