Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - Konak Belediyesi Ekim ayı olağan meclis oturumu gerçekleştirildi. Selahattin Akçiçek Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen oturuma Başkan Nilüfer Çınarlı Mutlu başkanlık yaptı.
Meclisin gündeminde ise 2025 yılı bütçe görüşmeleri yer aldı. Konak Belediyesi'nin 2025 yılı bütçesi AK Parti ve MHP'li üyelerin 'ret', CHP'li üyelerin kabul oyu sonrası oy çokluğuyla 5 milyar 780 milyon TL olarak belirlendi
ÖNAN: BU BÜTÇEYLE NE YAPILACAK?
Bütçe ve stratejik plan hakkında eleştirilerini yöneltmek için ilk olarak söz alan AK Parti Meclis Üyesi İlhan Önan, “Konak Belediyemizin 2025 yılı bütçesi öngörümüz 5 milyar 780 milyon. Şimdi 5 milyar 780 milyonluk Konak Belediyemizin ne kadar büyük bir bütçe olduğunu şöyle kısaca tarif etmek isterim. Konak ilçemiz, İzmir’in 30 ilçesi arasında nüfus oranına baktığımızda, nüfus dağılımında beşinci sırada yer alıyor. Konak ilçemiz. Buca ilçemiz birinci sırada, 523 bin 487 nüfusa sahip ve buna karşılık 4.86 milyar bütçesi var. Karabağlar, 476 bin 509 nüfusla 4.50 milyar bütçeye sahip. Bornova, 447 bin 553 nüfusa oranla 5.42 milyar bütçeye sahip. Karşıyaka, 341 bin 857 nüfusla 3.65 milyar bütçeye sahip. Konak Belediyemiz ise 327 bin nüfusuyla 5.78 milyar bütçeyi 2025 yılında yönetecek. Bu kadar büyük bir bütçe ile şimdi hem faaliyetlerimizi, hem gelirlerimizi, hem giderlerimizi değerlendireceğiz. 2023 yılı bütçemiz, Konak Belediyesi'nin 1 milyar 666 milyon 500 bin TL idi. 2024 yılı bütçemiz ise şu anda ek bütçeyle beraber 3 milyar 245 milyon TL. Yüzde 51.35’lik bir artış gerçekleşmiş durumda. 2025 yılı bütçemiz 5 milyar 780 milyon TL. Burada da yüzde 56.15’lik bir artış söz konusu. Peki, gelelim bütçe gelirimizin dengesine. Bütçe gelirimiz 2025 yılı için öngörümüz 5 milyar 380 milyon TL, tahminimiz bu yönde. Bütçe giderimiz ise 5 milyar 780 milyon TL. Gelirin gideri karşılama oranına baktığımızda yüzde 93’te kalıyor. Yüzde 7 oranında, yani 3 milyon TL bütçe açığını hemen öngörebiliyoruz. Bu bütçe açığını da finansman kredisini kullanarak denkleştireceğiz. Bu konuyu da daha detaylı olarak ele alacağız. Şimdi, 2024 yılı mali bütçesine baktığımızda, az önce finansman borçlanmasından bahsettik. 2024 yılı faiz giderimiz 10 milyon TL idi. 2025 yılı faiz giderimiz ise 15 milyon TL olarak öngörülmüş. 2025 yılı mali bütçesine baktığımızda, finansman giderimizin, faiz giderimizin 2025 yılı sonu itibariyle 345 milyon TL olduğu görülüyor. Geçen hafta oyladığımız stratejik plan görüşmesinde dikkat çeken bir durum var: Finans Bankası ile alakalı stratejik planımızda, 2025 yılı için 400 milyon TL dış borçlanma öngörüsü bulunuyor. 2026 yılı için bu rakam 560 milyon TL, 2027 yılı için ise 784 milyon TL olarak planlanmış. Her yıl artarak devam eden bir dış borçlanma öngörümüz var. Peki, bütçede bu rakamları ne yazmışız? Bugün, 2025 yılı için 400 milyon TL stratejik planda yer alıyor, bütçede de 400 milyon TL. 2026 yılı stratejik planda 560 milyon TL hedeflemişiz, bütçede ise 600 milyon TL. 2027 yılı için stratejik planda 784 milyon TL dış borçlanma öngörülmüş, bütçede ise 750 milyon TL yer alıyor. Bütçe değerlendirmesine baktığımızda, Ahmet Beyler kendilerince bütçe giderlerini değerlendirdiler. Biz de farklı bir bakış açısıyla burada değerlendirmemizi yapıyoruz. Personel giderimiz, personelin maaşı, SSK ve vergilerini topladığımızda 3 milyar 314 milyon 79 bin TL. Faiz gideri ve finansman kredisi faiz giderimiz 345 milyon TL. 2025 yıl sonu itibariyle cari transferlerimize baktığımızda, 66 milyon 743 bin TL. Sermaye giderleri diyoruz; bunlar, kira giderlerimiz, ofis malzemelerimiz, telefon, bakım, onarım gibi çeşitli giderlerimiz oluyor. Bunlar da 1 milyar 163 milyon 700 bin TL. Mal ve hizmet alımı için öngörümüz 384 milyon 193 bin TL. Sermaye transferleri diyoruz; burada kurum ve kişilere yapacağımız giderler 6 milyon 285 bin TL. Yedek olarak belirlemişiz, 500 milyon TL. Bu, öngörülemeyen hizmet ve amaçlar için ayrılmış bir bütçe. Toplam bütçe giderimizi 5 milyar 780 milyon TL olarak öngörüyoruz. Personel giderimizin bütçeye oranına bakalım. Personel giderimiz 3 milyar 314 milyon 79 bin TL. Bütçe giderimiz de 5 milyar 780 milyon TL. Personel bütçeye oranımız yüzde 57.34. Yedek ödenekler demiştik az önce. 2025 yılında yedek ödenek olarak ayırdığımız 500 milyon TL, 2026 yılında 625 milyon TL, 2027 yılında ise 781 milyon 250 bin TL yedek ödenek öngörüyoruz. 