Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - İzmir'de 30 Ekim 2020 tarihinde Seferihisar'ın Samos Fay Hattı'nda yaşanan 6,9 büyüklüğündeki deprem sonrasında kent genelinde birçok yapı için ağır, orta ve hafif olmak üzere çeşitli hasar kayıtları oluşmuştu.
Ağır hasarlı ve yıkılan yapılar için afet kapsamında devlet tarafından çeşitli destekler sağlanırken, yoğun sayıda bulunan orta hasarlı yapılar için bir türlü adım atılamamıştı.
30 Ekim 2020 depreminin hemen ardından itibaren kurulan İzmir Depremzedeleri Derneği ise her fırsatta 'Biz siyaset üstü bir durumdayız. Bize yardımcı olmak isteyen, yanımızda olmak isteyen her siyasi partiye kapımız açık. Ancak bir hiçbir siyasi parti ya da kurumun yanında yer almıyoruz' söylemlerinde bulunurken siyasi partiler ise depremzedelerin üzerinden sık sık açıklamalarda bulunmuş ancak depremzedelerin sorunu bir türlü çözülememişti.
ÇÖZÜM İÇİN DEV ZİRVE
İzmir'de bir türlü çözüm bulunamayan ve siyasi partiler arasında gidip gelen depremzede sorunları için İzmir Depremzedeler Derneği ve yine derneğin üst kademesi olan İZDEDA KOOP; tüm siyasi partilerin temsilcilerini tek bir masa etrafında toplama kararı aldı. Edinilen bilgiye göre Cumhuriyet Halk Partisi, AK Parti, İYİ Parti ve Milliyetçi Hareket Partisi il başkanlarına ve 4 siyasi partinin milletvekillerine İZDEDA Başkanı Haydar Özkan davet gönderdi. Tüm partilerden 'katılım sağlanacak' yanıtı verilirken siyasiler 19 Mart Cumartesi günü saat 11:00'da Tarihi Hava Gazı Fabrikası'nda bir araya gelecek.
TBMM İÇİN ORTAK KARAR ALINACAK
Yapılan toplantıda tüm siyasi parti milletvekillerinin ilk etapta ortak bir metin üzerinde uzlaşması bekleniyor. Hazırlanacak metin doğrultusunda siyasilerin arasında yaşanan 'konuyu birbirlerine atma' olayının ortadan kalkması bekleniyor. Metnin ayrıca Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde depremzedelerin sorunlarının çözümünü ve taleplerini hızlandırması planlanıyor.
SÜREÇTE NELER YAŞANDI?
EMSALE TMMOB FRENİ
Deprem sonrasında hasar gören binaların dönüşümü için depremzedelerin en büyük talebi olan emsal artışı geçtiğimiz aylarda Bayraklı Belediyesi'nden çıkmış ve ilk etapta yüzde 10 olarak Büyükşehir Belediye Meclisi'ne gönderilen Bayraklı Belediyesi'nin emsal artışı önerisi, Büyükşehir Belediyesi'nde yapılan çalışma sonrası parselde yüzde 20, ada bazlı ise yüzde 30 olarak belirlenmişti.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir İl Koordinasyon Kurulu ve depremzedeler sık sık 'emsal artışı' konusunda karşı karşıya gelirken, TMMOB 'yoğunluk ve altyapı eksikliği' ve 'yıkılan evlerin devlet tarafından yapılması' gerektiği gerekçesi ile askı sürecinde bulunan planlara itiraz etmişti.
DÜNYA BANKASI KREDİSİ ONAYLANMAMIŞTI
Yargı sürecinde olan karar sonrası depremzedeler bu kez gözünü hükümetten gelecek güzel bir habere çevrilirken, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin depremzedeler için bulduğu iddia edilen 332 milyon Dolar'lık Dünya Bankası kredisi yetkili kurumlar tarafından imzalanmamış ve süreç sonlanmıştı.
TOKİ VE FAİZSİZ KREDİ TALEBİNDE DE ÇÖZÜM ÇIKMADI
Dünya Bankası kredisinin olmayışı sonrası depremzedeler kredi ihtiyacı için devletten 0 faizlik ve 2 yıl ödemesiz 18 yıl geri ödemeli kredi talebinde bulunurken yaklaşık olarak 1 yıldır yapılan çağrılar hükümet kanadında yanıt bulamamıştı. Dönüşüm için çareleri tükenen depremzedeler 'Konutlarımızı TOKİ yapsın' çağrısında bulunurken bu çağrı ise ilk etapta kabul edilmiş ancak sonrasında 7 - 8 katlı yapılar için TOKİ'den gelen 'En fazla 5 kat yapılır' sözleri bu yolun da tıkanmasına neden olmuştu.
EMLAK VERGİLERİ ALINMAYA DEVEM EDİLİYOR
Depremin üzerinden geçen 1,5 yıllık süreçte ise depremde oturulamaz hale gelen yapılardan ise emlak vergilerinin alınması depremzedeleri isyan ettirmişti. Taleplerini sık sık yerel yönetimlere ve devlet yetkililerine ileten depremzedeler bundan da bir çözüm elde edemezken, yerel yönetimler sorumluluğun hükümette olduğunu ve yasa değişikliği gerektiğini vurgulamış, hükümet yetkilileri ise yerel yönetimlerin istediği takdirde bu ücretleri alamama hakkının olduğunu belirtmişti.