EGEDESONSÖZ - Türkiye'nin kamu kaynaklı en büyük ihaleleri arasında yer alan, İzmir Büyükşehir Belediyesi, 3 milyar TL’lik Buca Metrosu ihalesini en düşük ücret veren ikinci firma olan Gülermak A.Ş’nin aldığı 6 Aralık 2021 tarihinde açıklanmıştı.
İki aşamalı ihale sürecine toplamda 13 firma katılmış ve uygun kriterleri taşıyan 8 firmadan teklif istenmişti. İhale sonucunun açıklanmasının ardından, İzmir’de muhalefet konumunda olan AK Partili siyasiler, Büyükşehir’e “Buca Metrosu’ ihalesini, ‘525 Milyon TL’ zararla ikinci firmanın kucağına bırakıverdi. Nerede şeffaflık?” ifadeleriyle tepki göstermişti. Tamamlanan ihale sonrası Buca Metrosu için Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun da katılımı ile temel atma töreni düzenlenmişti.
Tören sonrası firmanın çalışmalara başlaması beklenirken İzmir 4'üncü idare mahkemesinden flaş bir karar çıkmıştı. İhalede 3 milyar 392 milyon teklif vererek birinci sıraya oturan Nurol İnşaat ve Ticaret Anonim Şirketi ile Yapı Merkezi İnşaat Sanayi Anonim Şirketi ortak girişiminin yaptığı başvuruyu değerlendiren İzmir 4’üncü İdare Mahkemesi, Gülermak A.Ş’ye verilen metro projesi yapım işini Nurol İnşaat – Yapı Merkezi ortak girişimine verilmesinin önünü açmıştı.
Kentte AK Parti ve Cumhuriyet Halk Partisi arasında yoğun tartışmalara neden olan proje ilgili İntegral Araştırma Şirketi Koordinatörü Ümit Yaldız SONSÖZ TV'ye konuştu.
DÜŞÜK BİR RAKAM DEĞİL
Mahkeme kararını 'garabet' olarak yorumlayan Yaldız, "Hukuk garabete dönüştü. Burada rakamlar, 500 küsür milyon TL daha ekonomik teklif varken neden ikinci sıradakine verildi diye tartışılıyordu... İzmir'in kaynakları 500 milyon daha fazla veriliyor diye tartışılıyor... Rakam düşük bir rakam değil. Sosyal yardım yapılsa 2 yıl İzmir'de sosyal yardım girmeyen ev kalmaz. AK Partililer 'İzmir'in kaynakları çarçur ediliyor', CHP'liler 'Bizi engelliyorsunuz' argümanları geliştiriyor. Geçmişte ne olduysa, ona bakmak lazım. Bana en büyük AK Partili ismi de koysanız karşıma; 'Türkiye'de en son hangi büyük ihale yapıldı?' diye sorsak bilmezler. Çünkü ihale yapılmıyor. Bugün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nin maliyeti açıklanmadı. Ortada cevaplanamamış çok sayıda sorular var" diye konuştu.
EN DÜŞÜK TEKLİFİ VERENE İHALE VERİLİR DİYE BİR ŞEY YOK
İzmir için en önemli metro hatlarından biri olan Üçyol-Üçkuyular Metro hattını hatırlatan Yaldız, "İzmir'in yakın geçmişinde 2005 tarihli Üçyol-Üçkuyular Metro projesi var... Dönemin belediye başkanı Kocaoğlu, en düşük teklifi veren Bayındır İnşaat firmasına ihaleyi verdi. Ne oldu sonra? Deniz Baykal'ın katıldığı şaşaalı bir açılış ile fotoğraf verildi. 600 gün sonra metro bitecekti. 6 yılda gidebildi mi? En düşük teklif, bazı işlerde tek geçerli durum değildir. En düşük teklifi verene ihale verilir diye bir şey yoktur. Ekonomik teklif verdiğiniz teklif ile maliyet arasındaki uyumdur. İzmir'de de opera binasında da uygulandı aynı sistem. En düşük teklife verilmemişti ihale. Buca Metrosu biraz daha özellikli bir iş. Orada eğer kötü niyet olduğu düşünülüyorsa, ister istemez Bayındır İnşaat sürecinin incelenmesi gerekli diye düşünüyorum. Devletin bankasından finansal gücü ile ilgi belge almıştı ancak battı. Bozoğlu Firması aldı ancak sonra o da battı. İzmir'de 6-7 yılda AK Parti'den kim siyaset yaptıysa bu metro davulunu çaldı... İzmir'in yakın geçmişinde en düşük travma durumu var zaten... Ben İBB'nin bu endişeyle karar verdiğini düşünüyorum" ifadelerini kullandı.
Mahkemenin verdiği kararın bilimsel bir dayanağı olması gerektiğini vurgulayan Yaldız, "Türkiye'nin ve İzmir'in en büyük yatırım projelerinden biri hakkında karar verilirken bilimsel bir karara dayandırmanız lazım. Büyükşehir' savunmasında 70-80 iş alanında maliyet gösterilmediğini söylemiş. İBB geçmişte en düşük golünü kalesinde gördüğü için biraz daha tedbirli davranmış olabilir" dedi.