2025 yılı yıl sonu itibariyle, faiz giderlerimiz ve dış borçlanmamızda 305 milyon TL faiz ödemeyi, 2026 yıl sonu itibariyle 431 milyon 250 bin TL, 2027 yılı sonu itibariyle ise 539 milyon 62 bin 500 TL dış borçlanma faiz gideri öngörülüyor. Peki, borç yükümlülüklerimize bakalım. 2025 yılında 400 milyon TL kredi borçlanmasını yapacak olursak, toplam borç yükümlülüğümüz 593 milyon 302 bin 276 TL. Kıdem tazminatı yükümlülüğümüz 17 milyon 65 bin 859 TL. Ticari borçlarımız ve dışarıya olan yükümlülüğümüz 360 milyon TL. Ödenecek sigorta, vergi ve primlere baktığımızda, yıl sonu itibariyle 12 milyon TL borcumuz olacak. Toplam yükümlülüğümüz 982 milyon 368 bin 135 TL. 2025 yılında 400 milyon TL’lik kredi borçlanmasını yapmayacak olursak, borç yükümlülüğümüz 582 milyon 368 bin 135 TL olarak öngörülüyor. Bütçe gelirlerimizin borç yükümlülüklerine oranı yüzde 18.25. Yükümlülüklerimiz düştükten sonra kalan bütçemiz, 4 milyar 397 milyon 631 bin 865 TL. Bunun dışında takipte olacak alacaklarımız var, bunlar da 947 milyon 874 bin 132 TL. Tüm bu tabloya rağmen mali iyileşme oranımız 2024 yılında yüzde 13 iken, 2025 yılında yüzde 60 olarak öngörüyoruz. Bu mali iyileşme oranını neye göre hesapladık, bu tablo ortadayken doğrusu merak ediyoruz. 5 milyar 780 milyon TL’lik bütçe giderimiz var. Bu bütçeyle hangi faaliyetleri yapmayı hedefliyoruz, hangi gelirlerimiz var? Gelir kalemlerimize baktığımızda, Spor İşleri Müdürlüğü tarafından düzenlenecek kurslara 2024 yılında 100 TL iken, 2025 yılında 250 TL bir ücret belirlenmiş. Doğrusu biz bunun daha düşük bir ücretle, hatta ücretsiz olarak devam etmesini dilerdik. 100 TL'lik ücreti yüzde 150 artırarak gelir kalemlerimize baktığımızda, 250 TL olarak belirlenmiş. Sınartepe Mahallesi Gültepe Spor Tesisi'nin halı saha saatlik ücreti 2024 yılı tarifesinde 0 TL iken, 2025 yılında 1.260 TL saatlik ücret belirlenmiş. Güneşli Mahallesi Dr. Saadettin Spor Tesisi halı saha saatlik ücreti 2024 yılında 0 TL iken, 2025 yılında 1.540 TL olarak belirlenmiş. Yine burada tellallık harcı diyoruz. 150 bin TL tellallık harcı öngörümüz var, dikkat çeken bir durum. İşgal harcının metrekare fiyatı 1 TL. Bakanlığın 2013 tarihi itibariyle yayınladığı ücret 1 TL olarak kalmış. 2024 yılındaki 10 milyon TL'lik işgal harcımızı, 2025 yılında 100 milyon 20 bin TL olarak öngörmüşüz. 2023 yılı yerinde tetkik, metrekare tetkik ücreti 1 TL iken, 2024 yılı başında 2 TL'ye, yıl sonunda ise yüzde 100 artışla 5 TL'ye ulaşmış. 2025 yılında metrekare tetkik ücreti 7 TL olarak belirlenmiş. Alınan işgal ücretinin üzerine yeniden tetkik ücretinin hangi hizmet karşılığı esnaftan alındığını biz de merak ediyoruz. İşgal harcını zaten 1 TL olarak tahsil ediyoruz. Yani yerinde tetkik ücreti olarak 7 TL'yi hangi hizmete istinaden alacağız? Bu konuda bilgilendirilmek isteriz. Taşınmaz kira gelirimize bakalım. 2024 yılı için 4 milyon 200 bin TL, 2025 yılı için 6 milyon 300 bin TL, 2026 yılı için ise 9 milyon 450 bin TL öngörülmüş. Ancak, 2025 yılı için kira geliri kalemi olarak 2 milyon 210 TL yazılmış. Doğrusu kira gelirindeki bu azalmanın nedenini anlamış değiliz. 