İzmir’de Gaziemir ilçesi sınırında bulunan Aslan Avcı Kurşun Fabrikası tarafından yurtdışından getirilen radyoaktif maddeler fabrika sahasına gömüldüğü tespit edilmiş, ancak bu atıkların bertaraf edilmesi ve bölgenin çevresel olarak temizlenmesi yönünde şimdiye dek ciddi bir adım atılmamıştı. 2022 yılında ise Nükleer Düzenleme Kurulu tarafından EKOVAR A.Ş. adlı şirketin bölgenin çevresel iyileştirme faaliyetine ilişkin yetkilendirildiği bilgisi ortaya çıkmıştı. Radyoaktif atıklarla dolu alanda çalışan görevlilerin koruyucu olarak sadece yelek ve baret kullandığı ortaya çıkmıştı.
TEK ÖNLEM YELEK-BARET… İZMIR’IN ÇERNOBİLİ’NDE ÖLÜMÜNE TEMIZLİK!
CHP İzmir Milletvekili Yüksel Taşkın nükleer atık alanındaki gelişmelerle ilgili açıklamada bulundu. Taşkın “Bir yıldır ilgili Bakanlıklara Gaziemir’in ne zaman ve nasıl temizleneceğini soruyoruz. Doyurucu bir yanıt alamadığımız gibi, temizlik çalışmaları da sürekli aksıyor. “Haziran 2024’de bitecek” demişlerdi, şimdi Mart 2025’te diyorlar. Ancak Mart ayına bitirileceği de şüpheli; çünkü başladıkları çalışmayı ertesi gün sonlandırdılar. Konu İzmir halkının sağlığı; Bakanlar bunu anlamıyor mu acaba?” dedi.
HALK SAĞLIĞI RİSK ALTINDA
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı ve Sağlık Bakanı’na verdiği iki soru önergesiyle konuyu gündemden düşürmeyen Taşkın, radyoaktivite bulaşmış atıkların ihmale gelmeyeceğini belirtti.
Taşkın “Alanda yapılan çalışmalarda personelin sadece yelek ve baret giydiğini görüyoruz. Bu ekipmanların radyoaktif kirlilik olan bir bölgede temizlik yapmak için uygun olmadığı ortada. Ayrıca yakınlarında okul, AVM ve semt garajı olduğu bilinen atık sahasından yükselen gaz, civarda yaşayanlar için tehlike yaratıyor. Hem sahada çalışanpersonelin hem Gaziemirlilerin sağlığını riske atan bu durum karşısında Sağlık Bakanlığı derhal önlem almalıdır.” ifadelerini kullandı.
CHP'li Taşkın Gaziemir'deki nükleer atık alanı ile ilgili Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'a şu soruları sordu:
- Yakınlarında okul, AVM ve semt garajı olduğu bilinen atık sahasında, gaz emisyonunun tehlike yaratmaması için Bakanlığınızca tedbir alınmış mıdır?
- Mezkûr alanda yapılan çalışmalarda personelin sadece yelek ve baret giydiği gözlenmiştir. Bu ekipmanlar radyoaktif kirlilik olan bir bölgede temizlik yapmak için uygun mudur? Değilse personelin bu ekipmanlarla çalışmasına nasıl izin verilmiştir?
- Gaziemir’de radyoaktivite bulaşmış cüruf atığın temizlenmesi esnasında ileride yaşanabilecek olumsuz durumlar için Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır? Radyoaktif tehlikelerle ilgili sağlık personeline eğitim verilmiş midir? Bakanlığınız konuyla ilgili gerekli ekipmana sahip midir?
- EKOVAR, Gaziemir Belediyesi’ne sunulan yazıyı 03.07.2024 tarihinde yazarken henüz Çevresel İyileştirme Planı ve İş Termin Planı onaylanmamış durumdadır. Buna rağmen şirket çalışmalara 08.07.2024 tarihinde başlayacağını taahhüt etmiştir. Açık olarak EKOVAR belediyeye yanlış bilgi vermektedir. NDK, TENMAK ve İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün katılımıyla oluşturulan komisyon, EKOVAR’a bu konuyu sormuş ya da ikazda bulunmuş mudur?
- 24.7.2024’de başlatılan çalışma bölgede yoğun gaz çıkışı olması sebebiyle ertesi gün durdurulmuştur.Halen de yoğun bir koku bölgede yaşayanları rahatsız etmektedir. Yakınlarında okul, AVM ve semt garajı olduğu bilinen bu bölgede, halkı gazdan korumak için bir tedbir alınmış mıdır?
- 25.7.2024’de durdurulan çalışmalara ne zaman başlanacaktır? Yaşanan bu duraklama nedeniyle, Mart 2025’de bitirileceği söylenen temizlik çalışmalarında gecikme öngörülmekte midir?
- NDK tarafından yetkilendirilmiş A tipi uluslararası gözetim firmasının gözetiminde, NDK, TENMAK ve İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün katılımıyla oluşturulan komisyon, bölgede gaz emisyonu çıkacağını nasıl öngörememiştir?
- EKOVAR şirketinin yapacağı çalışmalar, 10.08.2017 tarihli ÇED olumlu kararının dayanağı olan ÇED raporuna uygun mudur?
· TENMAK, alandan çıkacak radyoaktif atıkları nerede saklayacaktır? Bu büyüklükte ve derinlikte yeri var mıdır?
· Gözetim yapacak NDK tarafından yetkilendirildiği söylenen A tipi uluslararası gözetim firması, sözleşmeye uygun şekilde lisanslanmış uluslararası bir firma mıdır?