Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ - Merkezi Sisam adası açıklarında olan 30 Ekim depremi, en çok Bayraklı'da etkili olurken, 17 ev tamamen yıkıldı. Yüzlerce bina çeşitli ölçeklerde hasar görürken, iki dönem İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapan Burhan Özfatura'nın inşa ettirdiği EV-KA'lar, vatandaşların en güvenilir bulduğu yapılar olarak öne çıktı. EV-KA 1'den başlayarak EV-KA başlığı taşıyan toplam 32 bin konutun bulunduğu alanlara koşan vatandaşların bu yoğun talebi nedeniyle buralarda kiralık yada satılık daire bulmak imkansız hale geldi.
TÜM İNŞAATLARIMIZ KUSURSUZ DENETLENDİ
EV-KA projelerinin mimarı efsane Başkan Burhan Özfatura, "EV-KA'ların bu kadar sağlam olmasının altında ne yatıyor?" sorumuza şu yanıtı verdi:
"Bir kere, oralarda zemin etüdü çok iyi yapıldı. İkincisi, denetim çok sıkıydı. Belediye olarak kendi ekiplerimiz denetliyordu. Yetmiyordu, üniversiteler vardı, üçüncü grupta meslek odaları vardı. Başta İnşaat Mühendisleri Odası üyeleri, bizim inşaatlarımızı çok iyi denetledi. Onlara teşekkür borçluyum. Beton ve demirde küçücük bir sorun bile varsa, koskoca katları yıkıyorduk. Birkaç tane böyle yapıyı yıkınca, kimse malzemeden çalıp çırparak inşaat yapamıyordu. Kalorifer ve asansörlerin denetimini, Makine ve Elektrik Mühendisleri odalarına bırakmıştım."
DEPREM, BENİM EN BÜYÜK MEŞGALEM, KORKUMDU
EV-KA projelerini, bir çeşit kentsel dönüşüm olarak okumak gerektiğinin altını çizen Burhan Özfatura, "Denetleme ağına meslek odalarını da katınca, yüzlerce mühendis ve mimar da belediyenin hizmetine girmiş oldu. Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi ve İYTE, bizimle işbirliği yaptı, bize destek oldu" dedi ve şunları söyledi:
"Deprem, başkanlık dönemlerinde benim en büyük meşgalem, en büyük korkumdu. 32 bin konut inşa ettik. Hepsinin çok sağlam olması için ne gerekiyorsa yaptık. Örneğin, Boğaziçi, İTÜ ve ODTÜ ile 1997'dee İzmir Deprem Master Planı'nı yaptık. Tek kuruş harcamadık, çünkü Dünya Bankası finanse etti. Dünya Bankası, çok sayıda başvuru arasında seçtiği iki kentten birisi, İzmir'di. Hollanda'dan 30-40 milyon dolarlık arama ve kurtarma araçları aldık. Çok sayıda doktor ve itfaiyeci, Hollanda'da eğitim aldı. Buca'da biz de eğitim merkezi kurduk. Yaptığımız 32 bin binanın hiçbirinde deprem riski yok. Çünkü zemin etüdünü iyi yaptık, hırsızlık yapmadık, yaptırmadık ve dört dörtlük bir denetim gerçekleştirdik. EV-KA projeleriyle gecekondulaşmanın önüne geçtik. Hatta gecekondudan daha ucuza mal ettik o konutları... Altyapıyı belediye olarak biz üstlenmiştik. Arsa Hazine arazisiydi. Bu nedenle büyük bir maliyet bindirmedik, insanlarımızı küçük ödemelerle ev sahibi yaptık. Dar gelirli vatandaşlarımızın başka türlü ev sahibi olması mümkün değildi."
BAYRAKLI'DA YIKILAN BİNALARIN SEBEBİ, HIRSIZLIK
Bayraklı'da yıkılan binaların hepsinin, yapı malzemelerinde yapılan hırsızlıklar ve zemin etütlerinin yapılmamasından kaynaklandığı görüşünü bildiren Burhan Özfatura, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Malzemeden çalmayacaksın. Zemin etüdünü uzmanlarına yaptıracaksın ve temeli atarken gereğini yapacaksın. Yüksek yüksek binalar yıkılmadı, neden? Çünkü tekniğine uygun temel atıldığı için... Bugün, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, Bayraklı sırtlarındaki Şehir Hastanesi'nin üst tarafına 3 bin konut inşa edilmesi planlanıyor. Yer seçimi, EVKA'lara çok benziyor. Biz orasını, toplanma alanı olarak seçmiştik. Başkanlığım döneminde ben hep şunu söylerdim; ben bilmem, bileni bilirim. O alanda jeoloji mühendisleri odasıyla, üniversiteyle işbirliği yapıp zemin etüdünün en doğru şekilde yapılması lazım. O dönemde yüksek yapılar yönetmeliği hazırladık. Arkadaşları Japonya'ya gönderdim. Denetim kurulu kurduk. Bu kurulda üniversiteden uzmanlar vardı, meslek odalarından arkadaşlar vardı. Ne yazık ki daha sonraki yıllarda bu yoğun denetim kurulları kaldırıldı. Zemin etüdü yaparsan, hırsızlığı önlersen, bilime göre proje üretirsen, o konutlar yıkılmaz."