2024 bütçesinde öngörülen rakamlarla, 2025 ve 2026 yıllarında 9 milyon 450 bin TL’ye varan gelirler yazılmışken, 2025 yılı için neden 2 milyon 210 TL belirlenmiş? Bu büyük bütçenin içerisinde neler planlıyoruz? Belediye hizmet binasının yapımı için 400 milyon TL bir bütçe ayırmışız. Doğrusu burada bunu merak ediyoruz. Biz, büyükşehir belediyemizin kıymetli arazileri karşılığında belediye hizmet binası yapımını istememiş miydik? Neden bütçede 400 milyon TL bir gider olarak yer ayırmışız? Güneşli Jandarma Halı’nın pazar yeri ve sosyal-kültürel tesisi için 200 milyon TL, kadın sığınma evi için 15 milyon TL, park ve bahçe yapımı için 3 milyon TL, park ve yeşil alanlara bitki, çalı ve ağaçlandırma için 14 milyon 600 bin TL ayırmışız. Belediyemizin tanıtım giderleri için 10 milyon 900 bin TL, sokak etkinliklerine 4 milyon 700 bin TL, anket çalışmalarına 1,5 milyon TL ayırmışız, bu da dikkat çeken bir husus. Spor malzemesi öğrenci sayısı 2023 yılında 6 bin 820 iken, 2024 yılında 1.420, 2025 yılında ise 1.460 olarak hedeflenmiş. Spor kulüplerine ayrılan bütçeden gider 1 milyon TL. Roman vatandaşlarımıza ayrılan bütçe 1 milyon TL. Hane halkına yapılacak transferlerde, eğitim, sağlık ve barınma gibi giderlerle alakalı olarak 121 bin TL ayrılmış. Kentsel dönüşüme ayrılan bütçe ise 89 milyon 820 bin TL olarak, bütçe oranı yüzde 1.55 olarak belirlenmiş. Bu bütçeyle ne yapılacak? Kentsel dönüşüm mü yapılacak? Bizim öngörümüz hayır. Uygulama imar planlarının değişikliğinin yüzde 57 oranında revizyonunu sağlayacağız. Kentsel dönüşüm alanlarında bilgilendirme ve başvuruların değerlendirilmesi, projelerin yüzde 10’unun tamamlanması için ayrılan bir bütçe bu. Bütçeye oranla yüzde 1.55 olan bu kalem, kentsel dönüşüme yönelik ayrılmıştır. 111 mahalle muhtarımız için bütçeden ayrılan para nedir? 2 milyon 220 bin TL. Bunun 1 milyon 200 bin TL’si temsili ağırlamaya, 1 milyon 20 bin TL’si ise malzeme alımı olarak ayrılmıştır. Doğrusu 2022 yılında grubumuzun muhtarlarımızla alakalı verdiği bir önerge vardı ve hala komisyonlarda beklemekte. Bu önerge, muhtarlarımıza ofis giderlerine destek amaçlı ayni yardım yapılmasını içeriyordu. 2020 yılından bu yana bekleyen bu önergemizin hızlı bir şekilde komisyonlardan geçirilmesini temenni ediyoruz. Tüm bu değerlendirmelerimize baktığımızda, borç yükümlülüklerimiz devam ederken ve dış borçlanmamız artarak sürerken, 2025 yılı için denk bütçenin yapılamayacağını öngörüyor ve bu sebeple oy çokluğu ile karşı çıktığımızı belirtmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
YILDIZ: HUKUK ORANI BİZDEN FARKLI OLABİLİR
Önan’a yanıt veren CHP’li Meclis Üyesi Ahmet Yıldız, “Gelir-gideri kıyasladık ve 400 milyon TL’lik bir borçlanma olacağını söyledik. Bunu daha önce de izah etmiştim; 150 milyon TL idi. Zaten İller Bankası’ndan kıdem tazminatı kredisi olarak çekmeyi planlıyoruz. Personelle ilgili bilgi verdi. Personelin geçtiğimiz yıla oranla artışını yüzde 67 yaptık. Ancak toplamdaki bütçe oranı yüzde 62. Personeli mağdur etmedik, çünkü emekli olacaklar vardı. Aynı zamanda toplam bütçe oranını da korumuş olduk. Taşınmazlarla ilgili geliri sordunuz. Taşınmazlarla ilgili bazı büyüklerimizi kiralamaktan vazgeçtik. Neden? Az önce de izah ettiniz. İlk olarak, diğer ilçelerle kıyaslıyoruz. Diğer ilçelerin hukuk oranı bizden farklı olabilir, ama Konak, İzmir’in yaklaşık 1.5 milyonluk nüfusuna hizmet veriyor. Bu hizmetler yapılırken bütçenin de ona göre ayarlanması gerekiyor. Bazı taşınmazlarımızı kiralamaktan vazgeçtik çünkü bunları kadın sığınma evine dönüştüreceğiz. Bu nedenle kira gelirlerimiz düştü. Spora gelmeden önce yatırımlarla ilgili birkaç bilgilendirme daha yapayım. Özellikle Fen İşleri Müdürlüğü'nün yapacağı yatırımlar; belediye hizmet binasının yapımı, kadın sığınma evinin yapımı, üretici mahallesi, jandarma alanı ve pazar yeri sosyal tesislerinin yapılması, muhtelif binaların restorasyonları, Devlet Demiryolları’ndan Kemer İstasyonu’nun ve Pancar Binası'nın restorasyonu gibi projeler bu yıl içerisinde Fen İşleri Müdürlüğü'nün altında yer alıyor. Diğer yatırımlar arasında yol ve kaldırım düzenlemeleri, park ve rutin işlerin yanı sıra diğer müdürlüklerin de yapacağı birçok çalışma var” diye konuştu.
ÖNEN: NASIL BÖYLE BİR İYİLEŞTİRME ÖNGÖRÜYORUZ?
