Metehan UD/EGEDESONSÖZ-İzmir Narlıdere’de 2. İnönü Mahallesi’ndeki Narkent Sitesi sınırları içinde bulunan istinat duvarı 8 Aralık akşamı çöktü. Çöken istinat duvarı ve toprak yığını başka bir binanın üzerine geldi. Çökme sonucu 84 dairenin bulunduğu 2 apartman tedbir amaçlı tahliye edilirken kaymanın durdurulması için bölgede püskürtme beton uygulaması yapıldı.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şube üyesi bir ekip 11 Aralık günü bölgede incelemede bulundu. Oda inceleme sonucunda istinat duvarının çökmesinin nedenlerini anlatan bir rapor hazırladı.
Raporda istinat duvarının çökmesi ile ilgili şu ifadelere yer verildi “Yapılan incelemede bu olayın istinat duvarı arkasındaki “tumba dolgu malzeme” içinde gerçekleştiği; hareket mekanizmasının yağışla zemin içinde su içeriğinin artmasına bağlı geliştiği gözlenmiştir. İstinat duvarı arkasında çakıllı drenaj dolgusunun bulunmaması; barbakanların çalışmaması; kayma hareketi üzerinde hızlandırıcı bir etki yaratmıştır. Akabinde dayanım özelliğini kaybetmiş orta kademenin yıkılmasına ve üst kademenin Deniz Apartmanı üzerine devrilmesine neden olmuştur”.
‘PÜSKÜRTME BETON RİSKLERİ AZALTAMAZ’
Püskürtme beton uygulamasının kaymanın yarattığı riskleri azaltacak nitelikte olmadığının vurgulandığı raporda “devrilen bölüm ve kayan malzemenin ivedilikle kaldırılıp tekniğine uygun olarak yeni bir istinadın yapılması gereklidir. Ancak malzeme alımının yeni riskler yaratmaması için öncelikle yapılacak jeolojik jeoteknik etüd sonuçlarına uygun olarak dizayn edilecek kazık sistemleri ile şev üst kotunun desteklenmesi sonrası malzeme alımı yapılması uygun olacaktır. Yeni yapılacak istinat duvarının işlevini sürdürebilmesi için öncelikle sahadaki jeolojik koşullara uygun olarak tasarlanması ve sağlam bir zemine oturmasının sağlanması gereklidir.” denildi.
‘BAŞKA İSTİNAT DUVARLARINDA DA DEFORME VAR’
Komşu binalardaki istinat duvarlarında da çatlama, ötelenme ve benzeri deformasyonların bulunduğunun ifade edildiği rapor şöyle sürdürüldü: “Ekibimizce 11.12.2021 tarihinde gerçekleştirilen incelemelerde komşu binalardaki istinat duvarları da incelenmiş ve bu istinat duvarlarında çatlama, ötelenme vb. deformasyonların bulunduğu gözlenmiştir. Vatandaşlarla yapılan görüşmelerde bu deformasyonlarla ilgili daha önceden Narlıdere Belediyesi’ne bildirimde bulunulduğu bilgisine ulaşılmıştır. Bu nedenle saha genelinde yaygın bir şekilde yer alan istinat duvarları konusunda kapsamlı bir inceleme yapılarak zemindeki jeolojik özelliklerle uyumu, tasarım ve imalat durumu vb. açılardan mühendislik değerlendirmesinin yapılması ve önlemler alınarak dayanıklı hale getirilmesi gerekli görülmüştür.”.
Raporda bölge genelinde 1/5000 ölçekli İmar Planına esas jeolojik jeoteknik etüt raporlarının olmasına karşın 1/1000 ölçekteki etütlerin olmadığı bilgisi de verildi.
İDARELERE ÇAĞRI
“İstinat yapıları”nın yapı denetim hizmetinin bir parçası olduğunun belirtildiği açıklamada “Ancak günümüzde yapı denetim mevzuatındaki eksiklikler hala devam etmekte olduğundan istinat duvarı vb. dayanma yapılarının tasarımında ve imalatında Jeoloji Mühendisliği hizmetlerinden etkin bir şekilde yararlanılmamaktadır. Bu nedenle ulusal yapı denetim mevzuatının meslektaşlarımızı da içerecek şekilde yeniden düzenlemesi yönünde çalışmalar yapılması gereklidir. Ayrıca gerek Narlıdere özelinde gerekse İzmir genelinde derin kazı, istinat duvarı, zemin iyileştirme vb. değerlendirmeler ile stabilite risk analizlerinde Jeoloji Mühendisleri’nin etkin rol üstlenmesi idarelerce sağlanmalıdır.” denildi.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şubesi'nin raporu: