Menduha Ceylan/EGEDESONSÖZ- Koronavirüs pandemisiyle birlikte toplum sağlığını korumak açısından dengeli beslenmenin önemi oldukça arttı.
Sokağa çıkma kısıtlamaları sebebiyle evlere kapanan vatandaşlar gıda alışverişi konusunda hafta sonu yasaklarında açık kalan marketlere yönelirken, durumu fırsata çeviren zincir marketler yaptığı zamlarla vatandaşı da zor durumda bıraktı.
YÜKSEK DEĞİL AŞIRI YÜKSEK
Son günlerde sosyal medya gündemine düşen, Migros’ta pembe domatesin tekli satılması ve fiyatların çok uçuk olması üzerine konuşan İzmir Pazarcılar Odası Başkanı Hamdin Erişen, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Pembe domatesin fiyatı biraz daha yüksektir ama marketlerde birazcık değil aşırı yüksek. Türkiye Cumhuriyeti bugün Rusya’ya 300 bin ton domates ihraç ediyoruz. 250 bin tondan 300 bin tona çıktı. İhracatın artmasıyla birazcık yükselme var ama herkesten rica ediyorum bir Pazar fiyatıyla market fiyatını karşılaştırsınlar. İlla oradan alışveriş yapmayın demiyoruz ama bir kontrollerini yapsınlar. Bu dönemde ekonomi sıkıntılı, para kazanmak çok zor. AVM’ler hep fırsat kolluyorlar. Biz esnafın vergileri hep Türkiye’de, bunların vergileri nereye gidiyor? AVM’ler kimlerin, hangi firmaların? Bizim esnafımıza sahip çıkmalıyız. Bugün Avrupa’da Almanya’da tek tek domates yok. O kadar pahalı ki vatandaş ne yapsın?” Bizim malımız hem günlüktür, hem tazedir hem de bütçeye uygundur. Ege Bölgesi’nin bütün çeşitli otları pazarımıza gelir. Örneğin marketlerde satılan malı bizim esnafımız hiç satmaz. Tezgaha dahi satmak için dökmez. İhtiyacı olana, vatandaşa ücretsiz dağıtır”
“MARKETLER VE PAZARLAR ARASINDA FİYAT KARŞILAŞTIRILMASI YAPILSIN”
Koronavirüs pandemisi sürecinde marketler ve pazarlar arasında eşitlik istediklerini belirten Erişen, “Saatimizi uzatmayın; onları kapatın bizi açın da demiyoruz. Zaten desek ne olur ki? Dinleyen mi var? Ama eşit yaşayalım. Ben hep hükümet yetkililerine sesleniyorum; Marketlerin fiyatlarıyla pazarın fiyatları karşılaştırılıp halka sunulsun. Pazarda şu ürün daha pahalı desinler, hay hay biz ona da müdahale ederiz. Marketler çok daha pahalı. Kısıtlamalarda pazarlar kapalıyken vatandaşlarımız mecburen gidip marketten alışveriş yapıyor. Ne yapsın adam belki misafiri var; ramazan da geliyor, insanın canı çekiyor… Vatandaştan ricam fiyatı karşılaştırsın; hangisi daha taze daha uygun. Marketlerde etiketle kasadaki fiyatın uyuşmadığına dair de vatandaştan tepkiler duyuyorum. Ben gitmediğim için bilmiyorum ama gidenlerden duyduğum bu. Marketler pazarlardan ucuzsa biz her türlü düzeltmeye razıyız” diye konuştu.
KURUŞ ALDATMACASI
Erişen, zincir marketlerin pazarcılık esnafı üzerinde büyük etkiler oluşturduğunu ve sektör üzerinde istedikleri gibi cirit attıklarını belirterek, kısıtlamalarla ilgili şu taleplerde bulundu:
“Bizim hemen hemen her mahallede pazarımız var. Bundan dolayı da bizler de AVM’ler gibi aynı saatte açıp aynı saatte kapatmayı istiyoruz. Çünkü burada bir haksız rekabet doğuyor. Kısıtlama günlerinde pazarlar kapalıyken AVM’ler, marketler açık. AVM’ler bizim sektörümüzün üzerinde istediği gibi cirit atıyor. Fiyatı artırıyorlar. Ben hep söylüyorum marketlerde 7,99 deniyor mesela fiyat için, bıraksınlar bunları 8 lira yazsınlar daha iyi olur. Pazarlarda yarım kilo yazıldığında zabıtalar hemen geliyor esnafı uyarıyor, bu yaptıkları doğru da. Yaşlı insanlar görmeyebilir, 1 kilo der sonra 1 kiloluk parası çıkmaz… Ama marketler bu fiyatları yazıyor. Bırakın bunları artık. Bir keresinde bir mağazadan ayakkabı almıştım 129,95 fiyatı. 130 lira verdim kasiyer kardeşimize ‘5 kuruşumu alayım’ dedim. Ya fiyat bu değil mi? Hani 5 kuruş? O zaman 130 yazın, ayıptır ya. Bu yetkililerin ilgilenmesi gereken bir konu.”
Marketlerde esnaf alışverişinde olduğu gibi anlayışlı bir alışveriş sistemi olmadığını vurgulayan Erişen, “AVM’de markette yaptığın 100 liralık bir alışverişte 1 lira eksik olursa, senin çocuğuna aldığın çikolatayı geri çeker. Biz de ise 22 lira tutan bir domatesi, salatalığı 20 liran varsa ‘ver abla Allah bereket versin’ derler. Bizde bugüne kadar para için kimsenin çantasından mal alınıp geri konulmamış. Paranı evde unutsan dahi, ‘haftaya verirsin abla’ derler. Çünkü biz Ahi Evran torunlarıyız” dedi.