Yeniden söz alan AK Parti Meclis Üyesi İlhan Önen, “Şimdi mali iyileşmeyi 2024 yılında yüzde 13, 2025 yılında yüzde 60 olarak öngörmüşler. Mali bütçenin yüzde 60'a nasıl ulaşacağını bize izah ederlerse, o zaman durum daha netleşir. Bu kitapçıkta yazan ben değilim. Genel yönetim giderlerinin bütçeye oranı yüzde 89 olarak belirtilmiş. Mevcut borç yükümlülüğünün yüzde 18 olduğu bir durumda, faaliyet giderlerine nasıl bütçe kalıyor? 2025 yılında 400 milyon TL dış borçlanma öngörülüyor. 2025 yılındaki dış borçlanmaya istinaden yıl sonu itibariyle 345 milyon TL faiz gideri var. Aynı şekilde dış finansman borçlanması artarak devam ediyor. Ama buna rağmen mali iyileşme oranını yüzde 60 olarak belirlemişler. Yüzde 89 genel yönetim giderini yazan ben değilim, öngörüyü yapanlar burada yazmışlar. Eğer yüzde 89 yerel yönetim giderlerine gidiyorsa, faaliyet giderlerine ne kadar ayırdınız? Dış borçlanmalarla birlikte normal borç yükümlülüklerimiz de devam ediyor. Ben bu tabloyu bu şekilde okuyorum. Ahmet Beyler, 400 milyon TL borçlanma ile yeni hizmet binasından bahsetti. Tam olarak ben de onu soruyorum zaten: Yeni hizmet binasıyla alakalı neden cebimizden bir kuruş çıkmayacaktı? Üç tane belediyemize ait kıymetli yerleri büyükşehire tahsis ettik, devrettik. Bunun karşılığında neden hala bütçede 400 milyon TL borçlanma görünüyor? Fiyat tarifesiyle alakalı olarak Kazım Bey dedi ki en az yüzde 50 artış var. Evet, yüzde 50 ile başlayıp bazı yerlerde yüzde 150'ye çıkan fiyat artışları var. Tetkik ücretini ele aldık: 2023 yılında 1 TL iken şu an 7 TL olmuş. İşgaliye harcı zaten var. 10 milyon TL işgaliye tahmini yaparken şu an 100 milyon TL işgaliye öngörüyoruz. Yerinde tetkik ücreti nedir? Hangi hizmete istinaden esnaftan bu ücreti tahsil ediyoruz? Sosyal aktivitelerle alakalı da sormaya devam ediyorum. Spor İşleri Müdürlüğü olarak kurslara katılım ücretini 100 TL'den 250 TL'ye çıkarıyoruz. Aynı şekilde sosyal tesislerle alakalı, Gültepe’deki spor tesisinin 2024 yılında ücreti yokken şu anda saatlik ücret 1.260 TL olarak öngörülüyor. Güneşli Mahallesi'nde sıfır iken şu anda 1.540 TL olarak belirlenmiş. Neden ücretler bu kadar yükseltiliyor? Hani sosyal belediyecilik? 2024 yılında bu ücretler yoktu. Bunları söylüyoruz. Sosyal İşler'in yapacağı faaliyetler elbette önemli. Ama keşke bu ücretler hiç olmasaydı. Yüzde 150 oranında yapılan bu fiyat artışıyla bütçede nasıl bir iyileştirme öngörüyoruz? Beş milyar yedi yüz seksen milyon TL'lik yıllık bütçe yönetiyoruz!” diye konuştu.
MUTLU: HEDEFİMİZ 2025’TE AÇMAK
Belediye binasıyla ilgili konuşan Başkan Mutlu, “Belediye binasıyla ilgili bir açıklama getireyim. O mevcut belediyenin Basmane'deki binası değil. Bizim geldikten sonra böyle bir envanter çıkardık neyimiz var diye ve gidip yerinde mahallelerde gördüğümüzde Reisli mahallelerde iki tane konut arsamız var. Onları belediye hizmet binasına çeviriyoruz merkezi ve kreş yapmak için ve sosyal tesisimiz var. Hızlıca onları belediye hizmet binasına 2025’te yapıp mahallelerde açmak. Yoksa o büyükşehir tarafından yapılacak olan Basmane'deki hariç. Onun için zaten bütçeye bir yedi yüz milyonluk 2025’te büyükşehirden gelecek. Bir bedel kondu” ifadelerini kullandı.
YILDIZ: HÜKÜMEİN ÖNGÖRDÜĞÜ ENFLASYON ORANI...
Bir kez daha söz alarak yanıt veren CHP’li Meclis Üyesi Ahmet Yıldız, “ Gelir bütçemizin kalem kalem detaylarını söyleyeyim. Vergi gelirlerini, devletin ve hükümetin öngördüğü enflasyon oranına ve 2024 yılındaki gerçekleşme oranlarımıza göre belirledik. Örnek olarak emlak vergileri, bina vergileri, arsa vergileri, elektrik tüketim vergileri, konut ve iş yeri tabakası vergisi, işgal harçları gibi kalemler bulunuyor. Bunların bütçedeki gelire oranı, bir önceki yıla göre tutarlı bir şekilde yüzde 178 artmış durumda. Fiyatı yüzde 73 olarak öngörüyoruz. Yani vergi artışlarından bu kadar bir artış bekliyoruz. Ayrıca, gelir bütçesindeki ikinci kalemimiz, ödeme teşebbüs ve mülkiyet gelirleri. Bu gelirler, ücret tarifelerinden ve mevcut enflasyon oranı dikkate alınarak yüzde 25 ile 60 bandında artış göstermiştir. Geçen yıl da bir düzenleme yapılmıştı. Bu yıl da yüzde 37,31 artış gerçekleşti. En düşük artış oranı, vatandaşımızı ve esnafımızı üzmeyecek şekilde belirlenmiştir. Ücret taleplerindeki artış, enflasyon oranları dikkate alınarak yapıldı. Yine, alınan bağış ve yardımlar... Evet, doğru söylüyorsunuz, orada en büyük kalemlerden biri yeni hizmet binası yapımıyla ilgili olarak büyükşehir belediyesinden öngördüğümüz 700 milyon TL'lik bir rakam. Geri kalan ödeneğin büyük bir kısmını da restorasyonlarla ilgili bayilikten gelecek paylar oluşturuyor. Kadın sığınma evi, jandarma alanı gibi sosyal tesis projeleri için yardımlar ve fonlar da yaklaşık 300 milyon TL olarak hesaplandı. Yani toplamda 1 milyar TL'lik bir bütçeyi bu gelirler oluşturuyor. Diğer bir kısım ise, bildiğiniz gibi, büyükşehirden ve devletin diğer kurumlarından gelen değişen atık katkı payı, İller Bankası payı ve çevre temizlik vergisi. Bunlar da bütçeye oranla, diğer verilere ve artış oranlarına göre yüzde 53 artış gösterdi. Enflasyon ve gerçekleşme oranlarımıza baktık, yüzde 53 oranında bir artış öngördük. Ayrıca, 500 milyon TL'lik Sosyal Güvenlik Kurumu ve vergi borcumuz var. Daha önce de ifade ettiğim gibi, stratejik planda bu borçlarımıza karşılık, taşınmazların devri ve satışıyla gelir elde etmeyi planlıyoruz. Bu miktar da 500 milyon TL. Yine, meclis kararıyla muhtemel borçlanmamız 400 milyon TL. Bunun 150 milyon TL'sini İller Bankası'ndan kıdem tazminatı olarak almayı planlıyoruz. Gider tablosuyla ilgili daha detaylı bilgi verebilirim. Konuyla ilgili bir şey gelirse, onu da iletirim” dedi.
ÖZEN: RET OYU KULLANACAĞIZ
Bütçenin gerçekleşmesinin zor olduğunu belirten AK Parti Grup Sözcüsü İsmail Özen, “Bütçemiz, 2024 yılına göre yüzde 93 artışla 5 milyar 780 milyon TL'ye çıktı. Gelir bütçesi ise 5 milyar 380 milyon TL oldu. Burada sürekli tartışılan konu, 400 milyon TL'lik bir borçlanma öngörülüyor. Bu noktada Ahmet Bey'e sormak istiyorum: Yani 150 milyon TL İller Bankası'ndan alınacak olan borç değil mi? Ahmet Bey, "150 milyon TL sıfır borç" diyor ama bu da bir borç. Bunun arkasından gelir bütçesine baktığımızda 5 milyar 380 milyon TL’nin gerçekleşme oranı yüzde 75. Aslında hep 400 milyon TL üzerinde duruyoruz ama işin gerçek hesabına geldiğimizde şöyle düşünmemiz gerekir: Genel yönetim giderlerinizin yazdığı rakamlar 5 milyar 104 milyon TL. Yani yüzde 75'lik gerçekleşme oranıyla 4 milyar TL. Genel giderlerimiz 5 milyar TL olduğu yerde 400 milyon TL değil, bizim 1 milyar TL borçlanmamız gerekiyor. Ya da kredi haricinde firmalara, şahıslara, devlete, SGK’ya ve vergi borçlarımıza yönelik bir ödeme yapmamız gerekiyor demektir. Beş yıl boyunca bu konuları anlattık ama olmadı, dinlenmedi. Borç yükü bu noktaya geldi. Eğer aynı bütçe zihniyetiyle devam edilirse, aynı hesaplamalarla beş yıl sonunda bugünkü borçlarımızın en az beş katı kadar daha borcumuz olacağını düşünüyorum. Performans konusuna gelirsek, bu yıl performans programını incelediğimizde kitapçık biraz karmaşık yapılmış. Sanki bulmakta zorluk çekelim diye mi düşünüldü, bilmiyorum. Önceden en basitinden, fen işlerinin yapacağı işleri direkt olarak fen işleri bölümüne girdiğimizde nelerin yapılacağını, hangi bütçelerin ayrıldığını görebiliyorduk. Fakat bu sefer Fen İşleri Müdürlüğü'nün yapacağı işleri, 15-20 farklı müdürlüğün içerisinde ayrı ayrı görüyoruz. Etüt Proje Müdürlüğü’nün 2024 programında uygulama planlarının revizyonlarının tamamlanma oranı yüzde 100 olarak yazılmış. Ancak bu dönemde yazılan kitapçıkta yüzde 42'ye düşmüş ve 2025 hedefi sadece yüzde 57. Bu müdürlüğün faaliyet alanı "dirençli ve güvenli kent." Yani yüzde 57 hedefle sosyal medyaya 17 milyon TL ayrılırken, bu müdürlüğe 4,5 milyon TL bütçe ayrılmış. Bu nasıl gerçekleşecek? Buradan size sormak isterim. Çünkü faiz giderleri sürekli aynı yere geliyor. 2024'te 10 milyon TL olan faiz giderleri nasıl 345 milyon TL’ye çıkıyor? Bunun açıklamasını yaparsanız memnun oluruz. Mali İşler Müdürlüğü’nde bütçe gelirlerinin bütçe giderlerini karşılama oranı 2024’te yüzde 80, 2025’te yüzde 80. Yani iki yılda yüzde 40 açık ve borçlanma olacak. Kazım Başkanım burada, "İlk yıl yüzde 13, ikinci yıl yüzde 60 iyileşme için buradayız" dedi ama iki yılda yüzde 40 açık varken yüzde 60 iyileşme nasıl olacak? Bu, mantığımıza ters gelen bir konu. Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nde engelli vatandaşlarımız için erişilebilir duruma getirilen toplam park ve yeşil alanların 2025 hedefi 141. Bugün müdürümüzden aldığım rakama göre 169 parkımız varmış. Biraz daha kendimizi zorlayıp 28 parkı da erişilebilir duruma getirip yüzde 100’e çıkartabilirsek çok daha güzel olur. Bu, bir temenni niteliğinde bir öneri. Aynı zamanda, belediye hizmet tesislerinin yaşlı ve engellilere uygunluk oranı 2025’te yüzde 75 olarak görünüyor. Benim bildiğim kadarıyla 85 engelli personelimiz var. Yani yüzde 75 uygunluk olan bir yerde çalışma imkanı da herhalde biraz zor olur. Bunu da yüzde 100'e çıkartırsak daha iyi olur diye düşünüyorum. Sağlık İşleri Müdürlüğü'nde görünen iki tane ambulansımız var. Daha önceki yıllarda hep bir tanesi çalışıyor, bir tanesi çalışmıyor diye duyuyorduk. İkisinin birden faal olup olmadığı ya da çalışıp çalışmadığının bilgisini buradan verebilirseniz memnun olurum. Roman vatandaşların toplumsal entegrasyonunu desteklemek ve yaşam kalitelerini artırmak için ayrılan bütçe 1 milyon TL. Yine aynı yere dönüyorum, sosyal medyaya 17 milyon TL ayrılırken Roman vatandaşlarımız için ayrılan bütçe 1 milyon TL. Bunu görüyor musunuz? Açıkçası biz bunu yeterli görmüyoruz. Şimdi işgaliye konusu sürekli dönüyor. İşgaliye harcının 5 TL’den 7 TL’ye yükseltilmesi konusunda bir itirazımız yok. Ancak bizim itirazımız neden tetkik ücreti alındığına. Yani zaten harç alıyoruz: 1 TL, 3 TL, 5 TL, devlet ne uygun gördüyse bunu alıyoruz. Esnafın üzerine yedi katı yük koymanın ne anlamı var? Bildiğim kadarıyla Türkiye sınırları içerisinde pek çok belediye böyle bir ücret almıyor. Ekstradan alınan bir ücret. Kadın sığınma evi ve cemevi her yıl performans programına yazılıyordu. Beş yıl boyunca yazıldı. Bu dönem artık cemevi yazılmamış, sadece kadın sığınma evi yazılmış. İnşallah bu beş yılda bitirilir. En azından kadın sığınma evinin bitirilmesi nasip olur. Bir de Kazım Başkanımızın söylediği "önce parselasyon planlarını yapacağız" açıklaması var. Şimdi parselasyon planları 25 yıldır neden yapılmadı? Bu sene mi yetiştirilecek? İnşallah bu konuda başarılı olursunuz ve yaparsınız. Kısaca, mali bütçenin yetersiz ve borçlanmaya dayalı olduğunu, performans programının da mali bütçe yetersizliğinden dolayı gerçekleşmesinin zor olacağını düşünüyoruz. Yine her yıl söylediğimiz gibi, mali ve teknik açıdan bir bütçe ve performans programı hazırlanmış gibi gözükse de, halkın gözünde asıl önemli olan, kağıt üzerinde gösterilmek istenen bu başarının gerçek anlamda halka hizmet olarak dönmesidir. Konak halkının bize verdiği muhalefet görevi doğrultusunda, ilçemizin refahı adına Cumhur İttifakı grubu olarak bu bütçeye ve performans programına ret oyu kullanacağız” dedi.
MUTLU: HİZMETLE YAPILAN BİR İŞ OLACAK
Başkan Nilüfer Çınarlı Mutlu, “ Şöyle bilgi vereyim: Hasta nakil ambulanslarımızın ikisi de aktif olarak çalışıyor. Parselasyon planları yapılmadı; bir bölü bin uygulamaları yapılmış durumda dönüşüm bölgelerinde. Parselasyon yapılacak ve oradaki bütçede ayrılan 80 milyon TL’lik bütçe plan yapımı için. Çünkü bu dışarıdan hizmetle yapılan bir iş olacak. Etüt projenin bütçesinin düşüklüğü de etüt projede planları biz kendi bünyemizde yapıyoruz. Ancak bu kadar büyük bir dönüşüm alanının parselasyon planını dışarıda hizmet alarak gerçekleştireceğiz. Zaten şu ana kadar da öyle yapıldı, bundan sonra da öyle devam edecek. Onun bilgisini vereyim. O bedel inşaat bedeli değil; tamamen uygulamanın hayata geçmesi için elde edilecek olan, herkese bir imar durumu verebilir hale gelmek için yapılacak olan çalışma. Ondan sonra inşaatları kuşkusuz belediye yapmayacak. Belediye belki bir örnek yapacak, büyükşehirle birlikte. Bir moral olsun, bir başlangıç olsun diye ama özel sektörün eliyle yürütülecek olan bir dönüşüm hedefleniyor. Burada müdürlüklerin bütçelerinde çalışanların maaşları da o bedellerin içinde. O yanıltıcı olmasın; bazı rakamlar çok yüksek görünebilir. Onların içinde çalışanların ücretleri yaklaşık %60’ını falan tutuyor, onu söyleyeyim. Evet, kadın sığınma evini bu dönem yapmayı hedefliyoruz. Projesi bitti, yeri konusunda tekrar kadın dernekleriyle son görüşme yapılıyor ve ondan sonra uygulamaya geçmesi hedefleniyor" ifadelerini kullandı.
YILDIZ: ORTAYA KOYDUĞUNUZ TAVIR TAVRIMIZI BELİRLER
Samimi gelinmesi halinde kendlerinin de desteklerini sürdürdüklerini belirten AK Parti Grup Başkanvekili Hakan Yıldız, "En temelde beş yıl boyunca biz Konak'ta gerçekten de bir değişim ve dönüşümü arzulayan bütçeleri çok arzu ettik. Geçtiğimiz dönemde Konak'ta %96 oranında kararlar oy birliği ile verdik. Evet, ilk başladığında da ifade etmiştik: Bu gidişle borçsuz devraldığınız belediyeyi borçlu devreder hale geleceksiniz dedik. Ve hiç faaliyet raporu kapsamadığı için, ama şimdi mecliste başkanlık yaptığınız döneme denk geldiğinde bu ifadeleri kullandığımızda, değerli bir meclis üyemiz, "Biz dengeli bütçe yapacağız," dediler. Ancak çok açık ifade edeyim: Bu bütçede bir dertlik yok. Bu bütçede maalesef boş yükümün daha da katlanarak geleceğini gösteren bir tablo var. Neden bu bütçenin en temelini eleştirdiğimi belirtmek için söz aldım. Bu bütçenin yaklaşık %65'ini biz belediye şirketlerimize aktarıyoruz. Bu anlamda baktığımızda, yani üç aşağı beş yukarı orantı olarak kontrol ettiler ama bu kadar bir rakam aktarıyoruz. Bu nedir biliyor musunuz, değerli arkadaşlar? Bütçemizin büyük bir bölümü denetim dışına sevk ediyoruz, aktarıyoruz. Bir kere bu belediye meclisinin denetim komisyonu rakamlarla denetleyemeyeceği bütçenin %60'ın üzerindekini belediye şirketine aktardı. Ki geçtiğimiz dönemde belediye şirketinin yönetimini meclis üyelerimiz vardı, seçmiştik. En azından bir küspi olarak o arkadaşlarımız denetleyebilir gibi yön görmüştük ama şu anda yanılmıyorsam belediye şirketlerinde belediyenin meclis üyeleri de yok yönetimlerinde. Doğal olarak denetleyemediğimiz bir bütçe aktarımı yapıyoruz. Yine dönük olarak baktığımızda, geçtiğimiz dönemde Sayın Abdül Batur huzur hakkı almıyordu belediye şirketten. Siz alıyor musunuz? Siz almıyorsunuz, bilmiyorum. Yani bu anlamda da kamuoyuna açıklamakta var. Ama şimdi sosyal yardımları 16 milyon TL kaynak ayırıp sadece bakınız sayfa 73'te belediye hizmetlerinin tanıtımını, vatandaşlarının bilgilendirilmesini sağlamak ve çalışmalı yürütmeye 11 milyon TL harcarsanız, bunun da tamamını mal ve hizmet alımı olarak tarif etmiş, dörtte gösterirseniz, o zaman AK Parti bu soruyu sorarız. Yani toplam sosyal yardım 16 milyon TL iken, sadece Facebook, Instagram tanıtım ve bununla ilgili giderleri 10 milyon 900 bin TL ayıran, anketlere 1 milyon TL ayırıp sadece engellilerle ilgili kaldırıma 1 milyon 250 bin TL ayıran bir bütçeyi nasıl hedef verelim? Yani bunu soruyoruz, bütün sorduğumuz temel konuların kavramı bu. Evet, artık kentsel dönüşümden umudumuz kalmadı. Çünkü parselizasyon planlarına 85 milyon TL bir kaynak ayırdınız. Doğrudur. Biz o zaman da bir modelden bahsetmiştik. Geçen konuşmada da bir modelden bahsettik. Yani bir önceki dönemle ortalama 450 milyon TL bütçe kullanan Abdül Bey'in ortaya koyduğu modeli biliyorlar burada devam eden meclis üyelerimiz. Ve bu hesabı bilen, bu hesapta da iddialı bir meclis üyesiyim. Çok rahat biz en az 200-300 tane daireyi belediye imkanıyla, bütçemizin %65'ini aktardık belediye şirketine, çok rahat yapabilecek bir kaynağımız vardı. Yapmadık. Ve bugün bu bütçe öngörüşünde, çünkü o bütçe geçen gün tartıştığımız stratejik planın iç uzantısı olan bütçedir. Stratejik planda da görmedik. Zaten bütçede de görmüyoruz. Doğal olarak şimdi siz de zatıalinizi açıkladı. Yani özel sektör eliyle ve büyükşehir eliyle bir dönüşümden bahsediliyor. Umut ederim büyükşehrin ev yüzüne gözüne bulaştırdığı kooperatif modeli gibi model Konaklı’ya layık görmezsiniz. Yani orada muazzam bir yolsuzluk ve muazzam bir mağduriyet var. O mağduriyetin konusu şu an Konak Belediyesi'nin meclisi olmadığı için ifade etmiyorum. Ancak çok açık söylüyorum, büyükşehrin ortaya koyduğu ve yürütmeye çalıştığı model bugün de sıkıntılı bir model. O yüzden bu modeli dikkatli şehirlerimize tavsiye ederim. Bütün bunlara baktığımızda çok açık net söyleyeyim: Bu bütçenin maalesef Konak'a dönüşüm sorununa bir çözüm getirecek bir kaynak olmadı. Bu bütçenin Konak'ın sorunlarına bir çözüm getirecek, bir anlamda faaliyetlerimizi gururla ifade edeceğimiz bir kaynak oluşumu olmadığı çok net. Çok daha örneklerle açıklayabilirim ama daha fazla meclis grubunu da bugün uzatmayayım, kısa keseyim diye toparlıyorum. Bir diğer konu da şunu çok net ifade edelim: Biz Adalet ve Kalkınma Partisi ve ittifak ortağımız Milliyetçi Hareket Partisi ile Konak meselelerinde her zaman yapıcı olmaya geçtiğimiz dönemde gayret gösterdik ki ilçe başkanı da burada. Ege Mahallesi'nde Roman vatandaşlarımızın mağduriyetinde nasıl tabur takıldıysa, bugün Ege Mahallesi'nin kentsel dönüşümünü sormak zorundayız. Üzülerek geçtiğimiz üç gün boyunca araştırdığımda, maalesef bazıları o Roman vatandaşlarından o mallarını almaya başlamışlar. Buna dur dememiz lazım, belediye başkanı olarak. Biz o ipoteklerin kalkmasıyla ilgili meclis kararının önergesini verirken derdimiz, Ege Mahallesi'ndeki Roman kardeşlerimizin belediyeyle de bir kuruluş sahibi olmasıydı. Birileri orada yapması değildir. Doğal olarak bu meselenin asli takip sorumlusu Konak Belediyesi'dir. Ama dün maalesef üzülerek bir paylaşımınız vardı. Halk Eğitim Merkezlerindeki öğretici kursiyerlerle ilgili... Yanıltıcı bir bilgiyle ilerlemeyi doğru bulmuyoruz. Anladığım kadarıyla, içinizde yaşadığınız hem kendi grubunuzda hem de görevden alıp verdiğiniz belediye başkan yardımcıları, şirket genel müdürleri kargaşası içerisinde, zatıaliniz eksik bilgiler geliyor. Hızlı bir şekilde kurumsal yapısını lazımdır. Çünkü bizler kamu görevi yapıyoruz ve aynı şekilde Milli Eğitimimiz de bir kamu görevi yapıyor. Kurumlar arasında bir algı yanlışlığını ortaya koymak, Konak Belediyesi'ne muazzam zarar verir. Neden? Çünkü 27 Eylül'de halk eğitimi bir yazı yazmışsınız. Bunu da bulunmuşsunuz. Bunun hepsini çıkarttım. Ağustos ayı sonuna kadar zaten semt evlerimizde 65 tane görev yapmış, yapmaya devam etmiş. Ağustos sonuna kadar. Siz Eylül'de yazıyı yazmışsınız. Geçtiğimiz yıllarda biz 450 tane kursiyerdeydi. Bir tane kursa kutlama vermişiz. Ha, şunun da altını çizelim: Konaklı bunu net hırsız. Böyle bir mevzuatla, kanun gereği, böyle bir destek uygulaması mevzuatta yok. Ama biz ayrım yapmadığımız için Milli Eğitimimiz bu anlamda bugüne kadar yılda 450 kurs hocasıyla, kursla 7,000 mezunla bu desteği gönüllü olarak vermiş, vermeye de devam ediyor. Ve ne zamana kadar? Ağustos sonuna kadar da vermişler. Peki, Ağustos'tan sonra ne olmuş? Milli Eğitim bununla ilgili bir düzenlemeye gitmiş. Çünkü birçok kursun maalesef hocası var, kursiyeri yok. Bu sadece söylemiyorum. Türkiye genelinde bir program oluştuğu için bir standarta gitmiş. Kaymakamlık bile vakıf üzerinden aldığı noktada Eylül ayından beri Milli Eğitim'de bu düzenlemeden kaynaklı olarak hoca tahsisi yapmamış, kendi imkanlarıyla yapmıştır. Sonra Halk Eğitim böyle bir zorunluluğu yokken, her yıl 7,000 kursiyer mezunu verdiği bir yerde, Halk Eğitimin kanunen böyle bir destek vermesi yokken, Ağustos sonuna kadar Konak'ın işbirliği yaptığı bir yerde, daha da 27 Eylül'de bir yazı yazıp yüzünüze bir cevap gelmediği bir yerde kamuoyuna böyle bir bilgi verirseniz, hem Halk Eğitim'de hem Milli Eğitim'de bu işi servetle yürüten değerli bürokratlarımıza açıklık etmiş olursunuz. Hem de konuya an meselelerine destek vermeye çalışan grubumuza ve temsil ettiğimiz kesime de açıklık getirmiş olursunuz. Ancak maalesef önünü ve arkasını araştırmadan kamuoyuna üstünüzde yazılı bir paylaşım yaparsanız, bu da siyaseten ve yaptığınız görev noktasında size uygun kaçmaz. Ancak bu karışıklığın nedeni, kendi karışıklığınızın bir sonucu olarak görüyoruz. Ve tekrar altını çiziyorum: Bugüne kadar Abdül Bey zamanında da Halk Eğitim'de ilçe başkanım burada. Ergelen talebi makul ve doğru olan ölçüde destekler verildi. Verilmeye devam etti. Mevzuat gereği olmamasına rağmen bu bir tekrar mıdır? Tekrardır. Niye tekrar ediyorum? Değerli meclisi kenara çekerek söylüyorum. Bürokratlarınızda maalesef bu yazıyı başkana koyup, bu bilgiyi başkana sunanların daha iyi ifade edebilmesi için tekrar ediyorum. Ve son kez söylüyorum Sayın Başkan: Biz samimi gelecek her konuda samimiyetle destek verme irademize devam ettireceğiz. Kentsel dönüşüm de buna, bahsettiniz bu konular da buna dahildir. Ama en temel özelliği, başta zatıalinizin ortaya koyduğu tavır, bizim o tavrı vereceğimiz cevabı belirler" ifadelerini kullandı
MUTLU: DÖNEM İÇİN EN BÜYÜK İŞ OLACAKTIR
Şirketlerden huzur hakkı almadığını belirten Başkan Mutlu "Cumhuriyet Halk Partisi'nin ülkede hiçbir belediyesinde, hiçbir belediye başkanı, hiçbir şirketten kusur hakkı almamaktadır. Bunu sadece ben değil, hiçbir belediye başkanı almamaktadır. Bu, partimizin bir duruşudur. Şirkete aktarılan bütçe, özellikle şirketimizin biliyorsunuz bir tanesi personel şirketi olarak, aslında neredeyse personel şirketi ve oraya aktarılan ücretler tamamen maaş, SGK, vergi. Denetim konusuna gelince, biz şu an bütün belediyenin de zaten iç denetimini sürdürüyoruz, şirketimizi de denetletiyoruz. Bunu beş yıl boyunca da yapacağız. Yani biz kendimizi sürekli denetleyeceğiz. Ayrıca Ocak ayında da zaten meclis, kendi içinden bir denetleme komisyonu kuracak. Konağın kronik problemlerinin, ben bu dönemde büyük ölçüde çözüleceğine inanıyorum. Özellikle dönüşüm başlatmak, altı yüz hektarlık bir alanda. Altı yüz hektar, bu 2.500 hektar olduğunu düşünürsek, Konağın ciddi bir bölümü. Burada bunun başlanması bu dönem için en büyük iş olacaktır" dedi.
PEYNİRCİ: KONAK HALKINA HİZMET EDEBİLECEĞİMİZ KANAATİNDE DEĞİLİZ
MHP'li Meclis Üyesi Ali Peynirci ise, "Gelir ve gider grubuna baktığımız zaman ve bu gelir ve giderin gerçekleşme oranına baktığımızda ortaya çıkan tabloyla Konak halkına yeterince hizmet edebileceğimiz kanaatinde değiliz. Bu bütçenin mutlaka düzeltilmesi, belediyenin gelir getirici faaliyetlerle bütçeyi dengeye getirmesi mutlaka şart. Çünkü bütçe açığı her yıl artarak devam ediyor. Amacımız hizmet; ne yapmamız gerekiyorsa, hep birlikte inşallah yapacağız diye düşünüyorum" diye konuştu.